Karar Künyesi
Yevmiye defterinde bazı yevmiye numaralarının atlanarak boş yevmiye bırakıldığı ve geriye dönük yapılan kayıtların var olduğu tespit edilmiştir.
Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Kayıt düzeni ve kayıt düzeltmesi” başlıklı 18’inci maddesinde kamu idarelerinin muhasebe birimlerinin, muhasebe işlemlerini, gerçekleşme sırasına göre düzenli bir şekilde hesap dönemi başında "1" den başlamak üzere hesap döneminin sonuna kadar numaralandırarak kaydedeceği, muhasebe kayıtlarının ancak yeni bir muhasebe kaydı ile düzeltileceği, muhasebe belgesinde düzeltme işleminin gerekçesine yer verileceği ifade edilmiştir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Yevmiye sistemi, muhasebeleştirme belgeleri ve açılış kayıtları” başlıklı 43’üncü maddesinin birinci fıkrasında işlemlerin, yevmiye tarih ve numara sırasına göre ve maddeler halinde yevmiye defterine günlük olarak kaydedileceği ve buradan da usulüne göre büyük defter ve yardımcı defterlere
sistemli bir şekilde dağıtılacağı; aynı maddenin dördüncü fıkrasında ise muhasebeleştirme belgelerinin yevmiye tarih ve numarası sütunlarına, gerçekleşen işlemlerin kayda geçirildikleri tarih ile hesap döneminin başında (1)’den başlayarak hesap döneminin sonuna kadar devam eden birer numara verileceği ve bu yevmiye numaralarının gerek yevmiye defteri gerekse büyük defter ve yardımcı defter kayıtlarında esas olacağı belirtilmiştir.
Anılan hükümlerden de anlaşılacağı üzere, yevmiye defterinde atlanan yevmiye numaralarının olmaması ve herhangi bir yevmiye kayıt hatası yapıldıysa hatalı yevmiye kaydı silinmeden, yeni bir yevmiye kaydıyla ve düzeltme işleminin ayrıntılı gerekçesiyle birlikte düzeltilmesi gerekmektedir.
Yapılan incelemelerde, yevmiye kayıtlarında 69 adet yevmiye numarasının atlandığı görülmüştür. Boş bırakılan yevmiye numaralarının varlığı, kullanılan muhasebe sisteminde geriye dönük olarak işlem yapılabilmesi sonucunu doğurmaktadır.
Yevmiye numarasına göre küçükten büyüğe sıralı olan bir yevmiye defterinde her bir yevmiye kaydına ait tarihin, kendisinden önce gelen yevmiye numaralarına ilişkin tarihten ileride veya aynı olması beklenmektedir. Geriye dönük yapılan kayıtlarda ise bu şart sağlanmamakta, yani ilgili yevmiye numarasına kendisinden önce gelen yevmiye numaralarına ait tarihten daha geride bir tarihte işlem kaydedilmektedir.
Belediyenin yevmiye defterinde 67 adet geriye dönük olarak üzerine kayıt yapılmış yevmiye numarası vardır. Geriye dönük kayıt yapılması hatalı muhasebe kayıtlarının varlığı ve bu kayıtların ne zaman düzeltildiği yönünde yapılacak incelemelerin güvenilirliğini zedelemektedir. Kamu idarelerinin üretmiş olduğu mali rapor ve tabloların güvenilirliği ve doğruluğu, muhasebe sistemindeki yevmiye numaralarının tam ve doğru kayıtları göstermesine bağlıdır.
Detayına aşağıdaki tablolarda yer verilen bu uygulamalar 2020 yılı Sayıştay Denetim Raporu’na da konu edilmesine rağmen devam etmektedir.
Sonuç olarak, mali tabloların esasını oluşturan muhasebe işlemlerinin temel muhasebe ilkelerine uygun olarak kaydedilmesi, yapıldığı tarihi gösterecek şekilde birbirini takip etmesi ve yevmiye numaralarının boş bırakılmaması gerekmektedir.
Kamu İdaresince, yevmiye numaralarının birbirini takip etmesi sağlanarak boş bırakılmaması için gerekli çalışmaların yapılacağı ifade edilmiştir.
Tablo 18: Atlanan Yevmiye Numaraları
23 | 586 | 1454 | 1973 | 4604 | 8808 |
147 | 671 | 1579 | 2842 | 6967 | 10524 |
433 | 854 | 1867 | 3060 | 7251 | 11886 |
Tablo 19: Geriye Dönük Kayıt Yapılan Yevmiye Numaraları
Geriye Dönük Kayıt Yapılan Yevmiyenin | Kendisinden Bir Önceki Yevmiyeye Ait Tarih | |
Numarası | Tarihi | |
811 | 30.01.2021 | 31.01.2021 |
1113 | 11.02.2021 | 12.02.2021 |
1365 | 14.02.2021 | 17.02.2021 |
4200 | 22.05.2021 | 24.05.2021 |
4774 | 05.06.2021 | 06.06.2021 |
5078 | 14.06.2021 | 16.06.2021 |
5109 | 15.06.2021 | 16.06.2021 |
5128 | 15.06.2021 | 16.06.2021 |
10838 | 07.12.2021 | 08.12.2021 |
11872 | 27.12.2021 | 31.12.2021 |