Taşınmazların değerini, kullanım süresini ve hizmet kalitesini artıracak şekilde yapılan harcamaların, ilgili taşınmazın 252 Binalar Hesabında kayıtlı değerine eklenerek aktifleştirilmesi gerekirken; söz konusu harcamalar için doğrudan gider kaydı yapıldığı tespit edilmiştir.

Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği'nin 25 Maddi duran varlıklar hesap grubuna ilişkin düzenlemeler getiren “Hesap grubuna ilişkin işlemler” başlıklı 170'inci maddesinin b fıkrası birinci bendine göre; maddi duran varlıklar için sonradan yapılan ve o varlığın değerini, kullanım süresini, ürün ve hizmet kalitesini, sağlanan faydayı artıran her türlü maliyet, ilgili maddi duran varlığın kayıtlı değerine ilave edilerek amortisman hesaplamasında dikkate alınmalıdır. Buna göre 252 Binalar Hesabında kayıtlı varlıkların iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya veriminin arttırılmasına ilişkin olarak bütçeye gider kaydıyla yapılan harcama tutarlarının, bir taraftan 252 Binalar Hesabına borç, 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830 Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835 Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilmesi gerekmektedir.

Değer artırıcı harcama; iktisadi kıymetin veya ilgili duran varlığın geliştirilmesi, ömrünün uzatılması ve kıymetinin artırılması amacıyla yapılan harcamalardır.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına ilişkin Yönetmelik’in “Kayıt değişikliği işlemleri” başlıklı 11’inci maddesinde; taşınmazlara yapılan değer artırıcı harcamaların, taşınmazın değerine ekleneceği ve bu madde uyarınca kayıtlarda meydana gelen değişikliklerin

en geç yedi gün içinde muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe birimine ve mali hizmetler birimine; işlemin yapıldığı ayı takip eden ay sonuna kadar, Aralık ayı içinde işlem yapılanlar ise aynı ayın sonuna kadar maliki kamu idaresine gönderileceği belirtilmiştir.

Amortisman ve Tükenme Payları hakkında 47 sıra no’lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliğinin 6’ncı maddesine göre de duran varlıklara yapılan 55.000,00 TL'yi aşan harcamalar, değer artırıcı harcama olarak kabul edilmiştir. Dolayısıyla taşınmazlar için 55.000,00 TL’yi aşan bakım, onarım, tamir ya da mahiyetindeki harcamaların, 630 Giderler Hesabında değil ilgili maddi duran varlık hesabında izlenerek aktifleştirilmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede, 2020 yılı içerisinde Üniversiteye ait binalar için ömürlerini uzatacak ve verimlerini artıracak şekilde toplam 2 ihalede 529.186,01 TL tutarında bakım onarım harcaması yapılmış olup, bazı binalar için yapılan bu bakım ve onarım giderlerinin ilgili varlık hesabı ile aktifleştirilmesi gerekirken 630 Giderler Hesabı ile muhasebe kayıtlarına alındığı görülmüştür.

Kamu İdaresi bulgu konusuna katıldığını bundan böyle bulgu yönünde işlem yapılacağını ifade etmiştir.

Sonuç olarak binalara yapılan 55.000,00 TL'yi aşan söz konusu değer artırıcı harcama, anılan mevzuat hükümlerine göre mali tablolarda 252-Binalar Hesabının 529.186,01 TL noksan; 630-Giderler Hesabının ise, aynı tutar kadar fazla görünmesine yol açmaktadır.