İdare tarafından yerüstü düzenlerine ilişkin gerçekleştirilen yapım harcamalarının, 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında izlenmediği bu suretle de ilgili maddi duran varlık hesabı olan 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabında aktifleştirilmediği, 630 Giderler Hesabı kullanılmak suretiyle doğrudan giderleştirildiği görülmüştür.


Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin (MİBMY) 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 204’üncü maddesinde;

“Bu hesap, yapımı süren maddi duran varlıklar için yapılan her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerin; geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihte, diğer hallerde işin fiilen tamamlandığını gösteren belgenin düzenlendiği tarihte, ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılıncaya kadar izlenmesi için kullanılır.” Hükmü yer almaktadır.

MİBMY’nin 258 no.lu hesabı düzenleyen “Hesabın işleyişi” başlıklı 205’inci maddesinde;

“(1) Yapılmakta olan yatırımlar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

  1. Borç


    1. Gerek yılı içerisinde gerekse yıllara sari olarak yapımı süren ve tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılacak tutarlar, bir taraftan bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaplara, ödenecek tutar 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

      (…)


  2. Alacak


    1. Tamamlanıp geçici kabulü yapılan işlere ilişkin tutarlar bu hesaba alacak, ilgili maddi duran varlık hesabına borç kaydedilir. (…)” Denilmektedir.

      Ayrıca mezkûr Yönetmeliğin 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 190’uncu maddesinde; 251 no.lu hesabın yeraltında veya yerüstünde inşa edilmiş her türlü yol ve benzeri yapılar ile bunların eklenti ve bütünleyici parçalarının izlenmesi için kullanılan bir maddi duran varlık hesabı olduğu ifade edilmiştir.

      Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde yapımı süren yer üstü düzenlerine ilişkin giderlerin geçici kabul tarihine kadar 258 no.lu hesapta izlenmesi, geçici kabulü yapılan işlere ilişkin tutarların ise ilgili maddi duran varlık hesabı olan 251 no.lu hesaba aktarılması gerekmektedir.


      Ancak 2018 yılı içerisinde gerçekleştirilen idare tarafından yol, asfalt, parke taşı ve bordür yapımı gibi yer üstü düzenlerine ilişkin harcamaların doğrudan giderleştirildiği görülmüş olup 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabının borç kalanı vermediği tespit edilmiştir.

      Bu itibarla yerüstü düzenlerine ilişkin gerçekleştirilen yapım harcamalarının doğrudan giderleştirilmemesi ve yer üstü düzenlerine ilişkin yatırımların, 251 no.lu hesap kullanılarak aktifleştirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir. Söz konusu yatırımların muhasebe hesaplarında izlenmemesi mali tabloların doğruluğunu ve güvenilirliğini de etkilemektedir.

      Kamu idaresi cevabında; Aynen; “Bundan böyle mevzuat hükümlerine bağlı kalınarak iş ve işlemler gerçekleştirilecektir.” Denilmektedir.

      Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında yer altı ve yerüstü düzenlerine ilişkin gerçekleştirilen yapım harcamalarının ve yer üstü, 251 no.lu hesap kullanılarak aktifleştirileceği ifade edilmiştir.

      Ancak muhasebe işlemlerinin mevzuat hükümlerine uygun gerçekleştirilmemesi sonucunda idarenin bilançosunda 25 Maddi Duran Varlıklar Hesap Grubu, hatalı tutarlar ile yer almaktadır.


Kararla ilgili sorunuz mu var?