Karar Künyesi
Belediye tarafından tahsil edilen çevre temizlik vergilerinden ve gecikme zamlarından Büyükşehir Belediyesine ayrılan payların mevzuata uygun şekilde muhasebeleştirilmediği görülmüştür.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun mükerrer 44’üncü maddesinde, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ilişkin çevre temizlik vergilerinin ilçe belediyelerince tahsil edileceği ve tahsil edilen çevre temizlik vergisi ve gecikme zammının %20’sinin büyükşehir belediyelerine aktarılacağı düzenlenmiştir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 363 Kamu İdareleri Payları Hesabının niteliğini düzenleyen 276’ncı maddesinde; ilgili hesabın bütçe geliri olarak nakden veya mahsuben tahsil edilip, özel kanunları gereğince diğer kurumlara aktarılmak üzere hesaplanan tutarların izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.
Ayrıca hesabın işleyişini düzenleyen 277’nci maddesinde ise bütçe geliri olarak tahsil edilip, diğer kurumlara aktarılmak üzere hesaplanan tutarların bir taraftan bu hesaba alacak, 630 Giderler Hesabına borç; diğer taraftan 835 Gider Yansıtma Hesabına alacak, 830 Bütçe Giderleri Hesabına borç kaydedileceği ifade edilmiştir.
Yapılan incelemede Kurum tarafından tahsil edilen çevre temizlik vergileri ve gecikme zamlarına ilişkin olarak Büyükşehir Belediyesine aktarılan paylar için aşağıda gösterilen hatalı muhasebe kaydının yapıldığı görülmüştür:
xxx | xxx | |
810- Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabına 805- Gelir Yansıtma Hesabı | xxx | xxx |
Gelirlerden Alacaklar Hesabı
Gelirden Takipli Alacaklar Hesabı
Gelirden Tehirli ve Tecilli Alacaklar Hesabı 363- Kamu İdareleri Payları Hesabı
Kurum tarafından aktarılan payın 630 Giderler Hesabı yerine 120 Gelirden Alacaklar, 121 Gelirden Takipli Alacaklar Hesabı ve 122 Gelirden Tehirli ve Tecilli Alacaklar Hesabına kaydedildiği; diğer yandan 830 Bütçe Giderleri Hesabı yerine 810 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabına kaydedildiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla Kurumun Büyükşehir Belediyesine gelirlerden pay gönderilmesine ilişkin muhasebe kaydı yerine hatalı olarak vergi tahakkuku ve bütçe gelirinden ret ve iadelere ilişkin muhasebe kaydı yaptığı anlaşılmıştır.
2018 yılında Kurum tarafından tahsil edilen çevre temizlik vergileri ve gecikme zamlarından ayrılan paylara ilişkin yapılan hatalı kayıtlar aşağıdaki gibidir:
Tablo 8: 2018 Yılında Büyükşehir Belediyesi İçin Ayrılan Çevre Temizlik Vergisi Payının Hatalı Muhasebeleştirilmesi
Yevmiye No. | 120 Gelirden Alacaklar | 121 Gelirden Takipli Alacaklar | 122 Gelirden Tecilli ve Tehirli Alacaklar | Toplam |
472 | 2.908,92 | 1.911,64 | 417,48 | 5.238,04 |
971 | 2.758,75 | 1.736,50 | 177,59 | 4.672,84 |
1535 | 2.234,80 | 2.024,06 | 163,04 | 4.421,90 |
2055 | 5.339,45 | 1.238,28 | 407,79 | 6.985,52 |
2678 | 52.224,78 | 4.518,06 | - | 56.742,84 |
3245 | 5.478,39 | 1.184,86 | 4.707,77 | 11.371,02 |
3835 | 5.988,41 | 1.040,38 | 5.506,11 | 12.534,90 |
4284 | 1.890,73 | 65,00 | 1.521,18 | 3.476,91 |
4873 | 1.953,40 | 328,70 | 4.616,17 | 6.898,27 |
5410 | 1.660,89 | 646,97 | 3.235,44 | 5.543,30 |
6049 | 29.414,27 | 613,14 | 2.186,24 | 32.213,65 |
6690 | 4.443,66 | 416,65 | 44,20 | 4.904,51 |
Toplam | 116.296,45 | 15.724,24 | 22.983,01 | 155.003,70 |
Ayrıca aşağıdaki tabloda Kurum tarafından 2015-2018 yılları arasında söz konusu hatalı muhasebeleştirme nedeniyle 120, 121 ve 122 No.lu hesaplara yapılan yanlış tahakkukların yıllık icmallerine yer verilmiştir:
Tablo 9: 2015-2018 Yıllarında Büyükşehir Belediyesi İçin Ayrılan Çevre Temizlik Vergisi Payının Hatalı Tahakkuk İcmalleri
Yıllar | 120 Gelirden Alacaklar | 121 Gelirden Takipli Alacaklar | 122 Gelirden Tecilli ve Tehirli Alacaklar | Toplam |
2015 | 80.889,65 | - | - | 80.889,65 |
2016 | 123.283,64 | 872,54 | 6.555,48 | 130,711,66 |
2017 | 130.890,47 | 30.015,85 | 5.606,56 | 166.512,88 |
2018 | 116.296,45 | 15.724,24 | 22.983,01 | 155.003,70 |
Toplam | 451.360,21 | 46.612,63 | 35.145,05 | 402.406,23 |
Sonuç olarak Belediye tarafından tahsil edilen çevre temizlik vergisi ve gecikme zamlarından Büyükşehir Belediyesine ayrılan payların mevzuata uygun muhasebeleştirilmemesi neticesinde; 2018 yılı mali tablolarında 120 Gelirden Alacaklar Hesabı 451.360,21 TL, 121 Gelirden Takipli Alacaklar Hesabı 46.612,63 TL ve 122 Gelirden Tehirli ve Tecilli Alacaklar Hesabı ise 35.145,05 TL fazla; 630 Giderler Hesabı ve 830 Bütçe Giderleri Hesabı 402.406,23 TL eksik ve 810 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabı ise bu tutar kadar fazla görünmektedir.
Kamu idaresi cevabında; 2018 mali yılı içerisinde Büyükşehir Belediyesine aktarılan
paylar için yapılan hatalı kayıtların anlaşıldığı ve gerekli bilgilerin edinilerek 2019 mali yılı içerisinde doğru hesaplar çalıştırılarak işlem yapılmaya başlandığı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak İdare tarafından bulguda belirtilen hususa iştirak edilmiş olup 2019 yılından itibaren bulgu konusu husus doğru bir şekilde muhasebeleştirilmiştir. Ancak bu düzeltme denetim görüşümüze esas olan 2018 yılı mali tablolarını etkilemediğinden, bulgu konusu hesapların doğru ve güvenilir bilgi sunmadığına ilişkin değerlendirmemiz devam etmektedir.