Burdur Belediyesi mali tablolaları ile kayıt ve işlemlerinin incelenmesinde, Kurumun herhangi bir nedenle ilgilisine iade ettiği gelirler, "333 Emanetler Hesabı"nda izlenmesi gerekirken "320 Bütçe Emanetleri Hesabı"nda izlendiği tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 248’inci maddesine göre "320 Bütçe Emanetleri Hesabı", mali yıl içerisinde veya sonunda ödeme emri belgesine bağlandığı halde, nakit yetersizliği veya diğer sebeplerle ilgililerine ödenemeyen tutarların izlenmesi için kullanılır. Yönetmelik düzenlemesine göre 320 no.lu Hesap, herhangi bir mal veya hizmet alımı ile yapım işi yaptırılması karşılığında ödeme emri belgesine bağlandığı halde herhangi bir sebeple ödenemeyen tutarların izlenmesi için kullanılmalıdır.

Aynı Yönetmelik’in 260’ıncı maddesine göre "333 Emanetler Hesabı" emanet olarak nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarların izlenmesi için kullanılır. Emanetler hesabı mahiyeti itibariyle kuruma ait olmayan diğer kamu kurumları ile gerçek veya tüzel kişilere ait paraların emaneten izlendiği bir hesaptır.

Adı geçen Yönetmelik’in "333 Emanetler Hesabı"nın “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 261’inci maddesinde: “Emanetler hesabında kayıtlı paralardan nakden yapılan ödeme ve başka hesaplara aktarılan tutarlar için muhasebe işlem fişi düzenlenir. Emanete alınan para aynı kişiye geri ödeniyorsa ve emanete alınma sırasında kendisine alındı veya muhasebeleştirme belgesinin onaylı bir nüshası verilmişse, bu alındı veya muhasebeleştirme belgesinin onaylı nüshası geri alınarak muhasebe işlem fişine bağlanır. Emanet olarak alınan paraların, gerek parayı teslim edene, gerek istihkak sahibi sıfatıyla başkalarına verilmesi veya gelir kaydedilebilmesi için (zamanaşımına uğramasından dolayı gelir kaydedilenlerle kanunen veya gönderilen haciz kararlarına dayanılarak muhasebe birimlerince tevkif edilen ve ilgili daire ve kurumlara ödenmesi gereken paralar hariç), parayı teslim ettiren daire veya kurumca usulüne göre düzenlenmiş onaylı bordro, bildirim veya bu dairelerce paranın ilgililerine verilmesine ilişkin bir yazının ya da alındı arkasına yazılmış onaylı bir açıklamanın bulunması gerekir.” denilmekte ve “Hesabın işleyişi” başlıklı 262’nci maddesinde:“Emanetler hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

1. Alacak

…

3) Bütçe geliri olarak kaydedilenler dışında fazla veya yersiz olarak tahsil edilen tutarlar ilgilisine iade edilmek üzere bu hesaba alacak, ilgili hesaba borç kaydedilir.

…” denilmektedir. Yönetmelik maddelerindeki düzenlemelere göre, ilgilisine iade edilmek üzere ayrılan gelirler bu hesaba alacak kaydı yapılarak daha sonra bu hesaptan iadesi gerçekleştirilmelidir.

Yapılan incelemelerde, muhasebe kayıtlarında "320 Bütçe Emanetleri Hesabı"nın alt ekonomik kodunda yer alan "Cari Yıla (N) Ait Borçlar Hesabı"nda Kurumun iade edilen gelirlerinin izlendiği tespit edilmiştir. Örneğin 15036 no’lu yevmiye ile 30.000,00 TL halk otobüslerine ait devir ücretinin ilgilisine iade edilmek üzere 320 no.lu Hesaba kaydedildiği görülmüştür. Ancak söz konusu tutar, herhangi bir mal veya hizmet alımı ile yapım işi yaptırılması karşılığında ödeme emri belgesine bağlandığı halde herhangi bir sebeple ödenemeyen tutar olmayıp, daha önce tahsil edilen bir gelirin iadesidir. Bu nedenle 320 no.lu Hesap bakiyesi, Kurumun mali tablolarında doğru tutarı yansıtmamaktadır.

Bu kapsamda Yönetmelik'teki açıklamalar doğrultusunda; herhangi bir nedenle ilgilisine iade edilmesi gereken gelirlerin "333 Emanetler Hesabı"na alacak kaydı yapılması ve bu hesaptan iadesinin yapılması gerekmektedir.

Belediye tarafından verilen cevapta; Kurumca iade edilmesi gereken gelirlerin, bundan sonraki süreçte, 320 Bütçe Emanetleri Hesabı yerine 333 Emanetler Hesabında izlenmesinin sağlanacağı belirtilmiş olup bulgu konusu takip eden denetimlerde izlenecektir.