Belediye tarafından kiraya verilen megalight, reklam panosu ve bilboardlara ilişkin kira tutarlarının sözleşmelerinde belirtilen şekilde ödenmediği ve sözleşme yükümlülüğünü yerine getirmeyen kiracılar hakkında mevzuatta ve kira sözleşmelerinde öngörülen yaptırımların uygulanmadığı ve herhangi bir işlem tesis edilmediği tespit edilmiştir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Müteahhit veya müşterinin sözleşmenin bozulmasına neden olması” başlıklı 62’nci maddesinde;

“Sözleşme yapıldıktan sonra 63’üncü maddede yazılı hükümler dışında müteahhit veya müşterinin taahhüdünden vazgeçmesi veya taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi üzerine, idarenin en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

Gelir kaydedilen kesin teminat, müteahhit veya müşterinin borcuna mahsup edilemez.”

Kanun’un “İdarelerce ihalelere katılmaktan geçici yasaklama” başlıklı 84’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında ise;

“Üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayan istekliler ile sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçen ve mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen müteahhit veya müşteriler hakkında da, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili bakanlık tarafından, bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilir ve bu kararlar Resmi Gazete'de ilan ettirildiği gibi ilgililerin müteahhitlik sicillerine işlenir.” hükümleri yer almaktadır.

Diğer yandan, Belediye tarafından megalight, raket reklam panosu,bilboard, dönerli bilboard, otobüs durakları, tramvay istasyonu, bisiklet ve bisiklet durağının kiralanması amacıyla 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 35/a maddesinde belirtilen kapalı teklif usulü ile 10 yıl süreyle kiraya verilen yerlere ilişkin Belediye ile Mukim arasında imzalanan kira sözleşmesi:

“Kesin Teminat” başlıklı 4’üncü maddesinde “………..

İsteklinin, taahhüdünü idari-teknik şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi üzerine, İdarenin 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen yazılı ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilir.Gelir kaydedilen kesin teminat isteklinin borcuna mahsup edilmez.”

“Kira bedelinin ödeme şekli, zamanı ve ödeme yeri” başlıklı 7’inci maddesinde;

“…

Diğer yıllara ait kira bedellerinii ise belediye bütçe kararnamesinde belirtilen esaslara göre hiçbir tebliğat yapılmadan ilgili ay içersinde belediye veznesine ödeyecektir.Kira bedelinin ilgili ay içerisinde ödenmemesi halinde bir önceki yılın temerrüt faiz oranında aylık gecikme uygulanacaktır.Kira bedelinin bir taksitinin ödenmemesi durumunda ise ilgili yılın diğer kira bedeli taksitleri muacceliyet kesbeder.”

“Sözleşmenin Sona Ermesi, fesih ve tahliye” başlıklı 12’inci maddesinde;

“…

İsteklinin sözleşme ve eklerinin şartlarına ve yasa hükümlerine aykırı davranması ile ihaleye girebilme şartlarını düzenleyen idari şartnamenin 5. Maddesindeki hükümler konusunda idareye yanlış bilgi ve belge verdiğinin anlaşılması halinde idarenin sözleşmeyi tek taraflı feshi hakkı doğar.Bu durumda teminat gelir kaydedilir.

…

İstekli, sözleşmenin hitamından evvel işi terk ederse veya şartneme ve sözleşme hükümlerine uymazsa, sözleşme feshedilerek kesin teminatı irad kaydedilir. Yapılan tüm imalatlar idareye bırakılır.İmalatlar için istekli herhangi bir bedel talep edemez.” şeklindedir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve Belediye ile yüklenici arasında imzalanan sözleşme maddelerine göre sözleşmede belirtilen yükümlülükleri uygun olarak yerine getirmeyen kiracıların sözleşmelerinin feshedilip, zamanında ödenmeyen kira bedeline ticari temerrüt faizi uygulanarak tahsil edilmesi, teminatların gelir kaydedilerek sözleşmede mutabık olunan diğer yaptırımların uygulanması ve bu kiracıların ihalelere katılmaktan geçici yasaklaması için ilgili bakanlığa bildirilmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede; Belediye tarafından kiraya verilen Megalight, Raket Reklam Panosu,Bilboard, Dönerli Bilboard, Otobüs Durakları, Tramvay İstasyonu, Bisiklet ve Bisiklet Durağının kiralanması işine ilişkin kira sözleşmesi düzenlendiği, ancak kiralayan tarafından kira ödeme yükümlülüğünün yerine getirilmediği ve sözleşme hükümlerinin yerine getirilmemesi hakkında yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve sözleşme maddeleri uyarınca herhangi bir işlem tesis edilmediği tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, Belediye tarafından kiraya verilen megalight, reklam panosu ve bilboardlara ilişkin yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılan sözleşmede yer alan hükümlerin uygulanması yasal zorunluluktur.