Büyükşehir Belediyesi'nin mülkiyetinde olan arazi ve arsalardan diğer kurumlara tahsis edilen arazi ve arsaların 250 Arazi ve Arsalar Hesabında kayıtlı olmadıkları ve dolayısıyla mali tablolarda yer almadığı tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin “250 Arazi ve Arsalar Hesabı Hesabın Niteliği” başlıklı 188 inci maddesinde; “arazi ve arsalar hesabının, kamu idarelerinin her türlü arazi ve arsaları ile bunlardan tahsise konu edilenlerin izlenmesi için kullanılacağı”, “Hesabın İşleyişi” başlıklı 189 uncu maddesinde de; “tahsise konu edilen arazi ve arsaların tahsis edilen kamu idaresine hizmet veren muhasebe birimince kayıtlı değeri üzerinden 250 Arazi ve Arsalar Hesabına borç, 500 Net Değer Hesabına alacak kaydedileceği, tahsis edilen arazi ve arsalardan tahsisi kaldırılanların maliki kamu idaresinin muhasebe birimince yine 250 Arazi ve Arsalar Hesabına borç, 500 Net Değer Hesabına alacak kaydedileceği” ifade edilmiştir.

Yine 189 uncu madde de; “tahsise konu edilen arazi ve arsaların tahsis eden kamu idaresine hizmet veren muhasebe birimince kayıtlı değer üzerinden 250 Arazi ve Arsalar Hesabına alacak, 500 Net Değer Hesabına borç kaydedileceği, tahsisli kullanılan arazi ve arsalardan tahsisi kaldırılanların tahsisli kullanan kamu idaresinin muhasebe birimince 250 Arazi ve Arsalar Hesabına alacak, 500 Net Değer Hesabına borç kaydedileceği” belirtilmiştir.

Ayrıca Muhasebat Genel Müdürlüğünün yayınladığı 15.11.2016 ve 09.01.2017 tarihli Mahalli İdareler 2016 ve 2017 Detaylı Hesap Planlarında “250.01 Kamu İdaresinin Mülkiyetinde Olanlar, 250.02 Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği ve 250.03 Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar” ibarelerinin bulunduğu görülmektedir.

Diğer taraftan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 7 nci bölümünde; Kurumların muhasebesinin, Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin ikinci bölümünde belirlenen ve muhasebe ilke ve kurallarının dayanağını oluşturan temel muhasebe kavramları ile faaliyet sonuçları, bütçe uygulama sonuçları, nazım hesaplara ilişkin ilkeler ve varlıklar, yabancı kaynaklar ve öz kaynaklar ilkelerinden oluşan bilanço ilkeleri ile üçüncü bölümünde belirlenen muhasebe standartları, kurallar ve uygulamalara ilişkin hükümler çerçevesinde yürütüleceği belirtilmiştir.

23.12.2014 tarihli ve 29214 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel Muhasebe Kavramları ve İlkeleri” başlıklı ikinci

bölümünde yer alan “Temel Kavramlar” başlıklı 5 inci maddesinde; “Genel yönetim muhasebesinin muhasebe ilke ve kurallarının dayanağını oluşturan ve belirtilen kavramlara göre yürütüleceği ifade edilmiş ve tam açıklama kavramı gereğince mali tablolar, bu tablolardan yararlanacak olanların doğru karar vermelerine yardımcı olacak ölçüde yeterli, açık ve anlaşılır şekilde düzenlenmelidir” denilmiştir.

Tam açıklama kavramı evrensel bir muhasebe temel kavramı olup sorumlular bu kavram uyarınca kurumun varlıkların gerçek durumunun mali tablolarda yer almasını sağlamalıdırlar.

Yapılan incelemede; Büyükşehir Belediyesi tarafından 928.426.995,19 TL tutarındaki arazi ve arsanın tahsise verildiği, ancak yukarıda yer alan mevzuat hükümleri çerçevesinde muhasebe kayıtlarının yapılmaması dolayısıyla kurumun mali tablolarında yer almadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsise verilen arazi ve arsaların mezkur mevzuat hükümleri uyarınca 250 Arazi ve Arsalar Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "Kurum mülkiyetinde bulunan her türlü arazi ve arsalar 250- Arazi ve Arsalar Hesabında takip edilmektedir. Başka kurumlara tahsis edilen arsa ve araziler Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik kapsamında kayıt altına alınıp, taşınmazların emlak beyan değerleri Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu artış oranlarına göre her yılsonunda güncellenmektedir. Başka kurumlara tahsis edilen arsa ve arazilerin kayıtları Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik kapsamında kayıt altına alınıp, emlak beyan değerleri girilmiştir.

2019 mali yılı içerisinde Mahalli İdareler Bütçe Ve Muhasebe Yönetmeliğine uygun olarak muhasebe kayıtları yapılacaktır." denilmiştir.

Sonuç olarak İdare tarafından verilen cevapta bulguya konu edilen hususla ilgili yapılan değerlendirmelerin kabul edildiği ve bulguda vurgulanan hususlara ilişkin çalışmaların yapılacağı belirtilmiştir. Ancak bu husus 2018 yılı mali tablolarını etkilemektedir. Konu ile ilgili süreç izleyen yıl denetimlerinde takip edilecektir.