Belediyenin bütçe içi işletme ile işlettiği yerlerden yararlanan Belediye personeli ile Belediye şirketi olan Özbelsan çalışanına ticari indirim yerine ayrıcalıklı indirim yapıldığı görülmüştür.

4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 1 inci maddesinde, “Genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idareler, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan fonlar, kefalet sandıkları, sosyal güvenlik kuruluşları, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müesseseleri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, özel bütçeli kuruluşlar, özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar, 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanuna tâbi kuruluşlar ve özel hukuk hükümlerine tâbi, kamunun çoğunluk hissesine sahip olduğu kuruluşlar, kamu banka ve kuruluşları ile bunlara bağlı iş yerleri ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaz.

(…)

Bakanlar Kurulu birinci fıkra hükmünden muaf tutulacak kişi veya kurumları tespit etmeye yetkilidir. …”,

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun “Ücrete tabi işler” başlıklı 97’nci maddesinde, “Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediye'ye tekel olarak verilmiş işler kendi özel hükümlerine tabidir.”

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde, “kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek.”

hükmü yer almaktadır. 4736 sayılı Kanun’un 1’inci maddesi gereğince belediyenin sunduğu ücrete tabi mal/hizmetin herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmak suretiyle sunulması ancak Bakanlar Kurulunca muafiyet tanınması ile mümkün olup, bu konuda alınmış bir Bakanlar Kurulu Kararı (Cumhurbaşkanı Kararı) bulunmamaktadır. Yine maddeye göre mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği ticarî indirimler yapılması da mümkündür. Örneğin tüm kamu çalışanlarına belediye personeli ile aynı miktar ve oranda indirim yapılması ticari indirim olarak değerlendirilebilecek iken, sadece belediye çalışanlarına, meclis üyelerine ve belediye şirket işçilerine farklı miktarda indirim yapılması ticari amaçlı bir indirim olarak değerlendirilemez. Bu şekilde karar alınması 4736 sayılı Kanun’a aykırıdır. Kanunlarda meclisin belediye personeline yönelik indirimli tarife belirlemesine izin veren hiç bir düzenleme olmadığı gibi, aksine yasaklayan düzenleme bulunmaktadır.

İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün sunduğu hizmetlere ilişkin ücret tarifesinin belirlendiği Belediye Meclisinin 01.08.2019 tarih ve 147 sayılı kararında, memur, öğretim üyesi ve görevlileri ile basın mensupları, emekli ve 9 kişiden fazla toplu yemeklerde %10, Tüm Türkiye Belediye personeli ve Özbelsan personeli, Gaziler, Şehit Aileleri, Engelliler ve Öğrencilerine %15 indirim yapılması öngörülmüştür. Yapılan indirimlerin genel olması ve objektif ölçütlere dayanması gerekir. Bu bağlamda, Gazi, Şehit Aileleri, Engelliler ve Öğrencilere farklı bir indirim uygulanması mümkündür. Ancak Belediye ile Özbelsan personelinin memur grubundan ayrı sayılarak farklı gruba dahil edilerek ilave indirimden yararlanmalarının sağlanması ticari amaçlı bir indirimden ziyade Belediye çalışanlarına ilave indirim sağlamaya matuf bir karar olarak anlaşılmaktadır.

Kamu idaresi cevabında 15 Temmuz Otoparkında yapılan indirim ile ilgili açıklama yapılmış olmakla birlikte, Bulgu konusunun İşletme ve İştirakler Müdürlüğünün sunduğu hizmetlerde Belediye ile Özbelsan personeline yapılan indirim olduğu açıktır. İdraenin verdiği cevabın konu ile ilgisi bulunmamaktadır.

Gerek 5393 sayılı Belediye Kanunu, gerekse diğer Kanunlarda meclisin yetkileri belirlenmiş olup, meclis ancak kendine verilen yetki çerçevesinde karar alabilir. Meclis kanunla kendisine yetki verilmeyen bir konuda karar alamayacağı gibi, kanuna aykırı karar da alamaz.

Herhangi bir Kanuni dayanağı olmaksızın Belediyenin bütçe içi işletme ile işlettiği yerlerde belediye personeli ile Belediye şirketi olan Özbelsan personeline farklı indirim uygulanmaması gerekir.