Belediyenin irtifak hakkı tesis edilen taşınmazlarının ilgili muhasebe kayıtlarında izlenmediği tespit edilmiştir.

Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün 26.11.2014 tarih ve 13278 sayılı Taşınmazlara İlişkin İşlemler konulu yazısında; genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde milli emlak birimleri, diğer idarelerde ise yetkili birimler tarafından yapılan her bir kiralama sözleşmesi ve irtifak hakkı tesisine ilişkin belgeler ile ödeme tarihlerini gösteren formun birer örneğinin üç iş günü içinde muhasebe birimlerine intikal ettirilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Muhasebe birimlerinin kendilerine intikal eden belgelere dayanarak muhasebeleştirme işlemlerini yapabilmelerini teminen, detaylı hesap planlarına açılan yeni hesaplar ile bu hesaplara ne şekilde kayıt yapılacağı açıklanmıştır. Taşınmazlardan üzerinde irtifak hakkı tesis edilenlerin kayıtlı değerleri ile izlenebilmesi amacıyla Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planı’nda 990 Kiraya Verilen, İrtifak Hakkı Tesis Edilen Maddi Duran Varlıkların Kayıtlı Değerleri Hesabının alt kodu olan 990.11 İrtifak Hakkı Tesis Edilenler Hesabı, bu taşınmazlardan elde edilecek irtifak hakkı gelirlerinin yıllar itibarıyla izlenebilmesi amacıyla 993 Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabının alt kodu olan 993.02 İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı ihdas edilmiştir. Ayrıca irtifak hakkı tesisi gelirleri tahsil edildiğinde 999 Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabına borç, 993 Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.

Belediye hesapları incelendiğinde; 2023 yılında ihale süresi devam etmekte olan sırasıyla 2018, 2020 ve 2021 yıllarında toplam 5 adet taşınmaz için irtifak hakkı tesis edilmiş ancak irtifak hakkı tesisine ve bu haklar için belirlenen bedellerin tahsilatına ilişkin yukarıda bahsi geçen ilgili hiçbir hesap kullanılmamıştır.

Yukarıda yer verilen denetim tespitine istinaden, İdare tarafından; bulgu konusu tespite iştirak edildiği, bulguda belirtilen eksikliklerin giderilmesi çalışmalarına başlanmış olup en kısa zaman içerisinde belirtilen hususlara uygun olarak kayıtların düzeltilmesi ve bundan sonraki irtifak hakkı tesis edilen maddi duran varlıkların ilgili muhasebe hesaplarında kayıt işlemlerinde dikkat edileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, muhasebenin temel ilkelerinden sosyal sorumluluk kavramı gereği irtifak hakkı tesis edilen taşınmazların ilgili hesaplarda takip edilmesi için gerekli özenin gösterilmesi gerekmektedir.