4734 sayılı sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında gerçekleştirilen ihalelerde teklif veren sermaye şirketlerinin ve teklifi imzalayan temsilcilerin yasaklılık sorgulaması yapılırken, şirket sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları bakımından yasaklılık teyit işlemlerinin yapılmadığı görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un “İhaleye Katılamayacak Olanlar” başlıklı 11’inci maddesinde; doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamayacak olanlara ilişkin düzenleme yapılmıştır. Anılan Kanun’un 17’nci maddesinde yasak fiil ve davranışlar; 59’uncu maddesinde ise isteklilerin ceza sorumluluğu düzenlenmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teyit İşlemleri” başlıklı 30.5.2’nci maddesinde yasaklılık teyidi yapılırken aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları halinde tüm ortaklarının, sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayanın, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanacağı ve Kamu İhale Kurumundan teyit ettirileceği ifade edilmiştir.

Yapılan incelemede, İdare tarafından 4734 Sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen ihalelerde sermaye şirketi niteliğinde olan isteklilerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortaklar ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortaklar için yasaklılık teyidinin yapılmadığı tespit edilmiştir.

İhalelerde İdare tarafından gerekli yasaklılık sorgulamalarının yapılmaması, firmaların ihaleye katılma yeterlilik ve koşullarına sahip olmadığı halde ihalelere katılımını mümkün hale getirmektedir.

Kamu İdaresince, Elektronik Kamu İhale Platformu (EKAP)’nda ihale işlemlerine devam edilirken gerek teklif veren tüm isteklilerin, gerek ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin, gerekse yüklenicinin yasaklılık teyitleri alınmadan ihale işlemlerinin devamlılığı sağlanamadığı belirtilmişse de; sermaye şirketi niteliğinde olan isteklilerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortaklar ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortaklar için yasaklılık teyidi yapılmamıştır.

Buna göre, yukarıda belirtilen risklerin giderilmesi için İdare tarafından yasaklılık sorgulamasının mevzuata uygun olarak yapılması gerekmektedir.