4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihalelerde, ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en

avantajlı ikinci teklif sahibinin %50’den fazla hissesine sahip ortağı/ortakları ile başvuru veya teklifi imzalayan yetkililerinin yasaklılık teyitlerinin yapılmadığı tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teyit işlemleri” başlıklı 30.5 maddesinin 30.5.2.I bendinde; başvuru veya ihale tarihi itibarıyla tüm aday ve istekliler için, ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi için, sözleşmenin imzalanacağı tarihte ise sadece ihale üzerinde kalan istekli için ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanacağı ve Kamu İhale Kurumundan teyit ettirileceği hüküm altına alınmıştır.

Aynı maddenin 30.5.2.II bendinde ise; yasaklılık teyidi yapılırken aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları halinde tüm ortakları, sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanacağı ve Kamu İhale Kurumundan teyit ettirileceği düzenlenmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre ihale sürecinde üç aşamada yasaklılık teyidi yapılması ve her aşamada isteklilerle beraber istekli sermaye şirketi ise yarısından fazla hissesine sahip ortağı/ortakları ile vekil veya temsilcileri hakkında da yasaklılık teyidi yapılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, gerçekleştirilen ihalelerin tamamında; ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile vekil veya temsilcilerinin yasaklılık teyitlerinin yapıldığı, ancak bu istekliler sermaye şirketi iseler %50’den fazla paya sahip ortağı/ortakları hakkında yasaklılık teyidi yapılmadığı tespit edilmiştir.

Kamu idaresinin cevabında, Belediye ihaleleri e-açık ihale usulü ile yapıldığından yeterlilik bilgileri tablosunda belirtilen ortaklık oranlarının ticaret sicil gazetesi internet sitesi üzerinden sorgulanabildiği, bundan sonraki ihalelerde sorgu neticesinde ortaklık oranlarının bulunmaması durumunda bahse konu bulguya istinaden belirtilen tevsik edici belgelerin isteklilerden talep edileceği ifade edilmiş olsa da bulguya konu mevzuata aykırılık; ortaklık durumunun tevsiki için gerekli belgelerin isteklilerden talep edilmemesi değil, ortaklık durumuna uygun olarak yukarıda belirtildiği şekilde Kamu İhale Kurumunun internet sitesi üzerinden yasaklılık teyitlerinin yapılmamasıdır. İdare cevabında söz konusu hususa ilişkin herhangi bir açıklamaya yer verilmemiştir.

Sonuç olarak, yapılan ihalelerde ihale üzerinde kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi sermaye şirketi ise isteklinin yanında % 50’den fazla hissesine sahip ortağı/ortakları hakkında da ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce yasaklılık teyidinin yapılması gerekmektedir.