İdarece kazı işlerine ilişkin irat bedeli, malzeme zayiat bedeli ve kontrollük hizmeti bedelleri izleyen yıllarda tahsil edilmektedir.

Büyükşehir Belediyesi Altyapı Koordinasyon Merkezi (AYKOME) 2019 yılı tranşe birim fiyatlarını, 07.11.2018 tarihindeki toplantısında 2018/2-3 no.lu Kararı ile belirlemiş ve 01.01.2019 tarihinden itibaren uygulanmasına karar vermiştir. Söz konusu tranşe birim fiyat

listesinde irat bedeli olarak belirlenen ve kazı alanı ile AYKOME tarafından belirlenen tranşe birim fiyat üzerinden yapılması gereken tahsilat; malzeme zayiat bedeli olarak belirlenen ve kazı yapılan tretuvarlarda malzemenin sökümü, taşınması, depolanması ve yeniden kaplama yapım işlerinde malzemelerde meydana gelen zayiat için ilgili poza göre belirlenen oranlar dâhilinde yapılması gereken tahsilat ile kontrollük bedeli olarak belirlenen ve 07.11.2018 tarih ve 2018/2-3 sayılı AYKOME Kararına göre, kararda belirtilen kazı uzunluklarına göre alınması gereken tahsilatların, bazı kurum ve kuruluşlardan ruhsatın verilmesi esnasında yapılmadığı, bu bağlamda kurum ve kuruluşların yıl içerisinde ödemesi gereken tutarların izleyen yıl tahsili yoluna gidildiği tespit edilmiştir. Ancak, söz konusu tahsilatların ruhsat verilirken yapılması gerekmektedir.

Söz konusu hususa ilişkin kurumlar nezdinde oluşan durum şu şekildedir:

Tablo 18:AYKOME Kararı ile Belirlenen İrat/Malzeme Zayiat/Kontrollük Bedeli Tahsilat Zamanları

31.12.2019 tarihi itibariyle, İdarenin 2019 yılı içerisinde yapmış olduğu ruhsatlandırmalara ilişkin toplam 15.961.088,00 TL irat bedeli alacağı, 12.415.441,40 TL kontrollük bedeli ve 5.103.693,12 TL malzeme zayiat bedeli alacağı bulunmaktadır. Söz konusu alacakların genel toplamı ise 33.480.222,52 TL’dir. Söz konusu alacaklar 2019 yılı içerisinde tahsil edilmesi gerekirken izleyen yıla aktarılmıştır. Yukarıda tespit edilen durum

sadece 2019 yılı açısından geçerli olmayıp geçmiş yıllarda da yıl içinde tahsili gereken tutarların izleyen yılda toptan tahsili yönteminin seçildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; İSKİ Genel Müdürlüğü ve İGDAŞ haricindeki kurum ve kuruluşlardan tahsilat işlemlerinin doğru bir şekilde yapılmaya başlandığı, İSKİ ve İGDAŞ’tan yapılacak tahsilatlar için ise çalışmaların devam ettiği ifade edilmiştir. Dolayısıyla, 2019 yılı denetimleri açısından söz konusu husus geçerliliğini korumakta olup ilgili kamu idaresince tüm tahsilat süreçlerinin ivedi şekilde iyileştirilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Sonuç olarak, cari yılda tahsili gereken tutarların bazı kurum ve kuruluşlardan izleyen yılda tahsili hatalı bir uygulama olup mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.