Kurumun mülkiyetinde, yönetiminde ve kullanımında bulunan taşınmazların kayıt işlemlerinin mevzuata uygun şekilde yerine getirilmediği tespit edilmiştir.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in 1’inci maddesinde, Yönetmelik’in amacının; genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı ve Kanun kapsamında olan kurum ve kuruluşların mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların kaydına ve icmal cetvellerinin düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu belirtilmiş ve Yönetmelik’in diğer maddelerinde kamu idarelerinin tasarrufunda bulunan taşınmazların kaydına ve buna ilişkin cetvellerin tutulmasına ilişkin usul ve esaslar ile bu işlerle ilgili görev, yetki ve sorumluluklar belirlenmiştir.

Yönetmelik’in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesine göre “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazlar maliyet bedeli üzerinden, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenler rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınacaktır. Maliyet ve rayiç bedeli belirlenemeyen taşınmazlar ise iz bedeli üzerinden kayıtlara alınacaktır. Taşınmazların rayiç değeri; maliki kamu idaresince, başka bir kamu idaresinin yönetiminde veya kullanımında olanlar ise bu idarelerce tespit edilecek ve taşınmazların kayıtlara alınan değeri, Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre güncellenecektir. Ayrıca, kayıt işlemleri, taşınmaz giriş ve çıkış kayıtlarının tutulması ve ilgili cetvellere kaydedilmesi süreçlerini kapsamaktadır.

Anılan Yönetmelik’in “Kayıt şekli” başlıklı 7’nci maddesi gereğince; kamu idarelerinin tapu kütüğünde adlarına tescilli olan ve Yönetmelik eki Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazların kaydını Yönetmelik Eki Ek 2’deki “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu’nda”, tapu kütüğünde üçüncü kişiler adına tescilli veya diğer kamu idarelerinin yönetiminde olmakla birlikte irtifak hakkı tesisi, tahsis, kiralama, kullanma izni verilmesi gibi yollarla kullanım hakkı kendilerine verilen taşınmazların kaydını Yönetmelik Eki Ek 6’daki “Sınırlı Aynî Haklar ile Kişisel Haklar ve Tahsis Formu’nda”, yer alan bilgileri içerecek şekilde bilgisayarda veya deftere yazarak kaydını tutmaları gerekmektedir. Kamu idarelerinin taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleriyle görevli birimlerince hazırlanan bu formların taşınmaz icmal cetvelleri hazırlanmak üzere mali hizmetler birimine gönderilmesi ve mali hizmetler birimince bu formların konsolide edilerek taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulması gerekmektedir.

Diğer yandan aynı Yönetmelik’in Geçici 1’inci maddesi gereğince, Yönetmelik’in 5’inci maddesine göre yapılması gereken taşınmaz kayıt işlemlerinin 31.12.2017 tarihine kadar tamamlanması gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri doğrultusunda taşınmaz kayıt işlemleri incelendiğinde;

• 31.12.2017 tarihine kadar tamamlanması gereken taşınmaz kayıt işlemlerinin tamamlanmadığı, taşınmazlara ilişkin değer tespitlerinin yapılmadığı, çoğu taşınmazın 1 TL veya 1.000,00 TL olarak kayıtlarda izlendiği,

• Projeler Dairesi Başkanlığından edinilen bilgi doğrultusunda Kuruma tahsis edilen 96 adet taşınmaz olduğu anlaşıldığı halde Sınırlı Aynî Haklar ile Kişisel Haklar ve Tahsis Formu’nda 9 adet taşınmazın yer aldığı,

• Kuruma tahsis edilen bazı taşınmazların Sınırlı Aynî Haklar ile Kişisel Haklar ve Tahsis Formu’na kaydedilmesi gerekirken Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu’na kaydedildiği ve edinme şekli tahsis olarak girilen 253 adet taşınmazın olduğu,

• Taşınmazların rayiç değerinin; maliki kamu idaresince, başka bir kamu idaresinin yönetiminde veya kullanımında olanların ise bu idarelerce tespit edileceği hükmüne istinaden Kuruma tahsis edilen taşınmazların değerinin idarece tespit edilmesi gerekirken söz konusu tespitin yapılmadığı, tahsisli olarak kullanılan bazı taşınmazların 1 TL ya da 1.000,00 TL olarak kaydedildiği,

• Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu’nda yer alan taşınmazlardan bazılarının ada/parsel numaraları, yüzölçümü bilgilerine ilişkin sütunların boş bırakıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda belirtildiği üzere, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik hükümleri gereğince; taşınmazların tapu bilgileri doğrultusunda fiili envanterinin yapılması, mevzuatında belirtilen şekilde kayda esas değerlerinin tespit edilmesi ve yeniden değerleme yapılması, Kurumun mülkiyetinde ve/veya kullanımında bulunan taşınmazların maliyet bedeli üzerinden, maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değerleri üzerinden bedellerinin tespit edilmesi ve muhasebe kayıtlarının yapılması, taşınmazlara ilişkin form ve icmal cetvellerinin fiili durumu tam olarak yansıtması gerekmektedir.

Kurum tarafından gerekli çalışmaların yapılmaya başlandığı, Yönetmelik hükümlerine göre kayıtların güncelleneceği ve icmal cetvellerinin oluşturulacağı belirtilmiştir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.

Sonuç olarak, Kurumun mülkiyetinde bulunan taşınmazlar ile tahsis suretiyle kullandığı taşınmazlara ilişkin bilgileri içeren taşınmaz kayıt form ve icmal cetvellerinin gerek envanter gerekse de değer açısından doğru bilgi içermemesi nedeniyle 2020 yılı mali tablolarında 25- Maddi Duran Varlıklar Hesap Grubu doğru ve güvenilir bilgi sunmamaktadır.