İdare tarafından bağımsız olarak ihale edilmesi gereken “Spor Parkı-Sosyal Tesis Binası

İnşası” hâlihazırda Park ve Bahçeler Müdürlüğü bünyesinde yürütülmekte olan “Sancaktepe İlçesi II. Bölge Mevcut Parkların Tadilatı, Yeni Park Yapılması İşi”nin yüklenicisine yeni birim fiyat yapılmak suretiyle yaptırıldığı görülmüştür.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde, öngörülmeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde artışa konu olan işin sözleşmeye esas proje içinde kalması, idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması hallerinde süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Projelerin uygulanması” başlıklı 12’nci maddesinin birinci fıkrasında; sözleşme konusu işlerin idarece onaylanan uygulama projelerine uygun olarak yapılacağı, dördüncü fıkrasında ise; projede değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkânsız olduğu hallerde idarenin gerekli değişiklikleri yapmaya yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22’nci maddesi hükmü uyarınca yeni birim fiyat; proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedellerinin tespiti için yapılmaktadır.

Buna göre yeni birim fiyat sadece ilgili mevzuatta belirtilen istisnai haller için düzenlenmiş fiyat hesaplama yöntemidir. Hâlihazırda yürütülen işle herhangi bir bağlantısı olmayan işlerin ihale kapsamına dâhil edilmesi ve bu işler için yeni birim fiyatlar oluşturulması, ihale ortamında rekabet sonucunda oluşacak görece düşük fiyatlar ile söz konusu işin yaptırılması yerine yüklenici ile rekabet ortamından uzak bir şekilde yapılan anlaşma ile işin yaptırılması anlamına gelmektedir.

Yapılan incelemede; “Sancaktepe İlçesi II. Bölge Mevcut Parkların Tadilatı, Yeni Park Yapılması İşi” kapsamında 51 ayrı iş kalemine ait yeni fiyat yapılarak mevcut yükleniciye park içerisinde kafe olarak kullanılmak üzere sosyal tesis binası yaptırıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan tespiti üzerine İdare tarafından, akşam vakitlerinde bölgenin tenhalığından faydalanan gruplarca halkın huzur ve sükûnunu bozacak olayların vuku bulduğu, bölge sakinleri ve mahalle muhtarının parkın yenilenmesi esnasında defaten konuyla ilgili

şikâyetlerini belirterek parkta yine aynı sorunların yaşanmaması için parkı akşam saatlerinde de canlı tutacak bir sosyal tesis taleplerini dile getirdikleri, mevcut park yapım işi ile bütünlük arz etmesi nedeni ve halkın talebine karşılık vermek amacıyla projeye dâhil edilen asgari boyutlardaki büfe yapısının ayrı olarak ihaleye çıkılması halinde mevcut imalatın tamamlanma süresini aşacağı, söz konusu büfe yapısının, sözleşmeye esas park yenilenmesi kapsamında kalması, asıl işin tamamlayıcı bir parçası niteliğinde olması nedeniyle sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceğine karar verildiği ifade edilmiştir.

Sancaktepe İlçesi II. Bölge Mevcut Parkların Tadilatı, Yeni Park Yapılması İşi'nin Teknik Şartnamesinin amacı; Sancaktepe sınırları dâhilinde yapılmış olan, park ve yeşil alanların bozulan, hasar gören yumuşak ve sert zeminlerinin tamirat, yenileme işleri, ihtiyaca bağlı fonksiyonlarına ait donatıların eklenmesi, park revizyonları çalışması ve peyzaj işlerine ait olan şart ve esasları tespit etmek olarak belirlenmiştir.

Şartnamenin amacından da görüldüğü üzere asıl işin konusu park ve bahçelerin onarımı- bakımı ile yeşil alanların tanzimidir. Sosyal tesis inşası ise her ne kadar konum olarak İdare sınırları içerisindeki bir parka yapılmış olsa da, asıl iş ile bütünlük arz etmesi hususu yapının konumuna bağlı olarak değil işin niteliğine göre belirlenmektedir. Kaldı ki, İdare söz konusu parkta halkın huzurunu bozacak olayları engellemek adına yapının yapıldığını ifade etse de, söz konusu gerekçe İdarenin işlem ve eylemlerinde yasal düzenlemelere göre davranması gerektiği gerçeğini değiştirmemektedir.

Sonuç olarak; Yeni birim fiyat rekabet şartlarından uzak, İdare ile yüklenicinin anlaşması biçiminde gerçekleşmektedir. Ancak iş artışı veya proje değişikliğinin zorunlu olduğu durumlarda işin devam edebilmesi ve kamu yararının sağlanması adına yeni birim fiyat yapılması düzenlenmiştir. Bu nedenle, İdare tarafından ihale planlama sürecinin daha sağlıklı yapılarak işin yürütülmesi sırasında mümkün olduğunca daha az proje revizyonu yapılması ve böylelikle zorunlu olmadıkça yeni fiyat uygulamasına başvurulmaması gerekmektedir.