Karar Künyesi
İdarenin muhasebe kayıtlarında 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının borç bakiyesi ile 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabının alacak bakiyesinin eşit olmadığı görülmüştür.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 225’inci maddesinde, 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının işleyişi düzenlenmiştir. Buna göre, kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıklar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili maddi duran varlık hesabına alacak; ayrılmış olan amortisman tutarı 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedileceği ifade edilmiştir.
Yine mezkûr Yönetmelik’in 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabının işleyişinin düzenlendiği 229’uncu maddesine göre, elden çıkarılacak maddi duran varlıklar ile diğer çeşitli duran varlıklar için ayrılmış olan amortisman tutarlarının bu hesaba alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedileceği; elden çıkarılacak maddi
duran varlıklar ile diğer duran varlıklardan her ne suretle olursa olsun kayıtlardan çıkarılanların ayrılmış olan amortisman tutarı bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.
Diğer yandan, 04.11.2015 tarih 29522 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Amortisman ve Tükenme Paylarını düzenleyen 47 sıra no.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nin “Amortisman ve tükenme payı süre ve oranları” başlıklı 6’ncı maddesinde;
“… (7) Çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren amortismana tabi maddi duran varlıklardan 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilenlerin, amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamı amortismana tabi tutulur…” denilmektedir.
Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre, maddi duran varlıklardan 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilenlerin, amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamının amortismana tabi tutulması gerekmekte olup yıl sonu tablolarında 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı ile 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabının bakiyeleri birbirine eşit olmalıdır.
İdarenin hesap ve işlemleri incelendiğinde, 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının borç bakiyesinin 38.661.406,50 TL, 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabının alacak bakiyesinin ise 33.616.481,75 TL olduğu ve aradaki fark tutarı olan 5.044.924,75 TL’nin 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına kaydının yapılmadığı görülmüştür.
Yukarıda yer verilen denetim tespitine binaen İdare tarafından, 2023 yılı içerisinde gerekli muhasebe kaydı yapılarak ilgili hesapların bakiye eşitliğinin sağlandığı ifade edilse de konuyla ilgili olarak tarafımıza herhangi bir kanıtlayıcı belge gönderilmemiştir. Ayrıca söz konusu muhasebeleştirme işleminin yılında yapılmaması nedeniyle İdarenin 2022 yılı mali tablolarında 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabı 5.044.924,75 TL eksik tutarla yer almıştır.
Sonuç olarak, İdare tarafından 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilen varlıkların amortismana tabi tutulması ve ilgili tutarın 299- Birikmiş Amortismanlar Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.