Ortak hizmet projeleri çerçevesinde Belediye taşınmazlarının dernek, vakıf ve kooperatiflere tahsis edildiği tespit edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu'nun “Diğer Kuruluşlarla İlişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde; “Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;… c) Kamu kurumu niteliğindeki meslek

kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir. d) Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması hâlinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür. …” denilmektedir.

Yukarıda zikredilen kanun hükümlerinden anlaşılacağı üzere, belediyeler 5393 sayılı Kanun'un 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak belediye meclis kararı ile ancak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilmektedir. Bu idarelerin dışında kalan gerçek ve tüzel kişilere, derneklere, sivil toplum kuruluşlarına veya meslek kuruluşlarına süresi ne olursa olsun belediye taşınmazlarının ücretsiz olarak tahsis edilmesi mümkün değildir. Kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 07.06.2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile belediye ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilmekte, diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projelerinde ise mahallin mülki idari amirinin onayı gerekmektedir.

Yukarıda ifade edilen ortak hizmet projesi, Belediyenin görev ve sorumluluk alanı içerisindeki somut bir konuya ilişkin ortak bir yaklaşımla yürütülen ve karşılıklı yükümlülükler içeren bir hizmet modelidir. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere, ortak hizmet projelerinde, taraflar bir araya gelerek işbirliği ve iş bölümü içerisinde bir faaliyette bulunmaktadırlar. Aksi takdirde tek taraflı yükümlülükler içeren bir işlemden bahsedilecektir ki, bu durumda ortak hizmet projesinden bahsetmek de mümkün olmayacaktır.

Konu ile ilgili yapılan incelemede, Belediye tarafından yürütülen ortak hizmet projeleri incelenmiştir. Buna göre; dernek, vakıf ve kooperatif olmak üzere on yedi adet sivil toplum kurululuşu (STK) ile çeşitli projeler yapıldığı ve bunların bir kısmı ile protokol imzalandığı bir kısmı ile imzalanmadığı görülmüştür. Bunların içerikleri incelendiğinde ise, projelerin Belediye taşınmazlarının STK’lara tahsisi amacına dönük olduğu tespit edilmiştir.

Kurum tarafından bulguya verilen cevapta, ortak hizmet projesi çerçevesinde bahsi geçen protokollerin iptal edilmeye başlandığı, bundan sonra gerekli hassasiyetin gösterileceği ifade edilmiştir. Bu tür uygunsuzlukların giderilmesi adına çalışmaların tamamlanması ve ortak hizmet projesi adı altında da olsa dernek, vakıf ve kooperatiflere taşınmaz tahsisi yapılmaması gerekmektedir.