Merkezi Araştırma Laboratııvarı Uygulama ve Araştırma Merkezinde bulunan ve bağış yoluyla edinildiği ifade edilen makinelerin, muhasebe kayıtlarında (253- Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabında) izlenmediği ve bu makinelerin taşıma, kurulum, montaj, demontaj, yedek parça temini donanımı için diğer birimlerin (KASUSEM’den 272.668,50.-TL, TÖMER’den 96.594,80.-TL ve Uygulama Anaokulundan 26.056,76.-TL) gelirlerinden karşılanan toplam 395.320,06.-TL tutarındaki mal ve hizmet alımlarının kısımlara ayrılarak, 4734 sayılı Kanun'un 22’nci maddesinin (d) bendine göre doğrudan temin yöntemiyle karşılandığı görülmüştür.

Kastamonu Üniversitesi Hukuk Müşavirliğinin ilgili firmaya gönderdiği 23.10.2019 tarihli ihtarnameden toplam 395.320,06.-TL tutarındaki harcamalara rağmen söz konusu makinelerin henüz faaliyete geçirilmediği anlaşılmaktadır.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 58’inci maddesinin (i) fıkrasında; “Döner sermaye işletmesi faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde, kaynakların ekonomik, verimli ve tasarruflu kullanılması esastır. Yapılacak olan ödemelerde gelir-gider dengesinin gözetilmesi zorunludur." hükmü yer almaktadır.

Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin;

25- Maddi Duran Yarlıklar Hesap Grubuna İlişkin İşlemleri düzenleyen 199 uncu maddesinde; “(I) Maddi duran varlıklar hakkında, Taşınır Mal Yönetmeliği hükümleri ile aşağıdaki hükümlere göre işlem yapılır:

1. Maddi duran varlıkların hesaplara alınması

   
   

   1. Edinilen maddi duran varlıklar, maliyet bedeli ile hesaplara alınır. Maliyet bedeline varlıkların elde edilmesinde yapılan her türlü gider ilave edilir. Ancak, katma değer vergisi mükellefi olan işletmelerde katma değer vergisi maliyete dâhil edilmez. Baits veya hibe olarak edinilen maddi duran varlıklar varsa bilinen değeriyle, yoksa değerlemesi

      
      

      yapıldıktan sonra tesvit edilen değeriyle hesaplara alınır.

      
      

   2. Muhasebe birimleri, maddi duran varlıkları işletmeler itibarıyla kaydeder. Dönem sonlarında yeniden değerleme ve amortismana tabi tutulan maddi duran varlıkların miktar ve değerlerinde; satılma, başka bir birime devredilme, kaybolma, çalınma, yanma, kırılma, bozulma gibi nedenlerle ortaya çıkan eksilmeler, taşınır ve taşınmaz sorumlusu ile harcama yetkilisince muhasebe birimine bildirilir. Bunun üzerine muhasebe birimlerince kayıtlar güncellenir.

   3. Değeri Bakanlıkça belirlenen tutarı aşmayan alet, edevat, mefruşat ve demirbaşlar maddi duran varlık hesaplarıyla ilişkilendirilmeden doğrudan doğruya gider yazılabilir. Doğrudan gider yazılan maddi duran varlıklar ilgili nazım hesaplara alınarak bilançonun dip notlarında gösterilir.”,

253- Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabının Niteliğine ilişkin 206’ncı maddesinde; “(1) Tesis, makine ve cihazlar hesabı, faaliyetlerin yürütülmesinde kullanılan büro makine ve cihazları hariç her türlü makine, tesis ve cihazları ile bunların eklentileri ve yükleme, boşaltma, aktarma makine ve gereçlerinin izlenmesi için kullanılır.” ,

253- Tesis, Makine ve. Cihazlar Hesabının İşleyişine ilişkin 207’nci maddesinde; “(J) Tesis, makine ve cihazlar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir:

1. Borç

   
   

   1. Satın alınan tesis, makine ve cihazlar maliyet bedelleri ile bu hesaba, '"bu değer üzerinden ödenen kalma değer vergisi 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına borç, yapılan ödeme ödemenin şekline göre ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

   2. İşletmece yapılan veya yaptırılan tesis, makine ve cihazların yapılmakta olan yatırımlar hesabında oluşan maliyetinin aktifleştirilmesinde maliyet bedeli bıı hesaba borç, 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına alacak kaydedilir.

   3. Tesis, makine ve cihazların ekonomik değerini artırmak amacıyla yapılan harcamalar bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.

   4. Tesis, makine ve cihazların yeniden değerlemesi sonucunda oluşan değer artışları bu hesaba borç, 522 Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları Hesabına alacak kaydedilir.”,

Hükümlerine yer verilmiştir.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 58’inci maddesinin (i) fıkrasında; “Döner sermaye işletmesi faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde, kaynakların ekonomik, verimli ve tasarruflu kullanılması esastır. Yapılacak olan ödemelerde gelir-gider dengesinin gözetilmesi zorunludur." hükmü yer almaktadır.

Bu hükmün gereği olarak bağışlanan makinelerin İşletme Müdürlüğünce muhasebe kayıtlarında izlenmesi sağlanmalı ve 395.320,06.-TL tutarındaki mal ve hizmet alımlarına rağmen makinelerin faaliyete geçmemesi konusundaki hukuki süreç sonuçlanınca makinelerin değer artışları da muhasebe kayıtlarına alınmalıdır.İdare tarafından da taşınır kayıt işlemlerine başlanıldığı ,dava süreci tamamlandıktan sonra değer arttırıcı harcamaların da kaydının sağlanacağı belirtilmiştir.