Kurumun abone bilgi yönetim sisteminde (ABYS) kayıtlı veriler üzerinde yapılan incelemede, vadesinde ödenmeyen su alacaklarının takibinin Büyükşehir Belediyesi meclisince belirlenen Ücret ve Tarifeler listesinde yer verilen kurala aykırı şekilde yürütüldüğü, söz konusu süreçte hukuki takibe alınması gereken abonelerin tespitinin bilgi yönetim sistemi kullanılmaksızın manuel olarak gerçekleştirilmesi nedeniyle söz konusu tespitin zamanında yapılamadığı ve bu süreçte Hukuk Müşavirliğince gerçekleştirilen icra takip işlemlerinin abone bilgi yönetim sistemine entegre edilmemiş olması nedeniyle Hukuk Müşavirliği tarafından yapılan işlemlerin Abone İşleri Dairesi ve Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlıklarınca takip edilemediği tespit edilmiştir.

Büyükşehir Belediye Meclisinin 21.11.2022 tarih ve 32 nolu Kararı ile kabul edilen DESKİ 2023 yılı Ücret ve Tariflere Listesi’nin D-Cezalar başlığı altında, 500 TL ve üzeri su/veya atıksu borcunu ödemeyen abonenin su/atıksu bağlantısının kesilebileceği ve kesim işlemlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esasların yönetim kurulunca belirleneceği ifade edilmiş olunmasına karşın bu hususta alınmış bir yönetim kurulu kararı bulunmamaktadır.

Bahse konu takip işlemlerinin yürütüldüğü ABYS’de kayıtlı verilerden 2023 yılı içerisinde 500 TL ve üzeri vadesi geçmiş borcu olup da 2 fatura tahakkuk dönemi borcunu ödemeyen abone bilgilerine ulaşılmış olup, elde edilen verilerin incelenmesi neticesinde, ödeme iş emri çıkartılması gereken abonelerin yukarıda yer verilen kuralın dışında daha başka kurallar çerçevesinde oluşturulduğu ve ilgili abonelere değişen zaman dilimleri içerisinde tebliğ edildiği görülmüştür. Söz konusu kurallara bakıldığında, ödeme iş emri çıkarılacak abonelerin tespitinde sistemde tanımlı toplam borç tutarının 3.000 TL’ye kadar çıkartıldığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla, ABYS’de tanımlı kuralların Ücret ve Tarifeler Listesi’nde yer verilenden farklılık arz etmesi nedeniyle vadesinde ödenmeyen su borçlarının takibinin başlatıldığı ilk aşama olan ödeme iş emirlerinin gecikmeli olarak abonelere tebliğ edilmesine sebebiyet verildiği görülmüştür.

Bunun dışında, kendilerine ödeme emri tebliğ edilmesine karşın verilen süre içerisinde hala su borcunu ödemeyen abonelerin Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı Gelir Şube Müdürlüğünce Hukuk Müşavirliğine bildirilmesi sonucu söz konusu durumdaki aboneler hakkında yasal takip süreci başlatılabilmektedir. Ancak, bahse konu sürece ilişkin tüm veriler ABYS sistemi üzerinde mevcut olmasına rağmen, belirtilen durumdaki abonelerin Gelir Şube Müdürlüğünce seçimlerinin tamamen manuel olarak yürütüldüğü görülmüştür. Bahse konu takibin kısıtlı sayıda personel tarafından el yordamıyla yürütülmeye çalışılması neticesinde Hukuk Müşavirliğine bildirimi yapılan abonelerin seçiminde belirli bir kural işletilememekte ve süreç sübjektif ve gecikmeli olarak yürütülmek durumunda kalınmaktadır.

ABYS sisteminin takip sürecinin bu safhasında etkin bir biçimde kullanılamaması nedeniyle ödeme iş emrinin oluştuğu tarih ile vadesi geçmiş olmasına karşın ödeme yapmayan abonelerin su bağlantısının kesildiği tarih arasındaki gün farkının 474 günlere kadar çıktığı elde edilen verilerden anlaşılmaktadır. Bu sonuç da bahse konu süreçlerin tamamen bilgi işlem sistemi üzerinden yürütülmesinin önemini açıkça ortaya koymaktadır.

Bununla birlikte, takip sürecinde Hukuk Müşavirliğince yürütülen işlemlerin de sistemle bağlantısının sağlanamaması nedeniyle icra takip süreci devam eden abonelerin güncel borç durumları hakkında bilgilendirmenin Abone İşleri Dairesine anlık olarak aktarılmadığı görülmüş ve icra takibi devam eden abonelerin suyu kullanmaya devam ettikleri ve bunların adlarına yeni borç tahakkuklarının oluşmaya devam ettiği görülmüştür.

Kamu İdaresi cevabında, Abone İşleri Dairesi Başkanlığı, Strateji Daire Başkanlığı, Bilgi işlem Daire Başkanlığı ve Hukuk Müşavirliği arasında daha etkin koordinasyonun sağlanması için bilgi işlem sisteminde gerekli entegrasyon çalışmalarının başlatılmış olduğu ve bulgumuzda yer verilen tespitler hakkında gerekli incelemelerin yapılmakta olduğu ifade edilmiştir.

Bu itibarla; Kurum tarafından gerçekleştirilen ve duraksama imkanı olmayan kamu hizmetlerinin finansmanının sürdürülebilir olması adına önceki dönemlerde tahakkuk etmiş ve vadesi geçmesine rağmen tahsil edilememiş su alacaklarından hukuki takibat başlatılmayanlara yönelik yukarıda izah edilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar çerçevesinde tahsilat ve takibat süreçlerinin başlatılması ve sürecin daha etkin yürütülebilmesi adına mevcut bilgi işlem sisteminin daha etkin ve birimler arası koordinasyonu tam olarak sağlayacak şekilde kullanılması gerektiği değerlendirilmektedir.