Kamu İdaresi tarafından başka kurumlara tahsis edilen ve başka kurumlarca İdareye tahsis edilen taşınmazların muhasebe hesaplarında izlenmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Hesabın İşleyişi” başlıklı 189 ve 193’üncü maddelerinde; 250 Arazi ve Arsalar Hesabı ve 252 Binalar Hesabı’nın işleyişi ile borç ve alacak kayıtlarının nasıl yapılacağı belirtilmiştir. Buna göre; idare tarafından tahsis edilen taşınmazların kayıtlı değerleri üzerinden 500 Net Değer Hesabı’na borç, 250 Arazi ve Arsalar/252 Binalar Hesabı’na alacak; İdareye tahsis edilen taşınmazların ise yine kayıtlı

değerleri üzerinden 250 Arazi ve Arsalar/252 Binalar Hesabı’na borç, 500 Net Değer Hesabı’na alacak kaydedileceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, anılan maddeler uyarınca, idare tarafından tahsis edilen taşınmazlara ait ayrılmış amortisman tutarlarının 500 Net Değer Hesabı’na alacak, 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı’na borç; kuruma tahsis edilen binalara ait birikmiş amortisman tutarlarının ise 500 Net Değer Hesabı’na borç, 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı’na alacak kaydedilmesi gerekmektedir.

2022 Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planı’nda, idarenin tahsis ettiği taşınmazlar için; 250.02, 251.02 ve 252.02 No.lu Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği Taşınmazlar Hesapları; idarenin tahsisli olarak kullandığı taşınmazlar için ise 250.03, 251.03 ve 252.03 No.lu Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hesapları açılmıştır. İlgili idarelerin, mevcut duruma uygun olan hesap kodlarını kullanarak taşınmaz işlemlerini muhasebeleştirmesi gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; taşınmazların yönetimi ve kontrolü için idarelerce tahsisli kullanılan ve tahsis edilen taşınmazlarla ilgili farklı bir kayıt düzeni bulunmakta ve bu şekilde kullanılan taşınmazlarla ilgili yapılacak kayıtların buna uygun olarak tutulması gerekmektedir. İdareye tahsis edilen taşınmazın, muhasebe birimince kayıtlı değeri üzerinden ilgili hesabına borç ve 500 Net Değer Hesabı’na alacak kaydedilmesi gerekirken, idarenin tahsis etmiş olduğu taşınmaz için ise ilgili hesaba alacak ve 500 Net Değer Hesabı’na borç kaydı yapılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, Kamu İdaresinin tahsisli olarak kullandığı 11 adet taşınmazın muhasebe kaydı yapılmadığından İdarenin bilançosunda hiç görünmemektedir. Bununla beraber, Kamu İdaresinin başka kurumlara tahsisli olarak kullandırdığı 25 adet taşınmazın tahsis kaydı yapılmadığından idarenin bilançosunda Kamu İdaresinin kullanımındaymış gibi göründüğü tespit edilmiştir. Söz konusu kayıtların yapılmaması, kurumun mali tablolarında öz kaynaklar ile duran varlık hesaplarının doğruluğunu ve güvenilirliğini olumsuz etkilediği değerlendirilmektedir.

Kamu İdaresinin mülkiyetinde bulunan taşınmazlardan diğer kurum ve kuruluşlara tahsis edilenler ile diğer kurum ve kuruluşlar tarafından Kamu İdaresine tahsisli olarak kullandırılan taşınmazların ilgili muhasebe hesaplarında izlenmesi gerekmektedir.