Karar Künyesi
Belediyenin dönem faaliyet sonuçları ile geçmiş yıllar faaliyet sonuçlarına ilişkin tutarların, dönemsel kayıtlarını gösteren yardımcı hesap kodlarında hatalı takip edildiği görülmüştür.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 355’inci maddesinde, geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan olumlu faaliyet sonuçlarının izlenmesi için 570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabının, 358’inci maddesinde geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan olumsuz faaliyet sonuçlarının izlenmesi için 580 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabının, 360’ıncı maddesinde dönem olumlu veya olumsuz faaliyet sonucunun izlenmesi için 590 Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı veya 591 Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabının kullanılacağı belirtilmiştir. Aynı Yönetmelik’in 356 ve 359’uncu maddelerinde de, açılış kaydını takiben bir önceki dönem faaliyet sonucunun 590 veya 591 kod numaralı hesaplardan, ilgisine göre 570 ya da 580 kod numaralı hesaplara aktarılacağı, dönem sonunda bu hesapların bölümlenmiş alt hesaplarında kayıtlı tutarların, sürelerin güncellenmesi amacıyla söz konusu hesaplara borç ve alacak kaydedilmek suretiyle
yardımcı hesap kodlarında tanımlanan dönemlerin güncel duruma uyarlanacağı, söz konusu hesaplarda kayıtlı tutarlardan beş yılı dolduranların da 500 Net Değer/Sermaye Hesabına ilgisine göre borç ya da alacak kaydedilmek suretiyle taşınacağı açıklanmıştır.
Yönetmelikte yer alan ve sürelere ilişkin düzenlemelere tabi olan hesapların hangi dönemlere ilişkin olduğunun tespiti maksadıyla Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planında söz konusu hesaplar altında (N-..) alt hesap kodları geliştirilmiştir. Geçmiş yıllara ilişkin faaliyet sonuçlarının geçmişteki hangi yıla (döneme) ilişkin olduğunun tespitine yönelik olarak da 570 ve 580 kod numaralı hesaplar altında N-1, N-2…..N-5 gibi alt hesap kodları yer almaktadır. Yönetmelikle öngörülen süre güncellemesi ise, N-1 alt hesap kodunda takip edilmeye başlayan faaliyet sonucunun her yıl bir sonraki alt hesap koduna çevrilerek bu işlemin (N-5) e kadar devam ettirilmesi, (N-5) kodunda bir önceki yıldan devreden tutarın da 500 Net Değer/Sermaye Hesabına aktarılması esasına dayanmaktadır.
Yapılan incelemede, 6360 sayılı Kanunla 2014 yılı mahalli idareler seçimi sonrasında ilçe belediyesi olarak faaliyete geçen belediyenin, 2014-2020 dönemine ilişkin her yıl faaliyet sonuçlarına ilişkin tutarların (590 ve 591 hesaplar), her yıl (N-1), (N-2)… şeklinde geçmiş yıllar faaliyet sonuçları hesaplarına (570 ve 580 Hesaplar) aktarılırken 2014 yılına göre tarihlenerek (N-) alt hesap kodlarına kayıt edildiği, bu suretle 2019 yılında (N-1) olarak kaydedilmesi gereken 2018 yılının faaliyet sonucunun (N-5) olarak kaydolunduğu, 2020 yılında da 2019 yılına ilişkin faaliyet sonucunun (N-5) olarak kayıtlara alındığı, bu esnada 2018 yılına ilişkin olup (N-2) alt hesap koduna ötelenmiş olması gerekirken (N-5) alt hesap kodunda izlenen faaliyet sonucunun hatalı olarak 500 Net Değer/Sermaye Hesabına aktarıldığı tespit edilmiştir.
Bu açıklamalar ışığında, 570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları ve 580 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı ile bu hesapların (N-5) alt hesap kodunda yer alan tutarların aktarılması gereken 500 Net Değer/Sermaye Hesabında 2020 yılı içinde;
500 Net Değer/Sermaye Hesabının alacak tutarında 1.099.136,05 TL eksik,
570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabında 5.035.520,34 TL tutarında fazla;
580 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabında 3.936.384,29 TL tutarında eksik;
olmak üzere hatalı muhasebe işlemi gerçekleştirilmiştir.
Bu itibarla 2020 yılı Bilançosu, 500 Net Değer/Sermaye Hesabı, 570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı ve 580 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı itibariyle doğru ve güvenilir bilgi sunmamaktadır.
Her ne kadar idare tarafından bulguya konu hususlara ilişkin muhasebe düzeltme kayıtlarının yapıldığı bildirilmişse de 2021 yılında yapılan işlemlerin 2020 yılı Bilançosunda oluşan hatayı düzeltici etkisi bulunmadığından değerlendirmemiz devam etmektedir.