Bayraklı Belediyesinde 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49’uncu maddesine göre programcı kadrosunda sözleşmeli personel olarak çalışmakta olan 2 kişinin söz konusu kadro için gerekli olan yabancı dil şartını taşımadıkları görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun "Norm kadro ve personel istihdamı" başlıklı 49’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında;

“Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık,

veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plâncısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu personelin, yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları şarttır. …” hükmü,

Anılan Kanun maddesinin beşinci fıkrasında;

“Üçüncü ve dördüncü fıkra hükümleri uyarınca çalıştırılacak personele her ne ad altında olursa olsun sözleşme ücreti dışında herhangi bir ödeme yapılmaz ve ücret mahiyetinde aynî ya da nakdî menfaat temin edilmez. Bu personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin

(B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır.” hükmü,

22.02.2007 gün ve 26442 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik’in “Sözleşmeli personel” başlıklı 21’inci maddesinde;

“(1) Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak 5393 sayılı Kanunun

49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında sayılan unvanlardaki personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir.

1. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu madde hükümlerine göre çalıştırılacak personel için İçişleri Bakanlığı tarafından unvanlar itibarıyla getirilecek sınırlamalara uyulur.

2. Bu personel hakkında, 5393 sayılı Kanunda düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır. Bu personele ait sözleşme örnekleri sözleşmenin imzalanmasını izleyen 30 gün içinde İçişleri Bakanlığına (Mülga ibare:RG- 10/4/2014-28968) (…) gönderilir.

3. Mahalli idare birliklerinde ise 5355 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin beşinci fıkrası hükümlerine göre işlem yapılır.” hükmü yer almaktadır.

06.06.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan

Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın 15’inci maddesinde;

“Esaslara Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları ile Asgari Nitelikleri Gösterir (4) sayılı Cetvel eklenmiştir. Bu cetvelde belirtilenler dışında sözleşmeli personel pozisyonları kullanılamaz ve talepte bulunulamaz. Kurumlar, söz konusu cetvelde belirlenen asgari niteliklere, hizmetin gereği ilave nitelikler belirleyebilirler.” denilmekte olup,

Esaslar’ın “Sınav şartı” başlıklı Ek 2’nci maddesinin yedinci fıkrasında;

“3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesi ve bu maddeye yapılan atıflara istinaden istihdam edilecek sözleşmeli personelin hizmete alınmasında bu madde hükümleri uygulanmaz.” hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre; programcı olarak istihdam edilecek kişilerin, 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları gerekmektedir. Ayrıca söz konusu kişilerin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4’üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilen sözleşmeli personel hakkındaki hükümlere uygun kişiler olması gerekir. 657 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel hakkında ise 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’a riayet edilmesi gerekmektedir.

5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesine göre istihdam edilecek sözleşmeli personelde vize ve sınav hariç 06.06.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda yer alan hükümler uygulanacaktır.

Esaslar’ın ekinde yer alan 4 sayılı Cetvel’in A –Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları İle Asgari Nitelikleri Gösterir Cetvel’de, programcı unvanı için istenen nitelikler;

“Yükseköğretim kurumlarının bilgisayar programcılığı ile ilgili bölümlerinden en az ön lisans düzeyinde mezun olmak veya en az ön lisans mezunu olmak koşuluyla bilgisayar programcılığı alanına ilişkin ders aldığını belgelendirmek veya bu alanda Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifika sahibi olmak ve en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak.” şeklinde belirtilmiştir.

Buna göre programcı olarak istihdam edilecek kişinin,

-Yükseköğretim kurumlarının bilgisayar programcılığı ile ilgili bölümlerinden en az ön lisans düzeyinde mezun olması,

- En az ön lisans mezunu olmak koşuluyla bilgisayar programcılığı alanına ilişkin ders aldığını belgelendirmesi veya bu alanda Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifika sahibi olması,

-En az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olması, gerekir.

Yapılan inceleme neticesinde, Belediyede 2018 yılı içerisinde programcı kadrosunda sözleşmeli olarak çalıştırılan 2 personelin, en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olması gerektiği şartını sağlamadığı, dolayısıyla mevzuata aykırı olarak sözleşmeli personel statüsünde istihdam edildikleri tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; “5393 sayılı Belediye Kanununun "Norm kadro ve personel istihdamı" başlıklı 49 uncu maddesinde belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, planlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plancısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel, yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu personelin, yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları şart olduğu, bu kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümlerin uygulanacağı düzenlenmiştir.

06.06.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların ekinde yer alan 4 sayılı Cetvelin A- Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları İle Asgari Nitelikleri Gösterir Cetvelde; programcı unvanı için istenen niteliklerin, "Yüksek öğretim kurumlarının bilgisayar programcılığı ile ilgili bölümlerinden en az ön lisans düzeyinde mezun olmak veya en az ön lisans mezunu olmak koşuluyla bilgisayar programcılığı alanına ilişkin ders aldığını belgelendirmek veya bu alanda Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifika sahibi olmak ve en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak." şeklinde belirtilmiştir. Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 1 inci maddesinde "Bu Esaslar, 14/07/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (b) fıkrası hükmü uyarınca kamu idare, kurum ve kuruluşlarında mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kamu hizmeti

görevlileri hakkında uygulanır" hükmüne göre 5393 sayılı kanun kapsamında istihdam edilen mahalli idare personelini kapsamamaktadır.

Bahse konu ile ilgili Türkiye Belediyeler Birliği’ nin belediyemize vermiş olduğu 04.02.2019 tarih ve 5416 sayılı görüşte ‘’… 5393 sayılı kanunun 49. Maddesine göre sözleşmeli personelin yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş kadro ünvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları gerektiğinden hareketle mevcut görevde yükselme yönetmeliğine göre programcı kadrosuna atanabilmek için bir dil şartı aranmadığı bahsi geçen personelin sözleşmesinin bir örneğininde 5393 sayılı kanunun 49.Maddesinin 5. Fıkrası gereği İçişleri Bakanlığına gönderilmiş olduğu, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda yer alan ‘’veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak’’ ifadesiyle idarelere yabancı dil bilgisinin tespiti için taktir yetkisi verildiği, bu çerçevede yabancı dil bilgisi seviyesinin belediyenizce tespitine dair bilgi ve belgelerin olması durumunda sözleşme imzalanmış olmasında sakınca olmadığı düşünülmektedir.’’ denilmiş olup denetim raporunda bahsi geçen programcı kadrosunda çalıştırılan 2 personel ile imzalanan sözleşmelerde bu görüş doğrultusundadır. 5393 Sayılı Kanunun 49 uncu maddesine göre istihdam edilen programcı kadrosunda çalıştırılan 2 personel ile imzalanan sözleşmelerin bir örneği de ilgili Kanunun 49 uncu maddesinin 5 inci fıkrası gereği İçişleri Bakanlığına gönderilmiş ve Bakanlıktan olumsuz bir dönüş olmamış, kabul olmuştur.

Ayrıca bahsi geçen sözleşmeli personelin sözleşmelerine son verilmiş olup ilgili eğitim durumları değerlendirilerek Tekniker ve Ekonomist kadrosunda sözleşmeleri yeniden düzenlenmiştir.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında, bahsi geçen personelin sözleşmelerinin birer örneğinin 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesinin beşinci fıkrası gereğince İçişleri Bakanlığına gönderilmiş olduğu ve Bakanlıktan olumsuz bir dönüş olmadığı ayrıca “veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak” ifadesiyle idarelere yabancı dil bilgisinin tespiti için takdir yetkisi verildiği belirtilmiştir. Ayrıca bahsi geçen sözleşmeli personelin sözleşmelerine son verilip ilgili eğitim durumları değerlendirilerek tekniker ve ekonomist kadrosunda sözleşmelerinin yeniden düzenlendiği ifade edilmiştir.

Her ne kadar İdare tarafından bahsi geçen personelin yabancı dil belgesine sahip olmadan programcı kadrosunda sözleşmeli olarak istihdam edilebileceği ifade edilmiş ise de, söz konusu personelin mevcut sözleşmelerine son verilerek eğitim durumlarına uygun olarak sözleşmelerinin yeniden düzenlenmesiyle bulgu konusu hususa iştirak edilmiştir. Bu nedenle

söz konusu hatanın tekrar etmemesini takip için konu izlenecektir.