Şirketin yurt içinde yerleşik üç banka aracılığıyla yaptığı kredi kartları ile yapılan tahsilatların azami 20 gün içinde kamu sermayeli bankadaki hesabına aktarılması gerekirken kart türlerine göre 25, 36, 38, 52 ve 55 gün sürelerin belirlendiği ve bu sürelerin sonunda aktarıldığı görülmüştür.

08.12.2016 tarih ve 29912 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Haznedarlığı Genel Tebliği’nin amacı; kapsamda yer alan kurumların mali kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması ve izlenebilmesini teminen Kamu Haznedarlığı uygulamasına ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.

Tebliğ’in “Kapsam” başlıklı 2’inci maddesine göre, belediyeler ile bunların sermayesinin yarısından fazlasına doğrudan ve/veya dolaylı olarak sahip olduğu şirketleri bu Tebliğ hükümlerine tabidir. Şirketin sermayesinin yarısından fazlasına doğrudan ve/veya dolaylı olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi sahiptir.

Tebliğ’in “Uygulama ve kullanılacak araçlar” başlıklı 5’inci maddesinin üçüncü fıkrasında;

“18/6/2011 tarihli ve 27968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Ödeme ve Tahsilat İşlemlerinin Elektronik Ortamda Gerçekleştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar hükümleri saklı kalmak kaydı ile kurumlar; faaliyetleri kapsamında yaptıracakları tahsilat ve ödeme işlemleri için yurt içinde yerleşik diğer bankaları, Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.’yi ve yurtiçinde yerleşik bankalar aracılığıyla olmak koşuluyla ödeme kuruluşlarını ve elektronik para kuruluşlarını da kullanabilir. Ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları, kamu kurumları adına tahsil ettikleri tutarları anlaşma yaptıkları yurt içinde yerleşik bankalarda ilgili kamu kurumu adına açılacak hesaplara işlem yapılan gün içerisinde aktarmak zorundadır. Gerçekleştirilen tahsilat tutarlarının, özel kanunların verdiği yetki kapsamında yapılan düzenlemelerde yer alan hükümler saklı kalmak kaydı ile takip eden işgünü içinde; yurt içinde yerleşik tüm bankalar aracılığıyla kredi kartları ile yapılan tahsilatın ise azami 20 gün içerisinde ilgili kurumun kamu sermayeli bankadaki hesabına aktarılması zorunludur.” düzenlemesi mevcuttur.

Buna göre, Tebliğ kapsamındaki kurumların kredi kartları ile yurt içinde yerleşik tüm bankalar aracılığıyla yapılan tahsilatların azami 20 gün içerisinde ilgili kurumun kamu sermayeli bankadaki hesabına aktarılması zorunludur.

Yapılan incelemede, Şirketin yurt içinde yerleşik üç banka aracılığıyla yaptığı kredi kartları ile yapılan tahsilatların azami 20 gün içinde Şirketin kamu sermayeli bankadaki hesabına aktarılması gerekirken kart türlerine göre 25, 36, 38, 52 ve 55 gün sürelerin belirlendiği ve bu sürelerin sonunda aktarıldığı görülmüştür.

Kredi kartları ile yapılan tahsilatların kamu sermayeli bankadaki hesaba aktarılmasında ilgili Tebliğ hükmüne uyulması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Şirketimizin Opet A.Ş. ve Aygaz A.Ş bayi olması sebebi ile söz konusu firmaların bankalar ile yapmış olduğu ödeme araçlarını kullanmak ve 25,36,38,52,55 olan Pos bloke gün sayılarına tabi olmak zorundadırlar.

Bu bloke gün sayılarının 20 Gün içerisinde çözülmesi halinde ise Opet A.Ş. ve Aygaz A.Ş. Çalışma koşullarının dışına çıkılacağından komisyon tahsil edeceklerini belirtmişlerdir.

Komisyon tutarlarının oranı ise bankalar arasında değişkenlik göstermektedir.

Yıllık Kredi kartlarından yapılan tutarların yalnızca 2018 yılı için 27.587.612,55 TL olarak düşünüldüğünde söz konusu komisyon rakamlarının çok yüksek meblağlara ulaşacağı aşikârdır.

Hal bu iken ticari hayatın devamı ve söz konusu firmaların ödeme araçları da bu bankalardan olduğundan Opet A.Ş. ve Aygaz A.Ş. çalışma koşullarını kabul etmek basiretli bir tacir ilkesine uygun olduğu değerlendirilmektedir." denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında Şirketlerinin akaryakıt bayisi olması sebebi ile söz konusu firmaların bankalar ile yapmış olduğu ödeme araçlarını kullanmak ve 25,36,38,52,55 olan Pos bloke gün sayılarına tabi olmak zorunda olduğu, bloke gün sayılarının

20 gün içerisinde çözülmesi halinde ise ilgili firmaların çalışma koşullarının dışına çıkılacağından komisyon tahsil edeceklerini belirtmişler ise de Kamu Haznedarlığı Genel Tebliği’nin “Kapsam” başlıklı 2’inci maddesinde belediyeler ile bunların sermayesinin yarısından fazlasına doğrudan ve/veya dolaylı olarak sahip olduğu şirketler Tebliğ kapsamına alındığından Tebliğ hükümlerine uyulması gerekmektedir. Kamu idaresi cavabında, ayrıca, söz konusu uygulamanın ticari hayatın devamı ve basiretli bir tacir ilkesine uygun olduğu ifade edilmiş ise de yasal düzenlemelere uyulmadan basiretli bir tacir olmanın gereklerinin yerine getirilemeyeceği düşünülmektedir. Bu itibarla kurumların mali kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması ve izlenebilmesini teminen kredi kartları ile yapılan tahsilatların kamu sermayeli bankadaki hesaba aktarılmasında ilgili Tebliğ hükmüne uyulması gerekmektedir.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.