Sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerecin idarenin sorumluluğunda olan yerlerden geçirilmesinden doğan geçiş hakkı ücretlerine belediye gelir tarifesinde yer verilmediği, takip ve tahsilatının yapılmadığı tespit edilmiştir.

27.12.2012 tarih ve 28510 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik", elektronik haberleşme altyapısı, elektronik haberleşme şebekesi, geçiş hakkı, geçiş hakkı sağlayıcısı, işletmeci, geçiş hakkı ücreti ve geçiş hakkı ücret tarifesi gibi kavramları tanımlamıştır.

Yine aynı Yönetmelik’te işletmeci ve geçiş hakkı sağlayıcısının geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları, Yönetmelik’te belirlenen ilkeler doğrultusunda serbestçe yapabileceği belirtilmiş, anlaşma yapmaya ve geçiş hakkına ait ücretlerin tahsiline ise geçiş hakkına konu olan taşınmazın sahibi veya taşınmaz üzerinde hak sahibi olanların yetkili olduğu ifade edilmiştir. 01.01.2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, geçiş hakkı ücretleri tarifesi Yönetmelik’e eklenmiş olup geçiş hakkı ücretinin Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde belirtilen fiyatları aşamayacağı ve Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde yer alan üst sınırları belirten fiyatların her mali yılın başında Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi oranında artırılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yönetmelik’e eklenen Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde, büyükşehir belediyeleri sınırları içerisinde yer alan ve ilçe belediyelerinin tasarrufunda ve/veya sorumluluğunda olan yerler için de ücret tarifesi belirlenmiştir. Yönetmelik’te açıklanan tarifeye göre, büyükşehir sınırları içerisinde yer alan ilçe belediyelerinin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden en fazla metrekaresi 0.70 TL geçiş hakkı ücreti alınacağı ve söz konusu tutarın her yıl ÜFE oranında güncelleneceği belirtilmiştir. Büyükşehir sınırları içinde yer alan ilçe belediyelerine ücret tarifesinde yer verilmesi, bu yerlerden geçiş hakkı ücretlerini tahsile ilişkin yetkinin ilçe belediyelerinde olduğunu göstermektedir.

Ancak yapılan incelemeler neticesinde söz konusu geçiş hakkı ücretleri için Belediye tarafından herhangi bir tarife belirlenmediği ve bu gelire ilişkin herhangi bir tahakkuk ve tahsilat işlemi gerçekleştirilmediği tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; “Geçiş Ücreti Tarifesi 2019 yılı Meclis kararlarında uygulamaya geçirilecek olup, bulgudaki uyarılar doğrultusunda alanın üzerinden geçiş hakkı tahsis edilen yerlerde Büyükşehir Belediyesi’nin tahsil etmiş olduğu ücretlerin iadesi konusunda İzmir Büyükşehir Belediyesine 22.05.2019 tarih 2113/2179 sayılı yazı gönderilmiştir.”

Denilmektedir.

Sonuç olarak Geçiş hakkı bedellerinin tahakkuk ve tahsilat işlemlerinin mevzuata uygun olarak yerine getirilmemesi sebebiyle Kamu İdaresi bu gelir kaleminden mahrum kalmakta ve 600 Gelirler Hesabı ile 800 Bütçe Gelirleri Hesabı, tahakkuk ve tahsil edilmeyen tutar kadar mali tablolarda eksik olarak yer almaktadır.

Kamu İdaresi, bulguda belirtilen hususa iştirak etmiş olup geçiş hakkı ücret tarifesinin 2019 yılından itibaren belirleneceği ve geçmiş yıllar için de İzmir Büyükşehir Belediyesi'nden resmi yazı ile talep edildiğini ifade etmiştir. Konunun gelecek yıl denetimlerinde takibi yapılacaktır.