Karar Künyesi
İdarece, muhasebenin temel kavramlarından olan ihtiyatlılık ve dönemsellik kavramı gereği sürekli işçiler ile taşeron işçilere ilişkin olarak ayrılması gereken kıdem tazminatı karşılıkları ayrılmamış olup söz konusu durum taşeron işçilerin belediye şirketinde istihdam edilmeye başlamasından sonra da devam etmiştir.
Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik’in “Ödeme usulü” başlıklı 8’inci maddesinde;
“(1) 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işveren tarafından çalıştırılan işçilerin bu Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilen sürelere
ilişkin kıdem tazminatları, ilgili kamu kurum veya kuruluşunca mülga 1475 sayılı Kanunun yürürlükte olan 14 üncü maddesi kapsamında ödenir.
(2) Kamu kurum veya kuruluşları tarafından yapılacak olan kıdem tazminatı ödemeleri, 10 uncu maddede belirtilen belgeler esas alınarak doğrudan işçinin banka hesabına yapılır.” denilmektedir.
Diğer yandan, Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel kavramlar” başlıklı 5’inci maddesinde, dönemsellik kavramı; “kamu idarelerinin faaliyetleri, belirli dönemlerde raporlanır ve her dönemin faaliyet sonuçları diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanır.” şeklinde, ihtiyatlılık kavramı ise; “muhasebe uygulamasında muhtemel risklere ve olaylara karşı bu Yönetmelik’te belirtilen durumlarda karşılık ayrılır.” şeklinde tanımlanmıştır.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 472-Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 330’uncu maddesinde, mevzuat hükümlerine göre ayrılacak uzun vadeli kıdem tazminatı karşılıklarının bu hesaba kaydedileceği; “Hesabın işleyişi” başlıklı 331’inci maddesinde ise, hesaplanan kıdem tazminatı karşılıklarının 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedileceği ve vadeleri bir yılın altına düşen kıdem tazminatı karşılıklarının ise 472-Kıdem Tazminatı Hesabına borç, 372-Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.
Mezkûr Yönetmelik’in 372-Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 281’inci maddesinde de, bu hesabın mevzuat hükümlerine göre ayrılan ve faaliyet dönemi içinde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatı karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.
Yukarıda zikredilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere; muhasebenin temel kavramlarından olan ihtiyatlılık ve dönemsellik kavramı gereği sürekli işçiler ile 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile belediye şirketinde istihdam edilmeye başlanan işçilere ilişkin kıdem tazminatı karşılılarının ayrılarak, taşeron usulüyle istihdam edildikleri dönemler de dâhil olmak üzere, ilgili hesaplarda takip edilmesi gerekmektedir.
İdarenin hesap ve işlemleri incelendiğinde; 2021 yılında emekli olacak personelin toplam kıdem tazminatının 1.236.119,84 TL olarak hesaplandığı; yılsonu bilançosunda 372- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının kullanılmadığı, 472-Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının 20.852.774,31 TL olarak göründüğü; ancak, 2020 yılsonu itibari ile kadrolu ve belediye şirket işçilerinin toplam kıdem tazminatı karşılıklarının 45.378.454,08 TL ve toplam
kıdem tazminatı tutarının 2020 yılına isabet eden kısmının ise 4.526.160,55 TL olduğu tespit edilmiştir.
Denetim tespitine binaen İdare tarafından, kıdem tazminatlarının yeniden hesaplanarak 26.05.2021 tarihli ve 5621 ve 5636 yevmiye numaralı muhasebe işlem fişleri ile düzeltme kayıtlarının yapıldığı, bundan sonraki süreçte dönemsellik ve ihtiyatlılık kavramı gereği ilgili hesapların kullanılarak gerekli kayıtların yapılması için gereken hassasiyetin gösterileceği ifade edilmiştir.
Ancak söz konusu muhasebeleştirme işlemlerinin yılında yapılmaması nedeniyle, İdarenin mali tablolarında 472-Kıdem Tazminatları Karşılığı Hesabı 23.289.559,93 TL, 372- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı 1.236.119,84 TL ve 630-Giderler Hesabı 4.526.160,55 TL eksik tutarla yer almıştır.