İdarenin, 2019 yılında mal alımları için 4734 Sayılı Kanun’un 21/f ve 22/d maddeleri kapsamında yaptığı harcamaların yıllık toplamı bu amaçlar için bütçeye konulan ödeneklerin

%10’unu aşmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde idarelerin, yaklaşık maliyeti 301.228,00 TL’sine kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımlarını, pazarlık usulü ile ihale yaparak temin edebileceği; aynı Kanun’un doğrudan temin başlıklı 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde ise, büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idarelerin 90.358,00 TL’sini, diğer idarelerin 30.101,00 TL’sini aşmayan ihtiyaçları ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlarını, ilân yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temini usulü ile karşılayabileceği belirtilmektedir.

Aynı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde, bu Kanun’un 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler dâhilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamının, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin % 10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamayacağı ifade edilmiştir.

Diğer yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin (ı) bendinin uygulanmasına ilişkin açıklamalar” başlıklı 21’inci maddesinde ise;

“ 21.2. 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ve 22 nci maddesinin (d) bendine göre ihtiyaçların temininde kurum ve kuruluşlar, yıllık bütçelerinde belirlenen toplam ödenek miktarını dikkate alacaklardır. Kurum ve kuruluşlar, mal alımı, hizmet alımı veya yapım işleri için bütçelerine konan yıllık toplam ödenekleri üzerinden her biri için ayrı ayrı % 10 oranını hesaplayacaklardır. Burada önemli olan husus, ilgili veya bağlı birimlerin değil kurum veya kuruluşun toplam ödeneklerinin % 10’unun aşılıp aşılmamasıdır.

21.3. Kanun kapsamındaki kurum ve kuruluşlar, ihale ve harcama yapmaya yetkili birimlerinin 4734 sayılı Kanunun 21/f ve 22/d maddeleri kapsamında yaptıkları harcamalarının, toplam ödeneklerinin % 10 oranını aşıp aşmadıklarını takip edeceklerdir.

Kurum ve kuruluşlar ilgili veya bağlı birimlerine mal ve hizmet alımı ile yapım işleri ödeneklerinin aktarılması ile ilgili işlemleri yaparken veya bunların harcamalarını belirlerken bu durumu göz önünde bulunduracaklardır.

21.8. Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ile 22 nci maddesinin (d) bendinde yer alan parasal limitlerin toplamı dikkate alınırken mal ve hizmet alımları ile yapım işleri için ayrılan ödenek tutarları ayrı ayrı değerlendirilecektir.” denilmektedir.

Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ile 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen parasal limitler dâhilinde yapılan harcamaların tespitinde; bütçeye mal ve hizmet alımları ile yapım işleri için konulan ödeneklerin toplam tutarının değil, her biri için bütçeye konulmuş ödeneğin ayrı ayrı toplam tutarının dikkate alınması; mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin ayrı ayrı kendi içinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

İdarenin uygulamasına ilişkin tablo aşağıdadır:

Tablo 24: Mal Alımlarına ilişkin Ödenek ve Harcama Tutarları

İdare bütçesinde, 2019 yılında, mal alımlarına toplam 20.247.500,00 TL ödenek ayırmış olup, 2019 yılı içinde 21/f ve 22/d maddeleri kapsamında toplam 8.249.355,11 TL tutarında mal alımı yapmıştır. Söz konusu bu tutar bütçeyle ayrılan ödeneğin % 30,74’üne isabet etmektedir.

Görüldüğü üzere mal alımları için bütçeyle ayrılan ödeneğin %10 unun üzerindeki bir oranda 4734 sayılı Kanun’un 21/f ve 22/d maddelerine göre alım yapılmış olup, söz konusu alımlar için Kamu İhale Kurumundan herhangi bir izin de alınmamıştır.

Yukarıda değinilen mevzuat hükümleri gereğince % 10’u aşan ve izne tabi olan limit üstü harcamaların Kamu İhale Kurumundan izin alınmadan yapılmasının yasal düzenlemelere aykırı olduğu değerlendirilmektedir.

Söz konusu denetim tespitine binaen, İdare tarafından; 4734 sayılı Kanun’da belirtilen limitlerin aşılmaması için gerekli çalışmaların başlatıldığı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak; 4734 sayılı Kanun’un 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler içinde yapılan harcamaların yıllık toplamının, idarenin bütçesine bu amaçla konulan ödeneklerin

%10’unun Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadan aşılmaması gerekmektedir.