Büyükşehir Belediyesinin yetki ve görev alanı içinde faaliyet gösteren bazı işyerlerine ilişkin ilan ve reklam vergisi mükellefiyeti tesis ettirilmediği görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun ilan ve reklam vergisinin konusunu düzenleyen 12’nci maddesinde;

“Belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü İlan ve reklam, İlan ve Reklam Vergisine tabidir.”

“Mükellef ve Sorumlu” başlıklı 13’üncü maddesinde ise;

“İlan ve Reklam Vergisinin mükellefi, yurt dışından gönderilen ilan ve reklamlar dahil olmak üzere, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişilerdir. İlan ve reklam işlerini mutat meslek olarak ifa edenler, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefler adına ilgili belediyeye yatırmaktan sorumludurlar.” hükümleri yer almaktadır.

Aynı Kanun’un 15’inci maddesinde, dükkan, ticari, sınai müesseseler ile serbest meslek erbaplarınca çeşitli yerlere asılan ve takılan levha, yazı, resim gibi her çeşit sabit ilan ve reklamlar ile ışıklı veya projeksiyonlu ilan ve reklamların metre karesinden yıllık olarak alınabilecek taban ve tavan tutarlara ilişkin belirleme yapılmıştır.

Mezkur Kanun’un 96’ncı maddesinde ise, 15’inci maddesinde belirtilen vergi harç ve

tarifelerinin Kanun’da belirtilen alt ve üst limitleri aşmamak üzere Bakanlar Kurulu (Cumhurbaşkanı) tarafından tayin ve tespit edileceği belirtilmiştir. Bakanlar Kurulu, Kanun’un 96’ncı maddesinden aldığı yetkiye dayanarak 10.02.2014 tarih ve 2014/5896 sayılı Kararname ile ilan ve reklam vergisine ilişkin tutarları belediye grupları itibariyle belirlemiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun “Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görev ve sorumlulukları” başlıklı 7'nci maddesinde;

“Büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır: (…)

g)Büyükşehir belediyesinin yetki alanındaki mahalleleri ilçe merkezine bağlayan yollar, meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımı ile bu yolların temizliği ve karla mücadele çalışmalarını yürütmek; kentsel tasarım projelerine uygun olarak bu yerlere cephesi bulunan yapılara ilişkin yükümlülükler koymak; ilân ve reklam asılacak yerleri ve bunların şekil ve ebadını belirlemek; meydan, bulvar, cadde, yol ve sokak ad ve numaraları ile bunlar üzerindeki binalara numara verilmesi işlerini gerçekleştirmek” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, Büyükşehir ve ilçe belediyeleri yetki alanları içerisinde faaliyet gösteren işyerleri tarafından asılan tabela, levha, ışıklı tabela vb. aracılığıyla yapılan her çeşit ilan ve reklamlardan m2 başına Bakanlar Kurulu (Cumhurbaşkanı) tarafından belirlenen tutarda ilan ve reklam vergisi alınması gerektiği anlaşılmaktadır.

Denetim kapsamında Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde bir ilçe belediyesi belirlenmiş ve ilçede Büyükşehir Belediyesinin sorumluluğunda olan işyerlerinden 60 adet işyeri örneklem olarak seçilmiştir. Büyükşehir Belediyesi zabıta personeli tarafından seçilen işyerlerine yapılan yoklama sonucu, 20 adet iş yerinin ilan ve reklam vergisi mükellefiyetinin tesis ettirilmediği tespit edilmiştir.

Belirlenen ilçe belediyesi vergi dairesinden alınan faal mükellef listesinde 1585 adet faal mükellef olduğu, belediyeden alınan ilan ve reklam vergisi mükellef listesinde ise 780 mükellef olduğu görülmüştür. Ancak vergi dairesinden alınan listede evde çalışanlar, tabelası olmayanlar, mükellefiyet açtırmak için ev adresini iş yeri olarak gösterenlerin de dahil olduğu dikkate alınmalıdır.

Sonuç olarak yapılan örnek çalışmada Büyükşehir Belediyesi sınırları dahilindeki tek bir ilçede %33 oranında yeni mükellefiyet tesis edilmiştir. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümlerine göre; kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanılması esastır. Büyükşehir Belediyesinin ilan ve reklam vergi gelirlerinin mevcut gelirlerden daha yüksek tutarda olabileceği, bu kapsamda birimler arasında koordinasyon ve işbirliği sağlanarak gelir kaybı önlenmelidir.