Karar Künyesi
Büyükşehir Belediyesinin şirketine verilen 103 adet ekmek satış büfesinin ihale yapılmaksızın üçüncü kişilere verildiği görülmüştür.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Şirket kurulması” başlıklı 26’ncı maddesinde, Büyükşehir belediyesinin mülkiyeti veya tasarrufundaki sosyal tesisler ile büfeleri işletebileceği, ya da bu yerlerin belediye veya bağlı kuruluşlarının % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebileceği, ancak bu yerlerin belediye şirketlerince üçüncü kişilere devrinin 2886 sayılı Kanun hükümlerine tabi olduğu belirtilmiştir.
Büyükşehir Belediye Meclisi 09.09.2019 ile 12.12.2022 tarihleri arasında aldığı kararlarında belirlenen bedel karşılığında 103 adet büfenin işletilmesini şirketine devretmiştir. 103 adet büfe dilekçe ile şirkete başvuran kişilere sözleşme yapılmak suretiyle verilmektedir. Yani büfelerin işletme hakkı üçüncü kişiler tarafından yapılmaktadır. Meclis kararıyla şirkete işletmesi devredilen büfelerin şirket tarafından işletilmemesi durumunda, şartname hazırlanıp ilan yapılmak suretiyle 2886 sayılı Kanun’a göre üçüncü kişilere ihale suretiyle verilmesi 5216 sayılı Kanun’un 26’ncı maddesinin amir hükmüdür. Şirketin dilekçe üzerine ve sözleşme yapılmak suretiyle büfelerin işletmesinin devri 5216 sayılı Kanun’un 26’ncı maddesine uygun düşmemektedir.
Kamu İdaresi cevabında, belirtilen hususlar doğrultusunda gerekli işlemlerin ivedilikle yapılması hususunun 2022 Mali Yılı Dış Denetimi Raporu'na istinaden 16.06.2023 tarih ve 1384511 sayılı yazız ile Grand Plaza A.Ş'ye bildirildiği, şirketin ekmek satış büfelerinin halkın daha kaliteli, daha uygun fiyatla temel besin maddesine ulaşmasını sağladığı, ekmek satış birimlerinin kira bedellerinin de satılan ürünlerin fiyatlarını olumsuz etkilememesi maksadıyla mümkün olduğunca düşük seviyede tutulmaya çalışıldığı ve ihtiyaç sahibi kişilere ekmek satış birimleri işletmesinin verilmeye özen gösterildiği, Belediyemiz personelinin TİS maliyetleri nazara alındığında ekmek satışı işletmesinin ihtiyaç sahibi kişilere bırakılmasının ekmek fiyatlarının düşük tutulmasında etkili olduğu, hem düşük fiyatla ekmek satışının sürdürülmesi, hem de Sayıştay bulgusu/eleştirisi kapsamında 5216 sayılı kanuna aykırılığın giderilmesinin temini hedeflenerek ve yürürlükteki sözleşme süreleri de nazara alınarak bir yöntem geliştirilmesi çalışmasının başlatıldığı, ekmek satış birimleri kira sözleşme sürelerinin sona ermesine göre sözleşmeler yenilenmeyerek ve 5216 sayılı Kanun’a uygun geliştirilecek yöneteme göre uygun fiyatla kaliteli ekmek temini çalışmasının sürdürüleceği şeklinde Belediyeye cevap verdiği belirtilmiştir.
Kamu İdaresi ve şirketin cevabında yapılan uygulama hakkında bilgi verilmiştir. Kamu yararı ve hizmet gereği şirketin bu tür uygulama yapmış olması, 5216 sayılı Kanun’un 26’ncı maddesine uygun hareket etmemenin gerekçesi olamaz.
Kamu görevlilerinin 2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunun gereğini yerine getirmedikleri ve raporda belirtilen hususu uygulamadıkları sonucuna varılmıştır.
Belediye şirketine meclis kararıyla işletmesi devredilen büfelerin şirket tarafından üçüncü kişilere işletmesinin devrinin ihale şartnamesi düzenlenerek ihale yoluyla şeffaf, rekabete uygun ve saydamlığı sağlayacak şekilde, sürenin belirli olması gibi hususları da içerecek biçimde 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre verilmesi gerekmektedir.