Kurum sınırları dâhilinde faaliyette bulunan ticari hatlı minibüs, taksi ve umum servis araçlarının Konya Büyükşehir Belediyesinden izin veya ruhsat almadan çalıştıkları tespit edilmiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7’nci maddesinin birinci fıkrasının (p) bendinde; “Büyükşehir içindeki toplu taşıma hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmek, büyükşehir sınırları içindeki kara ve denizde taksi ve servis araçları dâhil toplu taşıma araçlarına ruhsat vermek.” hükmüne yer verilmiş,

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2’nci maddesinin üçüncü fıkrasında; “İlgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dâhilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, (…) bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezası üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanır. Ayrıca, araç her defasında altmış gün süre ile trafikten men edilir.” hükmü yer almaktadır.

Konya Büyükşehir Belediyesi toplu taşıma araçlarına ilişkin yönetmeliklerin 5’inci

maddesinde; araçları işletme hakkına sahip olan işleticilerin her yıl ruhsat harcını ödeyerek ruhsatlarını alması, bu ruhsatların her yıl yenilenmesi gerektiği ve çalışma ruhsatı almayan ve yıllık vizelerini yaptırmayanlara çalışma izni verilmeyeceği düzenlenmiştir.

2018 yılı içerisinde merkez ve ilçelerde çalışan; 230 adet ticari hatlı minibüsün, 291 adet taksi ve 402 adet umum servis aracının çalışma ruhsatı almadan(toplu çalışma izin belgesi) faaliyette bulundukları tespit edilmiştir.

Gerekli denetim ve kontrollerin yapılması ile para cezalarının uygulanması için ruhsatı olmadan çalışan araçların emniyet müdürlüğüne ve belediye zabıta birimine bildirilmesi ve ruhsatı olmayan araçların çalışmalarına izin verilmemesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; 86/10553 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ticari Plakaların Verilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Kararın 1. maddesinde “Bu Karar’da amaç, vatandaşın ulaşım ihtiyacını karşılamak üzere toplu taşımacılığın geliştirilmesi ve disiplin altına alınması, korsan taşımacılığın önlenmesi ve fiilen çalışmakta olan şoför esnafının haklarının korunması maksadıyla taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına verilecek ticari plakaların sayısı, verilme usul ve esaslarını tespit etmektir.” şeklinde belirlenmiş olup plakanın verileceği kişilerin ve verilme usullerinin devam eden maddelerde düzenlendiği, uzun yıllar bu Bakanlar Kurulu Kararı gereğince İl Trafik Komisyonları kararları ile Valilik ve Emniyet birimleri tarafından bir uygulama yapılarak plaka tahdit ve tahsislerinin yapıldığı,

İl sınırları içerisinde faaliyet gösteren tüm ticari hatlı minibüs, taksi ve umum servis araçlarına ait belediye kayıtlarının titizlikle takip edilmekte olduğu, yıllık harçlarını yatırmayan araçlara düzenli olarak, son ödeme günü işletme ruhsatlarının ücretlerinin tahsilinin sağlanması yönünde gerekli yazıların yazıldığı (Ek-6), bu yazılara istinaden araç sahiplerine tebligatların Zabıta Dairesi Başkanlığı tarafından yapıldığı, cezai işlemlerin uygulandığı ve zamanında yatırılmayan araçlar için aylık gecikme cezasının da otomatik olarak uygulandığı, ifade edilmiştir. Ayrıca 2010 yılında yürürlüğe giren ticari araçlarla ilgili yönetmeliklerde de (6360 Sayılı Yasa nedeniyle) değişiklik yapılacağı da belirtilmiştir.

Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından bulgu konusuna iştirak edildiği ve gerekli kayıt, kontrol, denetim ve cezai işlemlerin ilgili birimler tarafından yerine getirildiği ifade edilmekle birlikte 2018 yılı içerisinde merkez ve ilçelerde çalışan; 230 adet ticari hatlı minibüsün, 291 adet taksi ve 402 adet umum servis aracının çalışma ruhsatı almadan(toplu çalışma izin

belgesi) faaliyette bulundukları tespiti göz önüne alındığında özellikle kontrol ve denetim faaliyetlerinin ve bağlı olarak cezai işlemlerin daha etkin düzeyde yürütülmesinin gerekliliği ortadadır.

Bu itibarla; bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.