Karar Künyesi
Belediyenin bazı gelir kalemlerinin tahakkuk tahsilât oranları düşük düzeyde kalmış ve toplam tahakkuk tutarının önemli bir kısmı gelecek yıla devredilerek tahsil edilememiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 38’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde “belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek” belediye başkanının görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 60’ıncı maddesinin (e) bendinde ise, ilgili mevzuatı çerçevesinde idare gelirlerini tahakkuk ettirmek, gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini yürütmek mali hizmetler biriminin görevleri arasında sayılmış; mezkûr Kanun’un 61’inci maddesinde muhasebe yetkilisinin, gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması ile muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumlu olduğu belirtilmiştir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un, 37’nci maddesinde; amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacaklarının ise Maliye Vekâletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği, 55’inci maddesinin birinci fıkrasında, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, yedi gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir "ödeme emri" ile tebliğ olunacağı düzenlenmiştir.
Belediyelerin tahakkuk tahsilat oranını artırabilmeleri için; Mali Hizmetler Müdürlüğünün borcunu ödemeyen kişiler hakkında borcun ödenmesi ve yasal işlemlerin başlatılabilmesi için ödeme emirlerini zamanında düzenleyip Hukuk birimine havale etmesi gerekmektedir.
İdarenin hesap ve işlemleri incelendiğinde; İdarenin Gelir Kesin Hesap Cetvelini oluşturan gelir kalemlerinin tahakkuk tahsilât oranlarının düşük düzeyde kaldığı ve toplam vergi tahakkuk tutarı olan 286.964.915,62 TL’den 61.620.093,81 TL’nin gelecek yıla devredilerek tahsil edilemediği tespit edilmiştir. Bütçe Gelir Kesin Hesap Cetvelinde önemli görülen ancak tahakkuk/tahsilat oranı düşük kalarak gelecek yıla devreden bazı gelir kalemleri aşağıda gösterilmiştir:
Tablo 8: Gelir Tahakkuk/Tahsilat Oranı Düşük Olan Vergi Türleri
Açıklaması | Devreden Gelir Tahakkuku (A) (TL) | 2020 Yılı Tahakkuku (B) (TL) | Toplam Tahakkuk (C) (=A+B) (TL) | Tahsilattan Red ve İadeler (D) (-) (TL) | Yılı Net Tahsilatı (E) (TL) | Gelecek Yıla Devreden Tahakkuk (F) (=C+D-E) (TL) | Tahsilat Oranı (G) [=(E/C)*100] (%) |
Bina Vergisi | 19.311.201,83 | 48.004.296,44 | 67.315.498,27 | -386.196,16 | 42.050.885,44 | 24.878.416,67 | 62,47 |
Arsa Vergisi | 6.579.664,01 | 13.148.575,67 | 19.728.239,68 | -146.618,71 | 10.952.672,80 | 8.628.948,17 | 55,52 |
Çevre Temizlik Vergisi | 5.962.809,40 | 2.918.280,45 | 8.881.089,85 | -54.736,28 | 1.969.588,73 | 6.856.764,84 | 22,18 |
Eğlence Vergisi | 766.444,44 | -210.001,11 | 556.443,33 | -1.459,07 | 55.487,10 | 499.497,16 | 9,97 |
İlan ve Reklam Vergisi | 1.728.218,82 | 761.545,63 | 2.489.764,45 | -23.245,79 | 414.970,97 | 2.051.547,69 | 16,67 |
Vergi Cezaları | 1.257.979,86 | 2.084.770,01 | 3.342.749,87 | -93.964,41 | 488.515,11 | 2.760.270,35 | 14,61 |
Toplam | 35.606.318,36 | 66.707.467,09 | 102.313.785,45 | -706.220,42 | 55.932.120,15 | 45.675.444,88 | 54,67 |
Yukarıda yer alan tabloda görüleceği üzere, İdarenin 2020 yılı sonu itibariyle gelir tahakkuk/tahsilat oranı düşük kalmıştır. Bu itibarla, tahsil ve takip hususunda yeterli özenin gösterilmesi ve anılan mevzuat hükümlerine uygun hareket edilmesi gerekmektedir.
İdarenin bulgu konusuna ilişkin cevabı, yasal süre içerisinde gönderilmediğinden Kamu İdaresi cevabı karşılanamamıştır.