Verem Savaş Derneğinin Narlıdere ilçesinde hizmet birimi olmadığı halde eğlence vergisinden pay verildiği görülmüştür.

15.04.1949 tarihli ve 7183 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5368 sayılı Verem Savaşı Hakkında Kanun’un 1’inci maddesinde, “Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca gerekli görülecek yerlerde verem savaş teşkilatı kurulur. Bakanlık bu maksatla gerekli verem sanatoryumlarını, hastanelerini, prevantoryumlarını ve dispanserlerini veya bu bölgelerde mevcut hastanelere ek olarak verem paviyonlarını yaptırmak kiralamak, kamulaştırmak veya satın almak suretiyle tesis ve teçhiz ederek faaliyete geçirir ve bunlar için her türlü taşıt araçlariyle seyyar ve sabit röntgen cihazlarını satın alır.” denilmiş ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Sosyal amaçlı yardımlar” başlıklı 103’üncü maddesinin ikinci fıkrasında, “Eğlence Vergisi hasılatının yüzde 10'u, bulunan yerlerde darülaceze ve benzeri kuruluşlar hissesi olarak ayrılıp belediyece sözü geçen müesseselere yüzde 10'u da verem savaşına ayrılıp belediye sınırları içinde Verem Savaş Derneği Teşkilatı varsa yardım olarak bu derneğe verilir.” hükmü yer almaktadır.

2464 sayılı Kanun hükmünde bir belediyenin sınırları içerisinde verem savaş derneği teşkilatı var ise eğlence vergisi gelirlerinin %10'unun bu derneğe verileceği belirtilmiş olup, bu madde uyarınca eğlence vergisinden pay verilmesi için ilk olarak Verem Savaş Derneği teşkilatının bulunması, ikinci olarak da bu teşkilatın ilgili belediye sınırları içerisinde olması gerekir. Maddede belirtilen dernek teşkilatı ile kastedilenin ne olduğunun açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. 5368 sayılı Kanun’un 1’inci maddesinin düzenleniş biçiminden teşkilattan kastedilenin verem senatoryumları, hastahaneleri, prevatoryumları ve dispanserleri veya hastahanelere ek olarak verem paviyonları olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla bir verem savaş derneği teşkilatından bahsetmek için dernek tarafından bu sayılanlardan birinin kurulması gerekmektedir. Belediye sınırları içerisinde Verem Savaş Derneği tarafından kurulmuş bir teşkilatın bulunmadığı dikkate alındığında, 2464 sayılı Kanun maddesinin belirttiği belediye sınırları içerisinde dernek teşkilatı bulunma şartı sağlanmadığından dolayı eğlence vergisinin

%10'unun derneğe ödenmesine yasal olarak imkân bulunmamaktadır.

Belediyenin 1.000,00 TL eğlence vergisi payını 31.07.2004 tarihinden itibaren ödememesi neticesi Derneğin açtığı davada İzmir Üçüncü Vergi Mahkemesinin 2006/711 Esas, 2007/138 sayılı kararıyla oybirliğiyle davanın reddine karar verilmiş, söz konusu karar Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 2007/2850 Esas, 2009/2913 Kararı ile 3/2 çoğunlukla bozulmuş, Dokuzuncu Dairenin 2010/2276 Esas, 2010/4711 Kararı ile karar düzeltme sebepleri olmadığından istemin reddine oybirliğiyle karar verilmiş, Danıştay Dokuzuncu Dairenin bozma kararına istinaden İzmir Üçüncü Vergi Mahkemesinin 2010/2431 Esas, 2011/118 sayılı kararıyla oybirliğiyle davanın kabulüne karar verilmiş, söz konusu kararın temyiz edilmesi

üzerine Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 2011/4945 Esas, 2013/2437 Kararında Vergi Mahkemesince Dairenin bozma kararına uyularak karar verildiği anlaşılması üzerine temyiz isteminin reddine ve Vergi Mahkemesi kararının onanmasına oybirliğiyle karar verilmiştir. Dokuzuncu Dairenin 2013/9519 Esas, 2013/12457 Kararı ile karar düzeltme sebepleri olmadığından istemin reddine oybirliğiyle karar verilmiştir.

Mahkemelerin hatta aynı mahkemelerin birbirleriyle çelişen kararlar verdiği göz önüne alındığında, içtihat kararları ile istikrar ve içtihat özelliğine sahip yüksek mahkeme kararlarına göre işlem yapılması tabiidir. Ancak asıl olarak mevzuata göre işlem yapılması gerekir. Olay verilecek pay meselesi olduğuna göre vergiye ilişkin bir durum değildir. Yani Vergi Mahkemesinin görev alanında değildir. Söz konusu davada görevli mahkeme hususu belediye tarafından ifade edilmemiştir. Söz konusu kararın münferit ve 1.000,00 TL’lik ödemeye özgü olduğu anlaşılmaktadır. Bu dava vergiye ilişkin olmadığından Vergi Mahkemelerinin görev alanında olmadığı istikrar haline gelmiş güncel İdare Mahkemeleri ile Danıştay Sekizinci Daire kararlarından anlaşılmaktadır. Danıştay Sekizinci Dairesinin 2012/11551 Esas, 2014/7239 karar sayılı ilamında yer alan gerekçeler haklılığı teyit etmektedir. Verem Savaş Derneği tarafından kurulmuş bir teşkilat olmadığından bahisle, verginin %10’unun ödeme imkânı bulunmadığından davanın reddine yönelik istikrar bulmuş mahkeme kararları şöyledir. Bursa Birinci İdare Mahkemesi E:2014/569, K:2015/569 ile bu kararı onayan Danıştay Sekizinci Dairesinin E:2015/13220, K:2019/9621, Antalya İkinci İdare Mahkemesi E:2016/243, K:2016/418 ile bu kararı onayan Danıştay Sekizinci Dairesinin E:2016/12755, K:2016/10707 ve aynı Dairenin E:2017/3654, K:2018/8650 Karar Düzeltme Ret, Antalya Birinci İdare Mahkemesi E:2013/325, K:2013/1273 ile bu kararı onayan Danıştay Sekizinci Dairesinin E:2014/1151, K:2014/7271 ve aynı Dairenin E:2015/6277, K:2016/10706 Karar Düzeltme Ret, Antalya İkinci İdare Mahkemesi E:2016/750, K:2016/849 ile bu kararı onayan Danıştay Sekizinci Dairesinin E:2016/14575, K:2016/10705, Antalya Üçüncü İdare Mahkemesi E:2013/324, K:2013/873 ile bu kararı onayan Danıştay Sekizinci Dairesinin E:2014/5902, K:2014/7273 ve aynı Dairenin E:2015/4844, K:2016/6355 Karar Düzeltme Ret, Antalya İkinci İdare Mahkemesi E:2016/218, K:2016/416 ile bu kararı onayan Danıştay Sekizinci Dairesinin E:2016/12594, K:2017/5759 sayılabilir. Narlıdere Belediyesi ile ilgili dava Belediyenin 1.000,00 TL eğlence vergisi payını 31.07.2004 tarihinden itibaren ödememesi ile ilgilidir. Dolayısıyla 1.000,00 TL eğlence vergisi payı ile ilgili uyulması zorunlu kesinleşmiş karar bulunmaktadır. Ancak bu tarihten sonraki paylarla ilgili Mahkeme kararlarının olmadığı dikkate alınmalıdır. Mevzuat açık olmakla birlikte istikrar haline gelmiş yargı kararları dikkate

alındığında söz konusu payın ödenmesiyle ilgili yeni duruma göre işlem tesisi edilmesi zorunlu hale gelmektedir.

Derneğin başka ilçede Verem Savaş Dispanseri bulunduğu ve tüm ilçelerdeki verem hastalarının da buraya gelerek yardım alması sebebiyle bu belediyelerin eğlence vergisi gelirlerinin %10'unun ödenmesi gerektiği şeklinde bir iddia da bulunmak mümkün ise de, Yasa maddesinde belediyenin sınırları içerisinde dernek teşkilatı bulunmasının belirtildiği ve bu şekilde il merkezinde hizmet veren dernek teşkilatlarına ilçe belediyeleri tarafından pay verileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığından dolayı bu iddiaya katılmak mümkün değildir.

İlçe Belediye sınırları içerisinde Verem Savaş Derneği tarafından kurulmuş bir teşkilat bulunmadığından dolayı, gerek 2464 ve gerekse de 5368 sayılı Kanun hükümlerine göre eğlence vergisinin %10'unun söz konusu derneğe ödenmemesi gerekmektedir.