Kamu İdaresi tarafından 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı’nda takip edilen yapım işleri tutarlarının, işin geçici kabulü yapılmasına rağmen ilgili maddi duran varlık hesaplarına aktarılmadığı ayrıca yıl içerisinde bu hesapta izlenmesi gereken yapım işlerine ait hakediş tutarlarının ise doğrudan ilgili maddi duran varlık hesaplarına kaydedildiği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının niteliğini açıklayan 204’üncü maddesinde bu hesabın yapımı süren maddi duran varlıklar için yapılan her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerin; geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihte, diğer hallerde işin fiilen tamamlandığını gösteren belgenin düzenlendiği tarihte, ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılıncaya kadar izlenmesi için kullanılacağı ifade edilerek bu hesabın yapımı süren yatırımlar için yapılan giderleri izlemek amacıyla kullanılacağı belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in “Hesabın işleyişi” başlıklı 205’inci maddesinin (b) bendinde de, tamamlanıp geçici kabulü yapılan işlere ilişkin tutarların bu hesaba alacak, ilgili maddi duran varlık hesabına borç kaydedilmek suretiyle hesaptan çıkarılma yöntemi açıklanmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca Kamu İdaresinin maddi duran varlık yapımına ilişkin hakediş tutarlarının, 258 no.lu Hesaba borç kaydedilmesi; yapımın tamamlanıp geçici kabulünün gerçekleşmesi ile birlikte 258 no.lu Hesapta izlenen tutarların, ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, 258 no.lu Hesapta kayıtlı bulunan önceki yıllara ait 18.425.859,50 TL tutarındaki yatırımların tamamlanıp geçici kabulü yapılmış olmasına rağmen henüz ilgili duran varlık hesaplarına aktarılmadığı ayrıca 2023 yılı içerisinde bir adet devam eden ve iki adet geçici kabulü yapılmış, sözleşme bedelleri toplamı 117.662.500,00 TL olan yapım işlerine ait hakediş tutarlarının ise 258 no.lu Hesapta izlenmesi gerekirken doğrudan ilgili maddi duran varlık hesaplarına kaydedildiği tespit edilmiştir.

Yıl içerisinde yapılan işlerde 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı kullanılmış olmakla beraber, bu uygulama yapılan tüm işleri kapsamamıştır. Yılı geçtikten sonra hatalı uygulama düzeltilmiş olsa da, 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına kaydedilmesi gereken 117.662.500,00 TL tutarın bu Hesaba yazılmamış olması nedeniyle 2023 yılı mali tablolarının bu tutar kadar etkilendiği anlaşılmaktadır.

Geçici kabulü gerçekleştirilen yapım işi tutarlarının ilgili varlık hesaplarına aktarılmaması bilançoda 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının 18.425.859,50 TL fazla; bu yatırımların tamamlanarak aktarılması gereken ilgili varlık hesaplarının da olduğundan düşük görünmesine neden olmaktadır. Bu durum, mali tabloların doğruluğunu ve güvenilirliğini etkilemektedir.

Kurum cevabında 2023 yılı içerisinde yapılan işlerde 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının çalıştırıldığı belirtilmiş olsa da, bu uygulama yıl içinde yapılan tüm işleri kapsamamıştır. Denetim esnasında tespit edilen ve bulgu metninde de yer verilen 2023 yılı içerisinde bir adet devam eden ve iki adet geçici kabulü yapılmış, yapım işlerine ait hakediş tutarlarının 258 no.lu Hesapta izlenmediği tesbit edilmiştir.

Diğer taraftan 258 no.lu Hesapta kayıtlı bulunan önceki yıllara ait 18.425.859,50 TL tutarındaki yatırımların tamamlanıp geçici kabulü yapılmış olmasına rağmen henüz ilgili duran varlık hesaplarına aktarılmadığı görülmektedir. Ayrıca 2023 yılı içerisinde bir adet devam eden ve iki adet geçici kabulü yapılmış, sözleşme bedelleri toplamı 117.662.500,00 TL olan yapım işlerine ait hakediş tutarları da 258 no.lu Hesaba kaydedilmemiş, doğrudan ilgili maddi duran varlık hesaplarına kaydedilmiştir.

Bu itibarla, muhasebenin bilgi verme ve izleme fonksiyonu ile tam açıklama kavramı gereğince bahsedilen kayıtların yukarıda yer alan Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi gerekmektedir.