Karar Künyesi
İdarenin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazlara ilişkin Kamu İdarelerine Ait Taşınmazlarının Kaydına İlişkin Yönetmelik hükümlerine uygun olarak değerlemelerin yapılmadığı, dolayısıyla da 250- Arazi ve Arsalar, 251- Yer Altı Ve Yerüstü Düzenleri, 252- Binalar, 500- Net Değer/Sermaye Hesaplarının gerçek değerleri ile mali tablo ve raporlarda yer almadığı görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun “Taşınır ve taşınmaz işlemleri” başlıklı 44’üncü maddesinde kamu idarelerinin taşınmazlarının kaydına ilişkin usul ve esasların çıkarılacak yönetmelik ile belirleneceği belirtilmiştir. Buna istinaden 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik çıkarılmış olup mezkur yönetmelik, genel yönetim kapsamındaki kamu
idarelerinin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların kaydına ve icmal cetvellerinin düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesinin 2’nci fıkrasında;
“Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazlar maliyet bedeli üzerinden, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenler ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınır.
Ancak; a) Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazlardan maliyet ve rayiç bedeli belirlenemeyen taşınmazlar,
Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olmayan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazlardan sadece ekonomik olarak değerlendirmeye konu olanlar ile kamusal ihtiyaçlarda kullanılan taşınmazlar,
Ek 1’deki Kayıt Planının “Orta Malları” başlığı altında yer alan taşınmazlar,
ç) Ek 1’deki Kayıt Planının “Genel Hizmet Alanları” başlığı altında yer alan taşınmazlar,
Bakanlık tarafından iz bedeli ile takip edilmesine karar verilen taşınmazlar, iz bedeli üzerinden kayıtlara alınır.” hükmü yer almaktadır.
Mezkur Yönetmeliğin Geçici 1’inci maddesinde ise hükümlerine yer verilen 5’inci madde uyarınca yapılması gereken işlemlerin 31.12.2017 tarihine kadar tamamlanması gerekmektedir.
Ancak taşınmazlara ilişkin yapılan incelemede, taşınmazların iz bedeli ile kaydedildiği, ibadet yerleri gibi belediye tarafından tamiri veya inşası yapılıp diğer kurumlara devredilen binaların kayıtlarının bulunduğu, tapuda yer alan değerler ile muhasebede yer alan değerlerin birbirinden çok farklı olduğu tespit edilmiş olup bu hesapların kayıtlarının eksik veya fazla olması 500 Net Değer Hesabının da hatalı çalışmasına neden olduğu anlaşılmıştır.
Tablo 9: Taşınmazların Muhasebe ve Tabu Değerleri
Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar icmal Cetveli | 2019 Mizan | |
Hizmet Binaları | 0,05TL | 7.428.127,80TL |
Yollar | 13.382.300,21TL | 76.613.732,97TL |
Sağlık Ocağı | 55.044.665,35TL | 1.434.543,09TL |
Arsalar | 28.868.179.655,60TL | 172.498,21TL |
Kamu idaresi cevabında özetle taşınmazların kaydı için gerekli çalışmalara başlandığı, personele eğitimler verildiği, üzerinde yapı olan taşınmazların iz bedeli ile izlendiği ifade edilmektedir. Ancak Yönetmeliğe göre taşınmazların kaydına ilişkin işlemlerin 2017 yılında tamamlanmış olması gerekmektedir. Sonuç olarak idarenin mülkiyetinde yer alan taşınmazların, Yönetmelik hükümlerinde belirtilen değerler esas alınarak kayıtlara alınmasının gerektiği ve söz konusu durumun mali tabloların doğruluğunu ve güvenilirliğini de etkileyebileceği değerlendirilmektedir.