Mardin ili sınırlarında endüstriyel atıksu üreten işletmelerce alınması gereken Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatını almaksızın faaliyette bulunduğu ve kirletici parametre değerleri deşarj kısıtlamalarının üzerinde olan endüstri kuruluşlarından kirlilik önlem payı (KÖP) ile ilgili işlemlerin yapılmadığı görülmüştür.

Mardin Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Bağlantı Yönetmeliği’nin 2’nci maddesinde; “Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatı”, MARSU Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen ve endüstriyel atıksuların kanalizasyon şebekesine bağlanma ve/veya boşaltılma koşullarını belirleyen belge; “Kirlilik Önlem Payı (KÖP)” ise atıksulardaki kirletici parametre değerleri deşarj kısıtlamalarının üzerinde olan endüstri kuruluşlarının ödemek zorunda oldukları meblağ şeklinde tanımlanmıştır.

Anılan Yönetmelik’in “Endüstriyel Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine ve Alıcı Ortama Deşarj Koşullarını” düzenleyen IV. Bölümünün “Şebeke/Kuyusuyu Abonesi Durum Tespit Esasları” başlıklı 10’uncu maddesinde, MARSU sorumluluk alanı içerisinde bulunan kurulu her endüstri atıksu kaynağında, en az iki teknik elemanı tarafından durum tespit çalışmaları yaptırılacağı, anılan endüstrinin; isim, üretim, hammadde, su, atıksu, kanal durumu ve arıtma önlemleri ve benzeri açılardan inceleneceği ve sonucunda bir rapor tanzim edileceği düzenlenmiştir.

İnceleme sonucunda işyerinden endüstriyel nitelikte atıksu kaynaklandığı tespit edilirse, söz konusu işyerinin atıksu abonesi yapılması işlemlerine başlanılmalı ve dâhil olduğu endüstri kategorisi Çevre Kanunu Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen sınıflandırmalar çerçevesinde tespit edilmelidir.

Sınıflandırma işleminden sonra işyerinde yapılan tespitler veya literatür bilgileri ile atıksularının kirleticiliği belirlenmeli, atıksu niteliklerinin belirlenmesini takiben işyerinin deşarj kısıtlamaları, kanalizasyona deşarj durumuna göre tespit edilmeli, atıksuyun kirleticilik nitelikleri birlikte değerlendirilerek o işyeri için esas alınacak kirletici parametre ve kirlilik katsayısı belirlenmelidir.

Yukarıdaki tespitlerden sonra firma atıksu abonesi olarak kaydedilerek, kirlilik önlem payı tahakkuku işlemlerine başlanmalıdır. Akabinde Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatı düzenlenmekte ve ilgili Yönetmelik’te belirtilen iş ve işlemlerim yürütülmesine devam edilmelidir.

Anılan Yönetmelik’in “Kirlilik Önlem Payı” başlıklı 23’üncü maddesinde; endüstriyel nitelikte atıksu kaynağı olan her kuruluşun bulundukları mahalde kanalizasyon şebekesi olsun ya da olmasın, atıksularındaki kirletici parametre değerleri deşarj kısıtlamalarının üzerindeki değerlerde olduğu sürece MARSU Genel Müdürlüğü tarafından saptanan oranlar dahilinde KÖP ödemek zorunda olduğu belirtilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere endüstriyel atıksu üreten işletmelerin atıksuları alıcı ortama deşarj koşullarını belirleyen bağlantı kontrol ruhsatı alması gerektiği ve kirletici parametre değerlerini aşan kısım için KÖP bedeli ödeneceği belirtilmiştir.

Yapılan incelemede il sınırları içerisinde faaliyet gösteren sadece 3 idarenin bağlantı kalite kontrol ruhsatına sahip olduğu başta bazı endüstriyel kuruluşlar olmak üzere, oto yıkama merkezleri, halı yıkama merkezleri, akaryakıt istasyonları gibi daha birçok işletmenin bu

belgeyi almadan faaliyette bulunduğu ve KÖP bedeliyle ilgi işlemlerin yapılmadığı görülmüştür.

Kamu idaresi cevabında; bulgu konusu hususa katılmış ve konu ile ilgili çalışmaların devam ettiği belirtilmiştir.

Bu itibarla, Mardin ili sınırlarında faaliyet gösteren endüstriyel atıksu üreticilerinin belirlenerek bağlantı kalite kontrol ruhsatı verilmesi ve kirletici parametre değerlerini aşan atıksu üreticilerinden KÖP bedeli alınması gerekmektedir.