2886 sayılı Kanuna göre kiraya verilen bazı taşınmazların kira süresi sonunda yeniden ihale düzenlenmeden kira bedelinde belirli bir artış yapılarak süre uzatımı yoluyla aynı kişilere yeniden kiraya verildiği tespit edilmiştir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun Kapsam başlıklı 1’inci maddesi ile belediye mülkiyetindeki taşınmazların ancak bu Kanun hükümlerine göre kiraya verilebileceği, kiralarda sözleşme süresi başlıklı 64’üncü maddesi ile belirli istisnalar haricinde, kiraya verilecek taşınmazların kira süresinin on yıldan çok olamayacağı ve taşınmazların üçüncü kişilere kiralanması işlemlerinin ise aynı Kanun’un 35’inci maddesinde sayılan ihale usulleri çerçevesinde yürütülmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesinde; kamu idarelerine ait taşınmazların kira sözleşmelerinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, işgal edilen taşınmaz malın idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği ve kira sözleşme bitim tarihi ile tahliye tarihi arasında ecrimisil alınacağı hüküm altına alınmıştır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinde; 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75’inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı ifade edilmiştir.

Belediyelerin gayrimenkullerinin kiralanması 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1’inci maddesi gereği ihale edilmek suretiyle yapılması gerekmektedir.

5393 sayılı Kanun’un ilgili hükümlerine göre, taşınmazların 3 yıla kadar belediye encümeni kararıyla ihale edilerek kiraya verilmesi mümkündür. 3 yılı aşan kiralamalarda ise belediye meclisinin kararı gereklidir. Kira süresi biten taşınmazlar için yeniden kiralama ihalesine çıkılmalıdır.

Söz konusu mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere; kanun koyucu, Belediye taşınmazlarının bu kanuna göre kiraya verilmesi gerektiği noktasında iradesini ortaya koymuştur. Bu itibarla Kurum mülkiyetindeki taşınmaz malları kiraya verme işleri 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'ndaki ihale usullerine göre yapılmalı ve sözleşme süresinin bitiminde aynı taşınmaz malın kiraya verilebilmesi için yeniden 2886 sayılı Kanundaki belirtilen usullerden biriyle ihaleye çıkılmalıdır. Kira süresi sonunda işgal devam ederse, sözleşmede aksine hüküm yoksa ecrimisil alınmalı; işgalin devam etmesi durumunda Kanunun 75’inci maddesi gereği taşınmazın tahliyesi için ilgili mülki amire talepte bulunulmalıdır.

Kamu idaresi cevabında; “Daire Başkanlığımız nezdinde mevcut kira işlem dosyalarımızın tetkikinde;

-Belediyemizin Mülkiyeti/Yetki ve Sorumluluğunda bulunan taşınmazlar tekrar kiraya çıkarılmadan ecrimisil yöntemiyle idare edilmemekte olup, kiralama işlemleri 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nda belirtilen İhale Usullerine göre ihaleye çıkılarak kiraya verildiği;

-Kira süresi sona erenlerin de yeniden 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nda belirtilen ihale usullerine göre ihaleye çıkılarak kiraya verildiği,

-2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre Belediyemizce kiraya verilen taşınmazlardan, kira süresi dolanlar, yeniden kiraya verilmek üzere 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre ihaleye çıkılmakta olup, kira süresi sonunda işgal devam etmesi halinde yeniden kiralama işlemi yapılıncaya kadar arada geçen süre için işgalcisinden ihale bedeli üzerinden kullanım bedeli alınmakta olduğu,

-Belediyemizin özel mülkiyetinde veya yetki ve sorumluluğunda bulunan taşınmazların öncelikle tespitlerinin yapılarak geriye dönük olarak ecrimisil tahaakkuk ettirildiği, daha sonra mevzuata uygun olanlarında 2886 sayılı kanun 45’inci maddesine göre kiralama ihalesi yapılmaktadır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında özetle, taşınmazların kiralanmasının 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'na göre yapıldığı, bu taşınmazlar için ecrimisil yönteminin uygulanmadığı, kira süresi sona erenlerin yeniden 2886 sayılı Kanun’a göre ihaleye çıkılarak kiraya verildiği; ecrimisilin sadece kira süresi sona eren taşınmazların yeniden ihale edilinceye kadar geçen kısa süre için alındığı belirtilmiştir. Ancak denetimler sırasında Belediyeden alınan taşınmazlara ait ecrimisil listesinden Belediye’ye ait muhtelif yerlerde 2015 yılından itibaren kira süresi dolduğu halde yeniden ihale edilmeksizin ecrimisil alınarak kullandırılan taşınmazların bulunduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla 2015 yılından beri taşınmazlardan ecrimisil alınıyor olması, Kamu İdaresinin cevabında belirtilen kira süresi sona eren taşınmazların yeniden ihaleye çıkılarak kiraya verildiği ifadesi ile çelişmektedir. Çünkü 2015 yılından beri aynı yerler için ecrimisilin devam ediyor olması kira süresi sona eren taşınmazların hemen yeniden ihale ile kiraya verilmediğini göstermektedir. Bu durumda ecrimisil yönteminin bir kiralamaya dönüştüğü ortadadır. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği sonraki denetimlerde izlenecektir.