Karar Künyesi
Şirket tarafından, Kamu İhale Kanunu’nda belirtilen istisna hükümleri kapsamında olmamasına rağmen ihalesiz hizmet alımı yapıldığı görülmüştür.
4734 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde, belediyelerin doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları şirketlerin bu Kanun’a tabi olduğu belirtilmiştir. Aynı Kanun’un “İstisnalar” başlıklı 3’üncü maddesinin (g) bendinde, belediye iştirakleri dâhil maddede sayılan kuruluşların, ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacakları yaklaşık maliyeti ve sözleşme bedeli 2021 yılı için 18.619.202,00 TL’yi aşmayan alımlarının, ceza ve ihalelerden yasaklama
hükümleri hariç bu Kanun’dan istisna tutulduğu ifade edilmiştir. Belirtilen istisna hükmüne ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 4.3’üncü maddesinde de ilgili kuruluşların istisnadan yararlanabilmeleri için yapacakları başvurunun usulü ile diğer prosedürler belirlenmiştir.
Şirket, mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde Kamu İhale Kurumuna başvuruda bulunmuş ve buna göre istisna kapsamında alım yapılabilecek konulara ilişkin onay alınmıştır.
Yapılan incelemelerde; mali konularda danışmanlık hizmeti alınması konusunda Şirketin doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için olmayan ve Kamu İhale Kurumu tarafından onaylanan istisna listesinde de bulunmayan toplam 24.000.00 TL+KDV tutarındaki hizmetin, ihale yapılmaksızın istisna hükümleri kapsamında alındığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından; mali konularda danışmanlık hizmeti alınmasına ilişkin olarak; söz konusu alımın Kamu İhale Kurumu tarafından onaylanan istisna kapsamında yapılabilecek iş konuları listesinde yer alan “Araştırma Geliştirme Faaliyetleri/Hizmet Alımları – Dışarıda Yaptırılan İşler” başlığı kapsamında gerçekleştirildiği belirtilmiştir. Ayrıca, danışmanlık hizmetinin maliyetinin yıllık 24.000,00 TL + KDV tutarında olduğu ve söz konusu alımın AR-GE merkezinin işletilmesine yönelik olduğu, Şirketin Ar-Ge mevzuatı ve nakit destek programları kapsamındaki teşvik ve desteklerden faydalandığı, 2021 yılı için yıllık 988.928,88 TL gelir ve damga vergisi teşvikinden yararlanıldığı, hizmet alım bedeli ile yararlanılan teşvik tutarı kıyaslandığında kamu yararının gözetilmiş olduğunun anlaşıldığı ve iş ve işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığının değerlendirildiği belirtilmiştir.
Ancak, Şirketin faaliyet alanına ilişkin olarak Kanun’da tanınan istisna, “doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacakları” alımları kapsamaktadır. Dolayısıyla, Kamu İhale Kurumundan alınan doğrudan mal ve hizmet üretimine ilişkin AR-GE faaliyeti hizmet alımları istisnasının geniş yorumlanarak, dolaylı faaliyet kapsamındaki AR-Ge merkezinin mali yönetimine ilişkin danışmanlık alımlarının istisna kapsamında gerçekleştirilmesi, Kanun’da yer alan istisna hükmü ile örtüşmemektedir.
Diğer taraftan, alımı yapılan danışmanlık hizmeti maliyeti ile faydalanılan teşvik tutarlarının karşılaştırılması suretiyle alımın istisna kapsamında yapılabileceği yönünde
çıkarımda bulunulması, Kanun’da yer alan istisna hükmü ile bağdaştırılamamıştır. Zira bulgu konusu, alımın neden yapıldığına ilişkin olmayıp, 4734 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilmesi gerektiğine ilişkindir.
Sonuç olarak, Şirketin 4734 sayılı Kanun’un istisna hükümleri kapsamında olmayan mal ve hizmet alımlarının ihale yapılarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir.