Üniversite Döner Sermaye Yönetim Kurulu kararları üzerinde yapılan incelemeler neticesinde;

Çeşitli özel şirketlere öğretim elemanları tarafından 2547 sayılı Kanun’un 58’inci maddesi kapsamında danışmanlık, rapor hazırlama, eğitim verme v.b. adlar altında döner sermaye hizmetleri sunulduğu,

Bu döner sermaye faaliyetleri kapsamında hizmet alımında bulunan şirket ne fiyat teklif ederse, Üniversite Yönetim Kurulunun bu teklifi aynen onayladığı,

Üniversite Yönetim Kurulunun herhangi bir piyasa fiyat araştırması yapmadığı, fiyat belirlemesinin fiilen hizmet alımında bulanan şirket tarafından yapıldığı, tespit edilmiştir.

2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Döner Sermaye” başlıklı 58’inci maddesine göre Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik’in “Fiyatların Tespiti” başlıklı 5’inci maddesinde

“Bu işletmelerde üretilen mal ve hizmetlerin fiyatlarının tespitinde piyasa fiyatları göz önünde tutulur. Ancak sosyal içerikli hizmetlerin fiyatlandırılmasında, piyasa fiyatları yanında özellikle kamu yararı dikkate alınır. Mal ve hizmetlerin fiyatları üniversite yönetim kurulunca tespit edilir. Fiyat tespitinde diğer üniversitelerde uygulanan fiyatlar ile üretim ve hizmetin niteliği ve çevre şartları da göz önünde tutularak gerekli koordinasyon Yükseköğretim Kurulu tarafından sağlanır.” denilmektedir.

Döner sermaye kapsamında yürütülen hizmetlerin fiyat tespitindeki mevcut durumun nasıl bir sonuç doğurduğuna ilişkin olarak tespit edilen bir örnek aşağıdadır.

Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü ile bir özel şirket arasında 04.02.2019 tarihinde imzalanan “1915 Çanakkale Köprüsü’nün Lapseki’nin kalkınmasına ve sosyolojik değişimine etkisi eğitimi ve rapor hazırlanması” konulu hizmet alım protokolüne konu işin incelenmesi neticesinde;

Söz konusu özel şirketin Çanakkale’deki bir başka kamu kurumundan “1915 Çanakkale Köprüsü’nün Lapseki’nin kalkınmasına ve sosyolojik değişimine etkisi eğitimi ve rapor hazırlanması” işi adlı 75.000,00 TL tutarında bir kamu ihalesi aldığı, kamu ihalesinin konusu ile özel şirketin üniversite ile imzaladığı hizmet alım protokolünün konusunun bire bir aynı olduğu,

Bu özel şirketin kamu ihalesine konu işi üniversite döner sermayesi ile imzaladığı protokole istinaden üniversitede halen görev yapan iki öğretim üyesi vasıtası ile gerçekleştirdiği, özel şirketin üniversite döner sermayesine 8.000,00 TL tutarında bir hizmet bedeli yatırdığı,

Bu özel şirketin esasında hizmeti veren üniversite ile hizmeti alan kamu kurumu arasında bir nevi aracılık yaptığı, bu aracılık hizmeti karşılığında 67.000,00 TL (75.000,00 TL – 8.000,00 TL) TL tutarında net bir kazanç elde ettiği,

Üniversite tarafından fiyat tespit edilirken gerekli özen gösterilmediği için, söz konusu özel şirketin kamu kurumlarını araç olarak kullanmak suretiyle bir haksız kazanç elde ettiği, tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, Döner sermaye faaliyetleri kapsamında üretilen hizmetlerin fiyatlandırılmasında Üniversite Döner Sermaye Yürütme Kurulunun Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde hareket etmesi gerekmekte olup, Üniversite Döner Sermaye Yürütme Kurulunun bu şekilde bir fiyat belirleme uygulamasına gitmesinin;

2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 58’inci maddesine göre Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik’in “Fiyatların Tespiti” başlıklı 5’inci maddesine uygun bir usul olmadığı,

Piyasa rayicinin altında fiyat belirlenmesi durumunda üniversitenin gelir kaybına uğrayabileceği,

Özel şirketlere kamuya ait işleri, başka bir kamu kurumunun personeli vasıtası ile piyasa rayicinin oldukça altında bir fiyat ile gerçekleştirme (bir nevi aracılık hizmeti karşılığında) imkanı sunabileceği, bu durumun ise özel şirketlere haksız kazanç elde etme imkanı sunabileceği,

Üniversite öğretim elemanlarının döner sermaye kapsamında piyasaya sunmuş oldukları çeşitli hizmetlerde işin niteliği açısından bireysellik mevcut olsa dahi haksız kazanç ve/veya suiistimal durumunu önlemek adına üniversite öğretim elemanları tarafından döner sermaye kapsamında sunulan hizmetlerin fiyatlandırmasının, fiilen hizmetten yararlanan özel şirketlerin inisiyatifine bırakılmaması, gerekli piyasa fiyat araştırmalarının üniversite tarafından titizlikle yapılmasının gerektiği değerlendirilmektedir.