Ankara Üniversitesine bağlı birimlerin aşağıda gösterilen doğrudan teminle yaptıkları alımlarda 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'na uymadıkları görülmüştür.

1-) Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığınca doğrudan teminle iki ayrı firmadan alınan aynı bina ve kattaki onarım işi fiilen 2019 yılında yapıldığı halde faturalandırma ve ödemelerin 2019 ve 2020 yıllarında yapıldığı görülmüştür.

İhtiyaçların kısımlara bölünüp doğrudan temin limitine çekilerek karşılanması 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde belirtilen; saydamlık, rekabetin sağlanması, ihtiyaçların uygun şartlarda karşılanması, kaynakların verimli kullanılması ve yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulünün temel usuller olması şeklindeki temel ilkelere aykırılık arz etmektedir.

Yapılan uygulamada; 2019 yılında Ankara Üniversitesi Ord. Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu Binasının 6’ncı katında yapılması gereken onarım işleri ikiye bölünmüş birinci kısmı “Ankara Üniversitesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı Ofis Tadilatları Yapılması İşi” adı altında doğrudan teminle 88.000,00 TL bedelle …Möble İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine yaptırılmış ve bedeli ödenmiştir. İşin ikinci kısmı ise 2019 yılında ….Proje Teknik İnşaat Mimarlık Mühendislik İmalat ...Şirketine yaptırılmış ancak bu işin yapılmasına yönelik onay, piyasa araştırması ve ödeme işlemleri 2020 yılına bırakılmıştır. Bir başka ifadeyle iş 2019 yılında fiilen yaptırılmış ancak 2020 yılında yapılmış gibi evrak düzenlenerek “Ankara Üniversitesi Tandoğan yerleşkesi Ord. Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu Binası 6. Kat Muhtelif Alanlarda Ofis Tadilatları Yapılması İşi” adı altında 94.000,00 liralık iş bedeli adı geçene ödenmiştir.

2-) Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığınca 2020 yılında doğrudan teminle yapılan onarım işlerinde sözleşme imzalanmadığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 46’ncı maddesinde yapılan bütün ihalelerin bir sözleşmeye bağlanacağı, sözleşmelerin idarece hazırlanıp ihale yetkilisi ile yüklenici tarafından imzalanacağı hüküm altına alınmıştır. Doğrudan teminin bir ihale yöntemi olmaması sebebiyle ihtiyaçların giderilmesinde sözleşme imzalanması zorunlu değildir. Ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin doğrudan temine ilişkin açıklamaların yapıldığı 22’nci maddesinde;

“22.1.1.3. Bu madde kapsamında alımı yapılacak malın teslimi veya hizmetin ya da yapım işinin belli bir süreyi gerektirmesi durumunda, alımın bir sözleşmeye bağlanması zorunlu olup bir defada yapılacak alımlarda sözleşme yapılması idarelerin takdirindedir. Buna karşılık, 22’nci maddenin (c) bendi kapsamında yapılan alımlarda ise madde metninde belirtildiği üzere sözleşme yapılması zorunludur.” düzenlemesi yapılmıştır.

Bu düzenleme sebebiyle doğrudan teminle alımı yapılacak malın teslimi, hizmetin ya da yapım işinin belli bir süreyi gerektirmesi durumunda, alımın İdare lehine ve öngörülen ihtiyaçları karşılayacak şekilde bir sözleşmeye bağlanarak yapılması gerekmektedir.

Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığınca yapılan onarım işlerinin tamamı belirli süreleri gerektiren işlerdir. Ancak 2020 yılında doğrudan teminle yapılan onarım işlerinde sözleşme imzalanmadığı görülmüştür. Uygulama genel olduğu için örnek uygulamaya yer verilmemiştir.

3-) Spor Bilimleri Fakültesinin ihtiyacı olan “Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, Antrenörlük Eğitim Bölümleri İçin Akreditasyon Programı Yaptırılması İşi”nin 4734 sayılı Kanun’un 22/b (Sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması.) maddesine istinaden ….Bilimleri Derneğinden alınmasına karar verilerek bu dernekle imzalanan 27.04.2020 tarihli sözleşmeyle yaptırılmasına karar verilmiştir.

Ancak ödemeler bu derneğin iktisadi işletmesine yapılmıştır. 1 numaralı hakedişte derneğin kaşesinin bulunduğu, 2 numaralı hakedişte ….Derneği İktisadi İşletmesi kaşesinin bulunduğu ve 2 adet faturanın da ….Derneği İktisadi İşletmesi tarafından düzenlendiği ve bu faturaların ödendiği görülmüştür.

Yüksek Öğretim Kalite Kurulunun web sayfasından adı geçen derneğin Spor Bilimleri Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Kurulu olarak kabul edildiği ve kendisine Kalite Değerlendirme Tescil Belgesi verildiği anlaşılmıştır.

Bu durumda akreditasyon hizmetinin anılan dernek tarafından verilmesi buna bağlı olarak sözleşme bedelinin de yine bu derneğe yapılması gerekmektedir.

Yukarıda ifade edilen tespitler doğrudan temin uygulamalarındaki kontrol süreçlerinin yeterince etkin çalışmadığını göstermektedir.