2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun “Vergilendirme” başlıklı 39’uncu maddesinde;

“Kamulaştırılan taşınmazın kamulaştırıldığı yıla ait emlak vergisi tarhına esas olan vergi değeri, kesinleşen kamulaştırma bedelinden az olduğu takdirde, kamulaştırma bedeli ile vergi değeri arasındaki fark üzerinden, cezalı emlak vergisi tarh olunur. Emlak vergisi beyannamesinin ek süreye rağmen verilmemiş olması halinde, kesinleşen kamulaştırma bedeli, kamulaştırmanın yapıldığı yıla ait vergi değeri yerine geçer ve bu değer üzerinden cezalı emlak vergisi tarhiyatı yapılır.” denilmektedir.

1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun “Vergi değeri” başlıklı 29’uncu maddesinde,

“a) Arsa ve araziler için, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin hükümlerine göre takdir komisyonlarınca arsalar için her mahalle ve arsa sayılacak parsellenmemiş arazide her köy için cadde, sokak veya değer bakımından farklı bölgeler (turistik bölgelerdeki cadde, sokak veya değer bakımından farklı olanlar ilgili valilerce tespit edilecek pafta, ada veya parseller), arazide her il veya ilçe için arazinin cinsi (kıraç, taban, sulak) itibarıyla takdir olunan birim değerlere göre,

…

Hesaplanan bedeldir.

Vergi değeri, mükellefiyetin başlangıç yılını takip eden yıldan itibaren her yıl, bir önceki

yıl vergi değerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca aynı yıl için tespit edilen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması suretiyle bulunur. …” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri çerçevesinde, bedeli ödenerek kamulaştırılan özel mülkiyete ait taşınmazın emlak vergisine esas vergi değerinin, malike ödenen kamulaştırma bedelinden az olması durumunda cezalı emlak vergisi tahsilatı yapılması gerekmektedir.

İdarenin 2018 yılı hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; 2018 yılı için ilçe genelinde kamulaştırılan 196 adet taşınmazın kesinleşen kamulaştırma bedeli ile emlak vergisine esas vergi değeri arasındaki fark üzerinden cezalı emlak vergisi tarhiyatı yapılmadığı tespit edilmiştir. Söz konusu taşınmazlara ilişkin İdare kayıtlarında yer alan emlak vergisi matrahı toplam 2.590.715,15 TL’dir. Aynı taşınmazlar için Karayolları Genel Müdürlüğünden alınan kamulaştırma bedelleri ise 317.684.602,79 TL olarak görülmektedir. Dolayısıyla, emlak vergisi matrahı açısından arada 315.093.887,64 TL fark bulunmaktadır.

Bu itibarla, 196 adet taşınmazla ilgili ayrıntılı çalışma yapılarak, toplam 315.093.887,64 TL matrah farkı üzerinden cezalı emlak vergisi olan 630.187,78 TL fark tarhiyatı yapılması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununun ''Vergilendirme'' başlıklı 39. maddesi hükümlerine göre; Belediyemizden istenilen cezalı emlak vergisi tarhiyatının yapılması için söz konusu taşınmazlara ilişkin kamulaştırma bilgileri (mülkiyet bilgileri, tapu kayıtları) Çatalca Tapu Müdürlüğünden 17.05.2019 tarih ve E.62925 sayılı yazımız ile acele olarak istenmiştir. Bilgilerin tarafımıza ulaştığı tarih itibariyle cezalı emlak vergisi tarhiyatı yapılmasına başlanacaktır.

İdaremizce kamulaştırma bedellerinin tarhiyatı konusunda gerekli hassasiyet gösterilmekte olup, işlemlerin takibi özenle yapılacaktır.” denilmiştir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; söz konusu taşınmazlara ilişkin kamulaştırma bilgileri Çatalca Tapu Müdürlüğünden 17.05.2019 tarih ve E.62925 sayılı yazı istendiği, bilgilerin temin edildiği tarih itibariyle cezalı emlak vergisi tarhiyatı yapılmasına başlanılacağı ve bu konuda gerekli hassasiyetin gösterileceği belirtilmiş olduğundan bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.