Belediye tarafından 86’ncı Uluslararası Bergama Kermesi kapsamında gerçekleştirilen bazı hizmet alımlarında, mevzuatta belirtilen oranların üzerinde avans ödemesi gerçekleştirildiği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 35’inci maddesinde;

“Harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla, ilgili kanunlarda öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler için avans vermek veya kredi açmak suretiyle ön ödeme yapılabilir. Verilecek avansın üst sınırları merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilir…

…Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde ön ödeme şekilleri, devir ve mahsup işlemleri, yapılacak ön ödemelerin idareler ve gider türleri itibarıyla miktarı ve oranlarının belirlenmesi, zorunlu hallerde yapılacak harcamalar için ön ödemenin tutarı ve mahsup süresi, mutemetlerin görevlendirilmesi ve diğer işlemlere ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir. Diğer kamu idarelerinde ön ödemeye ilişkin usul ve esaslar bu madde hükümleri dikkate alınmak suretiyle ilgili mevzuatlarında düzenlenir.”

Hükümlerine yer verilmiştir.

Ön ödeme şekillerini, devir ve mahsup işlemlerini, yapılacak ön ödemelerin idareler ve gider türleri itibarıyla miktar ve oranlarının tespitini, mutemetlerin görevlendirilmesini ve diğer işlemleri düzenleyen, 21.01.2006 tarih ve 26056 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak

yürürlüğe giren Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in 7’inci maddesinde;

“İlgili kanunların bütçe dışı avans ödenmesine ilişkin hükümleri saklı kalmak üzere aşağıda belirtilen hallerde bütçe dışı avans verilmek veya kredi açılmak suretiyle ön ödeme yapılabilir.

1. Sözleşmelerinde belirtilmek ve karşılığında aynı tutarda teminat alınmak koşuluyla yüklenicilere;

   1. Mal ve hizmet alımlarında yüklenme tutarının yüzde 10’una, yapım işlerinde ise yüklenme tutarının yüzde 15’ine kadar bütçe dışı avans verilebilir.

   2. Yukarıda belirtilen oranların üzerinde avans verilmesini zorunlu kılan durumlarda; genel bütçeli idareler için Bakanlığın uygun görüşü, kapsamdaki diğer idareler için ise üst yöneticinin kararı ile ve aşan kısım için T.C. Merkez Bankasının kısa vadeli avanslara uyguladığı oranda faiz alınmak kaydıyla, yüklenme tutarının yüzde 30’unu aşmamak üzere belirlenecek oranda bütçe dışı avans verilebilir.”

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 123’üncü maddesinin 3’üncü fıkrasında;

“Ön ödemeler ile ilgili olarak bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde 5018 sayılı Kanunun 35 inci maddesinde belirtilen yönetmelik hükümleri uygulanır.”

Düzenlemelerine yer verilmiştir.

Yapılan incelemede, Belediye tarafından 86’ncı Uluslararası Bergama Kermesi kapsamında düzenlenen konserler için gerçekleştirilen; sözleşme bedelleri 536.850,00 TL, 217.950,00 TL, 176.325,00 TL, 255.650,00 TL, 99.250,00 TL, 86.250,00 TL ve 85.000,00 TL

olan hizmet alımlarına ait sözleşmeler incelendiğinde, sözleşme tutarlarının % 30’unun yükleniciye avans olarak verildiği, herhangi bir teminat da alınmadığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde, ön ödeme yapılması gerekiyorsa, belirtilen düzenlemelerde yer verilen oranlara riayet edilmeli; mal ve hizmet alımlarında sözleşme tutarının yüzde 10’u, yapım işlerinde ise yüzde 15’i aşan tutarlar için kısa vadeli avanslara uygulanan faiz oranı işletilmelidir.