Büyükşehir Belediyesine ait araçların meclis kararı olmaksızın ilçe belediyeleri ile kamu kurumlarına tahsis edildiği görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Diğer hükümler” başlıklı 28’inci maddesinde, “Belediye Kanunu ve diğer ilgili Kanunların bu kanuna aykırı olmayan hükümleri ilgisine göre büyükşehir ve ilçe belediyeleri hakkında da uygulanır.” denilmiş ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde, “Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;

…

b) Mahallî idareler ile merkezî idareye ait aslî görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla gerekli aynî ihtiyaçları karşılayabilir, geçici olarak araç ve personel temin edebilir.” düzenlemesi yapılmıştır.

İdare kendisine ait araçları geçici olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilir. Geçici olarak temin etme durumu sürekli uzatılma suretiyle geçici durumu aşan şekilde kalıcı duruma dönüşmemelidir. Bu tahsisin yapılması için de belediye meclis kararı alınması gerekir. Meclis kararı olmaksızın Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Mezarlıklar Şube Müdürlüğüne ait 7 araç 2015-2016 yılları arasında 3 yıllığına ilçelere encümen kararı ile tahsis edilmiş, süresi bittiğinde tekrar 3 yıllığına encümen kararı ile tahsis edilmiş, 6 tanesi ilçelere 2017-2019 yılları arasında 3 yıllığına encümen kararı ile tahsis edilmiş, Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Çevre Hizmetleri Şube Müdürlüğüne ait 6 semitrey ile 2 çekici 2017-2019 yılları arasında 3 yıllığına encümen kararı ile tahsis edilmiş, İşletme ve İştirakler Daire Başkanlığına ait arazi aracı 1 yıllığına ve bir adet binek oto Felahiye Belediyesine 1 yıllığına encümen kararı ile tahsis edilmiş, Aile Sosyal Politikalar il müdürlüğüne 1adet binek araç bir yıllığına, Makina İkmal Bakım ve Onarım Daire Başkanlığına ait 1 çekici, 1 kamyonet, 18 otobüs, 9 minibüs, 1 otomobil olmak üzere toplam 30 araç 12 ilçe belediyesine encümen kararı ile tahsis edilmiş, bu araçlardan kiminin ilk olarak 2010, 2014 ve 2015 yılında verildiği ve her yıl sürenin yenilendiği, böylece geçici olmaktan ziyade kalıcı duruma dönüştüğü anlaşılmıştır. Encümen kararına istinaden araçların kurumlara tahsis edilmesi yetki gaspını oluşturmaktadır. Çünkü bu konudaki yetki encümene değil meclise aittir. Çeşitli birimlere ait tespit edebildiklerimiz belirtilenler olmakla birlikte Büyükşehir Belediyesi bünyesinde diğer birimlere ait olup da encümen kararıyla verilenler var ise bunların durumu da aynıdır.

Kamu idaresi cevabında, Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Kamu İdareleri Arasında Bedelsiz Devir ve Tahsis” başlıklı 31’ inci maddesinin dördüncü fıkrası gereği İşletme ve İştirakler Daire Başkanlığına ait bir adet arazi aracının bir yıllığına Kültür ve Turizm İl Müdürlüğüne ve bir adet binek otonun ise Felahiye Belediyesine bir yıllığına Encümen kararı ile tahsis edildiği, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesi kapsamında araç tahsisi yapılmadığı ifade edilmiş ve diğer tahsislerle ilgili ise açıklama yapılmamıştır.

18.01.2007 gün ve 26497 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Dayanak” başlıklı 3’üncü maddesinde, “Bu Yönetmelik,

10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 44 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.” denilmiş ve “Kamu idareleri arasında bedelsiz devir ve tahsisi“ başlıklı 31’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, “İdareler, sahip oldukları taşınırları (taşıt ve iş makineleri dahil) birinci fıkrada belirtilen beş yıl şartı aranmaksızın ihtiyacı bulunan diğer idarelere geçici olarak tahsis edebilir.” düzenlemesi yer almaktadır. Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 31’inci maddesinin dördüncü fıkrasında idarelerin sahip oldukları taşınırları (taşıt ve iş makineleri dahil) birinci fıkrada belirtilen beş yıl şartı aranmaksızın ihtiyacı bulunan diğer idarelere geçici olarak tahsis edebileceği belirtilmiş olmasına karşın bu tahsisin kim tarafından yapılacağına ilişkin düzenleme yapılmadığından dolayı, Belediye Kanunundaki hükümlere uygun hareket edilmesi gerekir.

5018 sayılı Kanun’un “Taşınır ve taşınmaz işlemleri” başlıklı 44’üncü maddesinde, “Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince, taşınır ve taşınmaz edinilmesi, yönetilmesi, trampası, elden çıkarılması, ecrimisilin tahsil ve takibinde izlenecek yöntem, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin yönetimi ve korunması, işgalli malların tahliyesi gibi hususlar ilgili kanunlarında düzenlenir.” hükmü gereği ilgili Kanun 5216 ve 5393 sayılı Kanundur. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Diğer hükümler” başlıklı 28’inci maddesinde, “Belediye Kanunu ve diğer ilgili Kanunların bu kanuna aykırı olmayan hükümleri ilgisine göre büyükşehir ve ilçe belediyeleri hakkında da uygulanır.” denilmiş ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre, belediyenin meclisin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda mahallî idareler ile merkezî idareye ait aslî görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla, geçici olarak araç temin edebileceği belirtilmiştir. Sonuç olarak belediye meclis kararı olmaksızın araç tahsisi mümkün değildir.

Encümen kararıyla verilen araç tahsislerinin iptal edilerek geçici olarak verilmesi düşünülen araçlarla ilgili meclis kararı alınması ve bu tahsisin sürekli hale gelmemesi gerekir.