Şirket tarafından 2021 yılı içerisinde gerçekleştirilen demirbaş envanter işlemlerinin, mevzuata uygun gerçekleştirilmediği ve 255-Demirbaşlar Hesabının doğru ve güvenilir bilgi sunmadığı görülmüştür.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “III – Envanter” başlıklı 66’ncı maddesinde; her tacirin, ticari işletmesinin açılışında varlıkları ile borçlarının değerlerini teker teker belirten

bir envanter çıkartacağı belirtilmiş; tacirlerin açılıştan sonra her faaliyet döneminin sonunda da böyle bir envanter düzenleyeceği ifade edilmiştir.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Envanter çıkarmak” başlıklı 186’ncı maddesinde ise envanter çıkarmak; bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve borçları saymak, ölçmek, tartmak ve değerlemek suretiyle kesin bir şekilde ve müfredatlı olarak tespit şeklinde tanımlanmıştır. Aynı Kanun’un “Bilanço” başlıklı 192’nci maddesinde ise bilanço; envanterde gösterilen kıymetlerin tasnifli ve karşılıklı olarak değerleri itibariyle tertiplenmiş hulasası şeklinde ifade edilmiştir.

Mezkur mevzuat hükümleriden anlaşılacağı üzere, ticaret şirketleri dahil tüm tacirlerin, faaliyet başlangıcından itibaren faaliyet dönemini esas alarak periyodik envanter çalışması yapması; yapılacak bu çalışma sonucunda hazırlanacak listelerin, varlıkların adet ve değeri hakkında ayrıntılı bilgi sunması gerekmektedir. Ayrıca 213 sayılı Kanun’da yer alan bilanço ve envantere ilişkin tanımlamalara bakıldığında, envanter sonuçlarının, dönem içi kayıt ve işlemler de dikkate alınarak, önceki dönem bilanço ve envanter sonuçları ile uyumlu olması gerekmektedir.

Yapılan incelemelerde; Şirketin, 2021 yılı envanter çalışmalarının önceki dönem bilanço ve envanter durumu referans alınarak karşılaştırmalı şekilde yapılmadığı; sayımın fiilen var olan demirbaşların listesinin çıkartılması suretiyle gerçekleştirildiği görülmüştür.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından, mali kayıtların doğruluk denetimlerinin yıllar itibarı ile tam tasdik kapsamında yeminli mali müşavirler, bağımsız denetçiler, iç denetçiler ve iştirakler mali denetçileri tarafından yapıldığı ve herhangi bir usulsüzlük saptanmadığı; 2020 yılı içerisinde envanter faaliyetlerinin başlatılması için hizmet alımı sözleşmesi imzalandığı, Covid-19 salgını nedeniyle 2020 yılı içerisinde tamamlanamayan sayım faaliyetlerinin 2021 yılı içerisinde tamamlandığı ve hernagi bir kamusal zararla karşılaşılmadığı, muhasebeleştirme işlemlerinin geçmişe dönük ve güncel alımlar da dahil olmak üzere devam ettiği belirtilmiştir.

Ancak, önceki dönemlere ilişkin envanter verileri olmadan 2021 yılı fiili mevcutları esas alınarak yapılan envanter çalışması; önceki dönemlerde Şirketin mülkiyetine geçip muhasebeleştirilen demirbaşların hali hazırda mevut olup olmadığı konusunda güvence vermemektedir. Bu durum envanter çalışma sonuçları ile bilançoya esas değerlerin karşılaştırılmasını imkansız hale getirmekte; zayi ve kaybolan demirbaşlara ilişkin ise

sorumlulukların tespitini zorlaştırmaktadır. Geçmiş yıllarda envanter yapılmamasına ve bu nedenle 2021 yılına ilişkin envanter çalışmalarının herhangi bir liste esas alınmadan mevcudun sayılması suretiyle yapılmasına rağmen, herhangi bir ziayatla karşılaşılmadığı konusunda güvence vermek mümkün olmayacağından, muhasebe kayıtlarının fiziki durumu yansıttığı konusunda güvence vermek de mümkün olmayacaktır.

Sonuç olarak, 2021 yıl sonu itibariyle envanter çalışmalarının muhasebeleştirilmesi tamamlanmadığından, ayrıca muhasebeleştirme işlemleri tamamlansa dahi envanter işlemi usulüne uygun gerçekleştirilmediğinden, 25-Maddi Duran Varlıklar Hesap Grubunun güvenilir bilgi sunamamaktadır.