İdare tarafından kiraya verilen taşınmazların peşin tahsil edilen kira bedelleri, 380- Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı ve 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı kullanılmadan doğrudan tahsil edildikleri yılın geliri olarak muhasebeleştirilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 286’ncı maddesinde; 380- Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabının, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak, gelecek aylara ait olan peşin tahsil edilmiş gelirlerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Yönetmelik’in 288’inci maddesine göre: peşin tahsil edilen gelirlerin, içinde bulunulan aya ait olan kısmı 600-Gelirler Hesabına, sonraki aylarda tahakkuk ettirilmesi gereken kısmı bu hesaba, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenler 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabına alacak; tahsil edilen tutarın tamamı 100- Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç; ayrıca, 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabında kayıtlı olan tutarlardan ilgili oldukları ay sonlarında gelir olarak tahakkuk ettirilenlerin ise bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilmesi gerekmektedir.

Diğer yandan, Yönetmelik’in 335’inci maddesinde; 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabının, dönem içinde tahsil edilen ancak, gelecek yılların faaliyet hesaplarına dahil edilecek olan gelirlerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Yönetmelik’in 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabına ilişkin 337’nci maddesine göre; peşin tahsil edilen gelirlerin, içinde bulunulan aya ait olan kısmı 600-Gelirler Hesabına, gelecek aylarda tahakkuk ettirilmesi gerekenler 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına,

içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenler bu hesaba alacak; tahsil edilen tutarın tamamı 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan tahsil edilen tutarın tamamı 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç; bu hesapta kayıtlı tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanlar dönem sonunda bu hesaba borç, 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına alacak kaydedilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresince son 3 yıllık dönemde çeşitli tarihlerde kiraya verilen gayrimenkullere ait kira bedellerinin 2018 ve 2019 yılında bir yıllık peşin tahsil edilen tutarlarından faaliyet dönemini takip eden dönemde tahakkuk ettirilmesi gereken kısımları cari dönemde tahakkuk ettirilmiştir.

İdarenin hesap ve işlemleri incelendiğinde, İdarece 2018 yılında muhtelif tarihlerde bir yıllık peşin olarak tahsil edilen toplam 948.460,98 TL’lik kira bedelinin 551.328,30 TL’si, 2019 yılında muhtelif tarihlerde tahsil edilen toplam 3.527.888,49 TL’lik kira bedelinin ise 1.748.201,84 TL’lik kısmı 2019 mali yılında tahakkuk ettirilmesi gerekirken bu tutarların tamamı dönemsellik kavramına aykırı bir şekilde tahsil edildikleri yılların geliri olarak muhasebeleştirilmiştir.

Buna göre 2019 yılında tahsil edilen toplam 3.527.888,49 TL’lik kira bedelinin 1.779.686,65 TL’lik kısmının ise 2020 yılında tahakkuk ettirilmesi gerekmektedir.

Dönem sonunda 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabında alan tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az kalanlar 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına alınmaktadır.

Yukarıda yer alan denetim tespitine binaen, İdare tarafından içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak gelecek aylara ait olan peşin tahsil edilmiş gelirlerin izlenmesi için 380- Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabının, gelecek yıllara ait peşin tahsil edilmiş gelirlerin izlenmesi için 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabının kullanılacağı ifade edilmiştir.

Ancak söz konusu muhasebe işlemlerinin yılında yapılmaması nedeniyle İdarenin 2019 yılı mali tablolarında 600-Gelirler Hesabında 1.228.358,35 TL fazla, 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabında ise 1.779.686,65 TL eksik bilgi oluşmasına neden olunmuştur.