Kamu İdaresi tarafından kiraya verilmiş olan taşınmazlar için sözleşmesine göre, peşin tahsil edilen üç, dört ve beş yıllık kira bedellerinin tamamının dönem ayırıcı hesaplar kullanılmadan doğrudan gelir hesaplarında izlendiği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı’na ilişkin “Hesabın Niteliği” başlıklı 286’ncı maddesinde; dönem içinde ortaya çıkan ancak gelecek aylara ait olan peşin tahsil edilmiş gelirlerin bu hesap içerisinde kullanılacağı, “Hesabın İşleyişi” başlıklı 288’inci maddesinde; peşin tahsil edilen gelirlerin, içinde bulunulan aya ait olan kısmının 600 Gelirler Hesabı’na, sonraki aylarda tahakkuk ettirilmesi gereken kısmının bu hesaba, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenlerin 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı’na alacak kaydedileceği belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı’na ilişkin “Hesabın Niteliği” başlıklı 335’inci maddesinde; bu hesabın dönem içinde tahsil edilen ancak, gelecek yılların faaliyet hesaplarına dahil edilecek olan gelirlerin izlenmesi için kullanılacağı, “Hesabın İşleyişi” başlıklı 337’nci maddesinde ise; peşin tahsil edilen gelirlerin, içinde bulunulan aya ait olan kısmının 600 Gelirler Hesabı’na, gelecek aylarda tahakkuk ettirilmesi gerekenlerin 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı’na, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenlerin ise bu hesaba alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.

Yapılan incelemede 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre yapılan kiralamalarda; 2020 yılında beş yıllık kira geliri peşin tahsil edilen 47, 2021 yılında üç ve dört yıllık kira geliri peşin tahsil edilen 6 adet taşınmaz olduğu, bu taşınmazların kira gelirlerinin ise tahsil edildiği yılda gelir kaydedildiği tespit edilmiştir.

Kamu İdaresi tarafından 2020 ve 2021 yılları içerisinde toplam 8.175.641,00 TL tutarında peşin kira geliri tahsilatı yapılmış olup bu gelirlerin tamamı ilgili dönemin geliri olarak 600 Gelirler Hesabı’na kaydedilmiştir.

Peşin tahsil edilen 8.175.641,00 TL tutarındaki kira gelirinin 2022 yılına ait 1.674.839,52 TL’sinin 2021 dönemi sonunda 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı’nda, sonraki yıllara isabet eden 3.477.671,01 TL’sinin ise 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı’nda izlenmesi ve ait oldukları yılın mali tablolarında gösterilmesi gerekmektedir.

Peşin tahsil edilen kira bedellerinin ilgili faaliyet dönemi geliri olarak mali tablolarda yer alması için kullanılması gereken dönem ayırıcı hesapların kullanılmaması sonucu 2022 yılı mali tablolarında, 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı’nın 3.477.671,01 TL eksik görünmesine neden olunmuştur.

Kamu İdaresi cevabında; dönem içinde peşin tahsil edilen ancak gelecek yılların faaliyet dönemlerini ilgilendiren gelirlerin ilgisine göre 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı’na veya 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı’na kaydedilerek izlenmesi için gerekli düzeltmelerin yapıldığını belirtmişse de buna ilişkin herhangi bir belge gönderilmemiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 5’inci maddesinde yer alan dönemsellik ilkesi gereği; Kamu idarelerinin faaliyetleri, belirli dönemlerde raporlanır ve her dönemin faaliyet sonuçları diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanır. Bu sebeple peşin tahsil edilen kira gelirlerinin ilgili oldukları dönemin faaliyet geliri olarak mali tablolarda yer alması gerekmektedir.