İdare tarafından kiraya verilen taşınmazların kira tutarlarının 993-Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabında izlenmediği görülmüştür.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün “Taşınmazlara İlişkin İşlemler” konulu 26.11.2014 tarihli ve 90192509-210.05.02-13278 sayılı Genel Yazısıyla 993- Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı ihdas edilmiştir. Diğer yandan, Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planına kiraya verilen taşınmazların kira tutarlarının takibine yönelik olarak 993-Maddi Duran Varlıkların Kira Ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı eklenmiştir. Buna göre; kiraya verilen taşınmazların toplam kira gelirleri (peşin tahsil edilenler hariç)

tahsil edileceği yıllara göre 993-Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı bölümlenmiş yardımcı hesaplarına borç, 999-Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabına alacak kaydedilecektir. Dönem sonlarında 993-Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı yardımcı hesaplar bazında güncellenecek; kira gelirleri tahsil edildikçe 993-Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı ve 999-Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabına ters kayıt yapılacaktır.

Yapılan inclemede, bir yıldan fazla süreli kiralama işlemleri olması ve sadece ilk yıl için peşin kira alınmasına rağmen 993 no.lu hesaba sonraki yıllar için tahsil edilecek kira gelirlerine ilişkin gerekli kayıtların yapılmadığı görülmüştür.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından, 993-Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı ve 999-Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabının kullanılacağı ifade edilmiştir. Ancak, taşınmaz kira gelirlerinin 2021 yılında, bilgi verme ve izleme fonksiyonu olan nazım hesaplar kullanılarak muhasebeleştirilmemesi nedeniyle, bilanço dipnotunda 993-Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı ve 999-Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabı 5.483.737,54 TL hata tutarla yer almıştır.

Sonuç olarak, kiraya verilen taşınmazların kira gelirlerinin mevzuatında belirtilen şekilde muhasebe kayıtlarına alınması ve bu suretle bilanço dipnotunun gerçekçi bilgi içermesi sağlanmalıdır.