Karar Künyesi
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde;
“Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;
…
(Değişik: 12/11/2012-6360/19 md.) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir.
Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmibeş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması hâlinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür.” denilmektedir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 47’nci maddesinin birinci fıkrasında; “Kamu idareleri, kanunlarında belirtilen kamu hizmetlerini yerine getirebilmek için mülkiyetlerindeki taşınmazlarla Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri, birbirlerine ve köy tüzel kişiliklerine bedelsiz olarak tahsis edebilirler. Tahsis edilen taşınmaz, amaç dışı kullanılamaz.” hükmü yer almaktadır.
02.02.2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 16.10.2017 T. 2017/1 E., 5415/1 K. sayılı Sayıştay Genel Kurulu İçtihadı Birleştirme Kararına göre; belediyeler, ancak mahallî müşterek nitelikteki hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla belediye meclislerinin bu konuya ilişkin alacakları kararla ve sadece mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına taşınmaz tahsis edebileceklerdir.
Buna göre, belediyeler, taşınmazlarını sadece mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebileceklerdir.
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 58’inci maddesinin üçüncü fıkrasında; “İçtihatların birleştirilmesi veya değiştirilmesi kararları Resmi Gazetede yayımlanır. Bu kararlara Sayıştay daire ve kurulları ile kamu idareleri ve sorumlular uymak zorundadır.” Hükmü yer almaktadır.
Sayıştay Genel Kurulu İçtihadı Birleştirme kararların en önemli özelliği, benzer durumdaki tüm olaylar bakımında bağlayıcı olmasıdır. Bu özelliği ile diğer kararlarından ayrılır. Başka bir ifade ile içtihatları birleştirme kararı, genel ve soyut bir normu yorumladığından benzer tüm durumlar yönünden icrai bir nitelik taşımaktadır.
Sonuç itibariyle söz konusu düzenlemeler ve İçtihadı Birleştirme Kararı doğrultusunda İdare tarafından, aşağıdaki listede ayrıntısı yer alan, 5 adet taşınmazın hukuka aykırı olarak çeşitli dernek, muhtarlık ve odalara tahsis edildiği tespit edilmiştir.
Tablo 5: Dernek, Muhtarlık ve Odalara Tahsis Edilen Taşınmazlar
Yılı | Taşınmazın Adı/Cinsi | Tahsis Edilen Kamu İdaresi | Taşınmazın Kayıtlı Değeri (TL) | Tahsis Süresi |
2013 | 23-25 / Büro | … Derneği | 37.751,41 | 5 yıl |
2017 | 143-1 / Daire | … Mahalle Muhtarı | 190.000,00 | Yeni Muhtarlık Binası yapılıncaya kadar |
2017 | 55-83 / İş yeri | … Odaları Birliği | 1.890.000,00 | 25 yıl |
2014 | Kamusal Alan / İş yeri | … Odası | 10 yıl | |
2018 | 47-28 / Bina | … Odası | 880.000,00 | 2 yıl |
Kamu idaresi cevabında; “1. İlimiz, Merkez İlçe, Rüstempaşa Mahallesi pafta:1, ada:23, parsel:25 ( yeni: 1412 ada 8 parsel ) sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın (Uğur Mumcu Kültür Merkezi) 14 numaralı bağımsız bölümünün (büro) mülkiyeti Yalova Belediyesine ait bulunmakta olup, 16/12/2018 tarihi itibariyle tahsis süresi tamamlanmıştır. Söz konusu büronun ivedilikle boşaltılması ve belediyemize teslim edilmesi hususunda 05/02/2019 tarih E.1526 ve 08/05/2019 tarih E.5410 sayılı yazılarımızla gerekli tebligatlar yapılmıştır.
İlimiz, Merkez İlçe, Hacımehmet Köyü, ada 143, parsel 1 sayılı, ABA9-B Blok, 1. Kat, 4 no’lu Bağımsız Bölüm, Belediye Meclisinin 06/02/2017 tarih, 18 sayılı kararı ile Adnan Menderes Mahalle Muhtarlığına hizmetlerinde kullanılmak üzere Muhtarlık Hizmet Binası yapılıncaya kadar tahsisine karar verilmiştir. Söz konusu taşınmaz malın iptal edilmesi ile ilgili idari işlemler başlatılmış olup iptal edilmesi ile ilgili kararın alınması için Haziran ayı Meclisinde görüşülmek üzere havale edilecektir.
İlimiz, Merkez İlçe, Süleymanbey Mahallesi pafta:6 ada:55 parsel:83 sayılı mülkiyeti Yalova Belediyesine ait bulunan taşınmaz (Karizma İş Merkezi) üzerinde bulunan yapının 3. Kat 55 nolu bağımsız bölümün (büro), Belediye Meclisinin almış olduğu 06/12/2016 tarih ve 241 sayılı kararının yeniden değerlendirilmesi yönündeki üst yazımız başkanlık oluru ile 2019 yılı mart ayı belediye Meclis toplantısında görüşülmüş ve plan ve bütçe komisyonunda değerlendirilmek üzere havale edilmiştir.
İlimiz, Merkez İlçe, Süleymanbey Mahallesi sınırları içerisinde, Cengiz Koçal Caddesi üzerinde, Yenikapı-Pendik Deniz Otobüsleri iskelesinin güney kısmında hüküm ve tasarruf yetkisi Yalova Belediyesine ait bulunan bir alanın, Yalova’da marka olmuş ve patenti alınmış ürünlerin tanıtım ve satışına yönelik bir tanıtım ofisi oluşturmak üzere Belediye Meclisinin almış olduğu 04/02/2014 tarih ve 37 sayılı kararının yeniden değerlendirilmesi yönündeki üst yazımız başkanlık oluru ile 2019 yılı mart ayı belediye Meclis toplantısında görüşülmüş ve plan ve bütçe komisyonunda değerlendirilmek üzere havale edilmiştir.
İlimiz, Merkez İlçe, Rüstempaşa Mahallesi pafta:1 ada:47 parsel:28 sayılı 139.38m2 yüzölçümlü ve mülkiyeti Yalova Belediyesine ait bulunan taşınmaz üzerinde bulunan dört adet bağımsız bölümün (dükkan ve büro), Belediye Meclisinin almış olduğu 03/09/2018 tarih ve 153 sayılı kararının yeniden değerlendirilmesi yönündeki üst yazımız başkanlık oluru ile 2019 yılı mart ayı belediye Meclis toplantısında görüşülmüş ve plan ve bütçe komisyonunda değerlendirilmek üzere havale edilmiştir.” denilmektedir.
Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; bulgudaki “Dernek, Muhtarlık ve Odalara Tahsis Edilen Taşınmazlar” tablosunun birinci satırında yer alan taşınmazın: 16/12/2018 tarihi itibariyle tahsis süresinin dolduğu, söz konusu taşınmazın boşaltılması ve idareye teslim edilmesi hususunda tebligatlar yapıldığı, ikinci satırında yer alan taşınmazın: tahsis işleminin iptal edilmesi ile ilgili idari işlemler başlatıldığı ve iptale ilişkin kararın alınması için Haziran ayı Meclisinde görüşülmek üzere havale edileceği, tabloda yer alan diğer üç taşınmazın farklı tarihlerdeki meclis kararlarıyla tahsis edildiği, buna karşılık söz konusu tahsis işlemlerinin yeniden değerlendirilmesi için Belediye Başkanının oluru ile 2019 yılı mart ayı belediye Meclis toplantısında görüşüldüğü ve plan ve bütçe komisyonunda değerlendirilmek üzere havale edildiği ifade edilmiştir.
İdare cevabında; bulgu konusuna iştirak edildiği anlaşılmakla birlikte bu kapsamda gerekli çalışmalar başlatıldığından, önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır
Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.