İdarece ihalesi yapılan bazı yol yapım işlerinde, uygulama yapılacak iş alanlarının bildirilmemesi, yapılacak yerlere ilişkin mahal listesi verilmemesi ve keşif artışı gerekçeleriyle işin süresinden fazla süre uzatımları verildiği görülmüştür.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İşin Süresi ve Sürenin Uzatılması" başlıklı 29’uncu maddesinin 4, 5 ve 6’ncı bentlerinde;

“(4) İdarenin, sözleşmenin ifasına ilişkin yükümlülüklerini Yüklenicinin kusuru olmaksızın yerine getirmemesi (yer teslimi, projelerin onaylanması, iş programının onaylanması, ödenek yetersizliği gibi) ve bu sebeple sorumluluğu Yükleniciye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi, bu durumun taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması ve Yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş olması halinde, işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre, işin bir kısmına veya tamamına ait süre en az gecikilen süre kadar uzatılır.

1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olduğu hallerde ilave işin gerektirdiği ek süre Yükleniciye verilir.

2. Mücbir sebepler ve/veya idarenin sebep olduğu hallerden dolayı, işte sorumluluğu yükleniciye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi halinde, durum idarece incelenerek işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre işin bir kısmına veya tamamına ait süre uzatılır.”

Denilmektedir.

Yapılan incelemede, beton parke ve bordür döşenmesi ile asfalt kaplama ve yama yapılması işlerinde, ağırlıklı olarak idareden kaynaklı durumlar nedeniyle süre uzatımı verildiği, ancak bu süre uzatımlarının, iş artışı veya idarenin sebebiyet verdiği gecikmelerle orantılı olmadığı tespit edilmiştir. Örneğin, süresi 330 gün olan bir iş için ilave 342 gün, süresi 750 gün olan bir diğer işe de ilave 869 gün süre uzatımı verilmiştir.

Yapım işlerinde süre uzatımı verilirken, süre uzatımı verilmesini gerektiren durumun değerlendirilmesi ve iş programı ile yapılacak iş dikkate alınarak süre uzatımının belirlenmesi gerekmektedir. İş artışı nedeniyle verilen süre uzatımlarında, imalatların niteliği, teknik özelliği ve yapım sürelerinin göz önünde bulundurulması gerekir. Süre uzatımına konu edilen hususların ne kadar bir gecikmeye sebebiyet verdiği bir tutanakla tespit edilmelidir.

İdarece verilen süre uzatımlarında, uygulama yapılacak iş alanlarının bildirilmemesi ve mahal listesi verilmemesi nedeniyle karşılık gelen iş miktarı ve iş miktarının iş programında yol açtığı gecikmenin değerlendirilmediği görülmüştür.

Yasal düzenlemelere dayanarak verilen süre uzatımlarına açık bir sınır çizilmemesi, idarenin bu konuda sınırsız bir yetkisi olduğu anlamına gelmemektedir. İdarenin işin sözleşmesindeki süresinden çok fazla verdiği süre uzatımlarının, Kurum yatırımlarının yürütülmesinde ciddi zafiyet oluşturacağına işaret etmektedir.

Bu nedenlerle, kurum kaynaklarının verimli ve etkin kullanımı için yatırımların iyi projelendirilmesi, başlangıç maliyetlerinin uygun belirlenmesi ve süresi içinde tamamlanması büyük önem arz etmektedir. İdarece zorunlu hallerde verilen süre uzatımlarının uygun ve makul ölçülerde olması ve süre uzatım kararını haklı kılacak sağlam gerekçelerin açıkça ortaya konulması gerekmektedir.

İdare bulgumuza iştirak etmiş olup, gerekli hassasiyetin gösterileceği bildirilmiştir.

Uygulama sonraki denetimlerde takip edilecektir.