Kurum muhasebe kayıtları üzerinde yapılan incelemede, Katma Değer Vergisine ilişkin mahsup işlemlerinin hatalı yapıldığı görülmüştür.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun “Vergi indirimi” başlıklı 29’uncu maddesinde;

“1.Mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak aşağıdaki vergileri indirebilirler:

1. Kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi,

2. İthal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi,

   
   

3. Götürü veya telafi edici usulde vergiye tabi mükelleflerden gerçek usulde vergilendirmeye geçenlerin, çıkarılan envantere göre hesap dönemi başındaki mallara ait fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi…” ifadesi yer almaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının niteliğini açıklayan 151’inci maddesinde;

“(1) Bir dönemde indirilemeyen ve izleyen döneme devreden katma değer vergisi bu hesapta izlenir.

(2) Katma değer vergisi indirilinceye kadar bu hesapta bekletilir.”,

190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının işleyişini açıklayan 152’nci maddesinde;

“ (1) Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

1. Borç

   
   

   1. Ay sonlarında, devreden katma değer vergisi hesabı ile indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyeleri toplamı, hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesinden fazla ise, sonraki döneme devreden katma değer vergisi tutarı bu hesaba borç, hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesi 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına borç, indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına alacak, varsa devreden katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına alacak kaydedilir.

2. Alacak

   
   

   1. Ay sonlarında hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak kalanı, devreden katma değer vergisi hesabı ile indirilecek katma değer vergisi hesabının borç kalanları toplamından fazla ise, söz konusu fark 360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına alacak, bu hesabın borç bakiyesi bu hesaba alacak, indirilecek katma değer vergisi hesabının borç bakiyesi 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına alacak; hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak bakiyesi ise 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına borç kaydedilir.” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, Katma Değer Vergisi Kanunu’nda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak bazı vergileri indirebilmektedirler. Eğer; 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabı ile 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı borç kalanları toplamı, 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabının alacak kalanından fazla ise aradaki fark, 190-Devreden Katma Değer Vergisine aktarılır. Şayet, 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabı ile 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı borç kalanları toplamı, 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabının alacak kalanından az ise aradaki fark, 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına aktarılır.

Erdek Belediyesinin 02.01.2018 ve 31.12.2018 tarihli bilançolarında 190-Devreden Katma Değer Vergisi, 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi ve 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi hesaplarının bakiyesi aşağıdaki gibidir:

Tablo 6: Katma Değer Vergisine İlişkin Hesap Bakiyeleri

Dönem sonu bilançosuna göre, 391 No’lu hesapta kayıtlı 83.800,20 TL’nin 191 No’lu Hesapta kayıtlı 1.032.287,72 TL’den düşülmek suretiyle mahsup edilmediği ve aradaki 948.487,52 TL’lik farkın 190 No’lu hesaba aktarılmadığı, dolayısıyla yıl içinde yapılan katma değer vergisi mahsup işlemlerinin hatalı olduğu görülmüştür.

Ayrıca, açılış kaydında aynı anda hem 391 hem de 191 No’lu hesapların devretmesi önceki yıllarda da katma değer vergisi mahsup işlemlerinin hatalı yapıldığı anlamına gelmektedir.

Yapılan bu hatalı işlemler sonucu 191 No’lu hesap 1.032.287,72 TL, 391 No’lu Hesap 83.800,20 TL fazla, 190 No’lu hesap 948.487,52 TL eksik gözükmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Hatanın bütçe içi işletmenin belediyeye kestiği faturaların mahsup işleminin yapılmamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Gerekli işlemler yapılacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından verilen cevapta bulgu konusu hususa iştirak edilip gerekli işlemlerin yapılacağı ifade edilmiştir.

Bununla birlikte, kamu idaresi tarafından gerçekleştirilecek bu işlemler tarafımızca görüş verilen mali tablolardaki hatayı ortadan kaldırmayacağından, 2018 yılı Bilançosunun bulguda konu edilen hesaplar itibariyle hatalı bilgi sunuyor olduğu yönündeki değerlendirmemiz devam etmektedir.