İdare tarafından 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında tecil ve tehir edilen toplam 30.269.683,37 TL’lik alacağın giderleştirilip ardından yeniden tahakkuk işleminin yapıldığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabının niteliği ve işleyişini düzenleyen 92 ve 93’üncü maddelerinde, bu hesabın mevzuatı gereğince gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan içinde bulunulan mali yılsonunu geçmeyen bir süre ile tecil veya tehir edilen tutarların izlenmesi için kullanılacağı, gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacak hesabında kayıtlı tutarlardan içinde bulunulan mali yılsonunu geçmeyen bir süre ile tecil ve tehir edilen tutarların bu hesaba borç, ilgisine göre 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı veya Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına alacak kaydedileceği belirtilmektedir.

Mezkûr Yönetmelik’in 222 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabının niteliğini ve işleyişini düzenleyen 166 ve 167’nci maddelerinde ise, bu hesabın mevzuatı gereğince gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan bir yılı aşan bir süreyle tecil veya tehir edilen tutarların izlenmesi için kullanılacağı, gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan bir yılı aşan süreyle tecil ve tehir edilenlerin bu hesaba borç, ilgisine göre 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı veya 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına alacak kaydedileceği hükme bağlanmıştır.

Yukarıda ifade edilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, kurumlar 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabında veya 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabında kayıtlı alacaklardan yapılandırmayla beraber tecil ve tehir edilenleri vadesine göre 122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı veya 222 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabında izlemesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında Kağıthane Belediyesinin toplam 30.269.683,37 TL’lik alacağı tecil ve tehir edilmiştir. Söz konusu yapılandırmaya ilişkin kayıtları incelendiğinde ise, 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı ve 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabında kayıtlı toplam 30.269.683,37 TL tecil ve tehir edilen alacağın ilk olarak 630 Giderler Hesabı kullanılarak giderleştirildiği, ardından 600 Gelirler Hesabına alacak kaydı ve vadesine göre Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesaplarına borç kaydı yapılarak yeniden tahakkuk ettirildiği anlaşılmıştır.

İdare tarafından yapılandırılan alacakların 630 Giderler Hesabı kullanılmadan ilk olarak vadesine göre 122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı veya 222 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabında izlemesi gerekirken tamamının giderleştirilip ardından yeniden tahakkuk işleminin yapılması mevzuata aykırı olup mali tabloda hataya neden olmaktadır. Her ne kadar yıl sonunda dönem olumlu veya olumsuz faaliyet sonucunu etkilemese de gider ve gelir kalemlerinin doğru ve güvenilir bilgi vermesini engellemektedir. Zira yapılandırılan alacakların mevzuatı gereği vazgeçilen tutarları haricinde kalan kısımları ne gider kalemlerine ne de gelir kalemlerine etki edecek nitelikle değildir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; 2024 mali yılında bulgu konusu maddede belirtilen uyarı ve tavsiyelere uygun olarak yapılandırılan alacakların muhasebeleştirilmesi işlemlerinde gerekli düzeltmelerin yapılacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, İdare tarafından 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında tecil ve tehir edilen toplam 30.269.683,37 TL’lik alacağın gider kaydının yapılıp ardından yeniden tahakkuk işleminin yapılması sonucunda 2023 Faaliyet Sonuçları Tablosunda 630 Giderler Hesabı ve 600 Gelirler Hesabının 30.269.683,37 TL fazla görünmesine sebep olunmuştur.