1. 08.10.2009 tarihinde çıkarılan Kamu İdarelerinin Taşınmaz Kiralamalarına İlişkin Genelge’ye göre, Kamu idarelerinin yapacakları sözleşmelerde, kira artış oranlarının belirlenmesi Genelge’de yer alan esaslar doğrultusunda gerçekleşecektir.

   Anılan Genelge’nin “Kira Artış Oranı” ile ilgili getirdiği düzenlemeye göre, daha önceki yıllarda kiralanmış olup da, sonraki yıllarda kiralanmasına devam edilecek taşınmazların kira bedeli, Türkiye İstatistik Kurumunca artışın yapılacağı ayda yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim oranı) oranını geçmeyecek şekilde artırılacaktır.

   Belediyenin taşınmaz kiralamaları incelendiğinde,

   
   

   1. 10.02.2017 tarihinde mülk sahibi ile Derince Belediyesi arasında Yüksel Sokak No:14/6 ve No:14/7’deki büroların üç yıllık kiralanması için imzalanan iki ayrı kira sözleşmesinde, kira artış oranının, “sözleşme başlangıç tarihini takip eden her yıl dönümü için

      %8 oranında arttırılacağı” şeklinde belirlendiği,

      
      

   2. 28.04.2017 tarihinde mülk sahibi ile Derince Belediyesi arasında Denizciler Caddesi Numara:91’de bulunan taşınmazın on yıllık kiralanması için imzalanan kira sözleşmesinde de kira artış oranının, “her yıl Mayıs ayının ilk haftasında, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinin (Yİ-ÜFE) on iki aylık ortalaması oranında artırmayı ve bir önceki yılın son ay bedeline ekleyerek ödemeyi kabul ve taahhüt eder.” şeklinde belirlendiği

      görülmüştür.

      
      

      Bu şekilde kira sözleşmelerine hüküm konulması, yukarıda belirtilen Genelge’ye uygun değildir. Zira kira sözleşmelerinde yıllık artış oranının “yüzde 8” ve “Yİ-ÜFE’nin on iki aylık ortalaması” şeklinde belirlenmesi Genelge’de geçilemeyeceği belirlenen oranının (ÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim oranının) geçilmesine sebebiyet verebilecektir.

2. Genelge’nin “Yeni Taşınmaz Kiralamalarındaki sözleşmelere konulacak hükümler” hakkında getirdiği düzenlemede,

“(1) 4734 sayılı Kanun uyarınca yapılacak yeni taşınmaz kiralamalarında sözleşmelere;

…

c) Kiralama ile ilgili vergi, resim ve harçların kiraya verene ait olduğuna,

ç) Gelir Vergisi Kanununa göre, kira bedelinden vergi tevkifatı yapılması gereken hallerde; kira bedelinden gelir vergisi ve sair kanuni kesintiler yapıldıktan sonra kalan kısmının kiraya verene ödeneceğine

…

dair hükümler konulacaktır.” denilmektedir.

Kamu idarelerinin, yeni taşınmaz kiralamalarına ait kira sözleşmelerini akdederken Genelge’de yer alan hükümler doğrultusunda hareket etmesi gerekmektedir. Belediyenin taşınmaz kiralamaları incelendiğinde;

1. 10.02.2017 tarihinde mülk sahibi ile Derince Belediyesi arasında Yüksel Sokak Numara:14/6 ve 14/7’deki büroların üç yıllık kiralanması için imzalanan iki ayrı kira sözleşmesinin Hususi Şartlar Bölümünün 16’ncı ve 17’nci maddelerine “kontrat tarihinden sonra tahakkuk eden tüm gider ve borçlar kiracıya aittir” ve “kiralanan gayrimenkule tahakkuk edecek stopaj vergisi kiracıya aittir.” şeklinde hükümler konulmak suretiyle aylık kira bedelinin net ödeneceği ifade edilerek,

2. 28.04.2017 tarihinde mülk sahibi ile Derince Belediyesi arasında Denizciler Caddesi Numara:91’de bulunan taşınmazın on yıllık kiralanması için imzalanan kira sözleşmesinin de Hususi Şartlar Bölümünün 15’inci ve 16’ncı maddelerine “kontrat tarihinden sonra tahakkuk eden tüm gider ve borçlar kiracıya aittir” ve “kiralanan gayrimenkule tahakkuk edecek stopaj vergisi kiracıya aittir.” şeklinde hükümler konulmak suretiyle aylık kira bedelinin net ödeneceği ifade edilerek

Genelge’nin yukarıda yazılı hükümlerinin ihlal edildiği görülmüştür.

Kamu idaresi cevabında; özetle; bundan sonraki taşınmaz kiralamalarında yapılacak olan sözleşmelerde Kamu İdarelerinin Taşınmaz Kiralamalarına İlişkin Genelge’de ifade edilen kira artış oranı ve yazılması zorunlu olan diğer hükümlerin dikkate alınacağı, gereken itina ve özenin gösterileceği, bulgunun dayanağı olan 2009-1 sayılı Genelge’nin 16 Ocak 2019 tarih ve 30657 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Genelge ile yürürlükten kaldırıldığından söz konusu

Genelge’de kira artış oranıyla ilgili yapılan değişikliklerin yeni yapılacak sözleşmelerde dikkate alınacağı belirtilmiştir.

Sonuç olarak İdare tarafından bulgu konusu hususa iştirak edildiği, bundan sonra yapılacak olan taşınmaz kiralamalarına ilişkin sözleşmelerde ise yeni mevzuat olan 16 Ocak 2019 tarihli Kamu İdarelerinin Taşınmaz Kiralamalarına İlişkin Genelge’ye göre işlem tesis edileceği belirtilmiştir. Yapılacak işlemlerin takibi için 16 Ocak 2019 tarihli Kamu İdarelerinin Taşınmaz Kiralamalarına İlişkin Genelge’ye göre işlem tesis edilip edilmediği sonraki yıl denetimlerinde izlenecektir.