İdareye ait bazı taşınmazların ihale yolu ile kiraya verilmeyip ecrimisil karşılığında kullandırıldığı tespit edilmiştir.

Yapılan incelemeler neticesinde; Kurumun mülkiyetinde bulunan 211.469,92 m2 yüzölçüme sahip 27 adet fındık bahçesinin 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’ndaki ihale usullerine aykırı olarak ecrimisil karşılığında kullandırıldığı, 2019 yılı içerisinde bu bahçelerin 125.981,73 m2’sinde fındık hasadının gerçekleştirildiği, Kurum taşınmazlarını ecrimisil karşılığında kullananların ya kurum taşınmazlarına komşu parsel sahipleri ya da mahalle muhtarları olduğu görülmüştür.

Söz konusu taşınmazların ecrimisil tespitlerinin ise Ordu Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kurulan Ecrimisil Tespit ve Kıymet Takdir Komisyonu Kararı ile belirlenen bedelin

%40’ının masraf olarak düşüldüğü, kalan %60’ın %30’u işgalciye %30’u da kuruma ecrimisil bedeli şeklinde ödendiği tespit edilmiştir.

Oysa 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun Ecrimisil ve Tahliye başlıklı 75’inci maddesine göre; Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz

malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9’uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz. Kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edilir. Aksi halde ecrimisil alınır. İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir.

Ecrimisil, Hazine taşınmazının, İdarenin izni dışında gerçek veya tüzel kişilerce işgal veya tasarruf edilmesi sebebiyle, İdarenin bir zarara uğrayıp uğramadığına veya işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın İdarece talep edilen tazminatı olarak tanımlanmıştır. Ecrimisilin ödenmesi tahliyeyi engellemez, idarenin işgal altındaki taşınmazı her zaman 2886 Sayılı Kanun’un 75’inci maddesine göre tahliye ettirmesi gerekmektedir.

Buna göre, ecrimisil bir kiralama yöntemi olmadığı gibi olağan bir yöntem de değildir. İşgale uğrayan ve sonradan tespit edilen kamuya ait taşınmaz mal için fuzuli şagilden bunun bedelinin adeta bir tazminat suretinde alınmasıdır. Asıl olan 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na uygun olarak kiraya verilmesidir. Kira geleceğe ecrimisil ise geçmişe yönelik olduğu için geleceğe yönelik ecrimisil tahakkuk ettirilemez.

Öte yandan, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinde; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı belirtilmektedir. Buna göre kurum taşınmazları hakkında da 2886 sayılı Kanun’un 75’inci maddesi uygulanmalıdır.

Söz konusu mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere; Kanun Koyucu, belediye taşınmazlarının bu kanuna göre kiraya verilmesi gerektiği noktasında iradesini ortaya koymuştur. Bu nedenle, Kurum mülkiyetindeki taşınmaz malları kiraya verme işleri 2886sayılı Devlet İhale Kanunu’ndaki ihale usullerine göre yapılmalı ve sözleşme süresinin bitiminde aynı taşınmaz malın kiraya verilebilmesi için yeniden 2886 sayılı Kanun’daki belirtilen usullerden biriyle ihaleye çıkılmalıdır. Kira süresi sonunda işgal devam ederse, sözleşmede aksine hüküm yoksa ecrimisil alınmalı; işgalin devam etmesi durumunda taşınmazın tahliyesi için ilgili mülki amire talepte bulunulmalıdır.

Bu itibarla, işgallerin tespit edilerek tahliye yoluna gidilmesi, ecrimisilin kira gibi uygulanmasının önlenmesi ve taşınmazların 2886 sayılı Kanun’a göre ihaleyle kiraya verilmesi gerekmektedir.